Bài 13. Khái niệm về năng lượng và chuyển hóa vật chất

Chia sẻ bởi Đinh Hải Đường | Ngày 10/05/2019 | 44

Chia sẻ tài liệu: Bài 13. Khái niệm về năng lượng và chuyển hóa vật chất thuộc Sinh học 10

Nội dung tài liệu:

CHÀO MỪNG QUÍ THẦY CÔ VỀ DỰ HỘI NGHỊ CHUYÊN MÔN CỤM
NĂM HỌC: 2011 - 2012
MÔN SINH HỌC
TRƯỜNG THPT NGUYỄN THÔNG
Tế bào sống cũng như cơ thể sống muốn tồn tại và phát triển cần tiêu tốn năng lượng. Tế bào tuân theo qui luật bảo tồn năng lượng, nghĩa là tế bào không tự tạo ra năng lượng cũng không làm mất năng lượng mà chỉ chuyển hóa từ dạng này sang dạng khác. “Tế bào được xem là cổ máy chuyển hóa năng lượng vạn năng” .
I. NĂNG LƯỢNG VÀ CÁC DẠNG NĂNG LƯỢNG TRONG TẾ BÀO
2. ATP – đồng tiền năng lượng của tế bào
II. CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT
1. Khái niệm năng lượng
-Trình bày được về năng lượng (NL) và các dạng NL trong TB.
-Mô tả được cấu trúc và nêu được chức năng của ATP.
-Trình bày được về chuyển hóa vật chất.
*Mục tiêu bài học
I. NĂNG LƯỢNG VÀ CÁC DẠNG NĂNG LƯỢNG TRONG TẾ BÀO
2. ATP – đồng tiền năng lượng của tế bào
II. CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT
1. Khái niệm năng lượng
Hãy nêu một số dạng năng lượng trong tự nhiên mà em biết?
Năng lượng mặt trời
Năng lượng gió
Năng lượng nước
Năng lượng gió
CÁC DẠNG NĂNG LƯỢNG
ĐIỆN NĂNG
CƠ NĂNG
HÓA NĂNG
NHIỆT NĂNG
QUANG
NĂNG
 Hãy nêu một số dạng năng lượng mà em biết?
 Trong tế bào có các dạng năng lượng nào?
Điện năng
Tập thể dục
Nhiệt năng
Cử tạ
Cơ năng
Hóa năng
 Trong tế bào có các dạng năng lượng nào?
CÁC DẠNG
NĂNG LƯỢNG
TRONG TẾ BÀO
HÓA NĂNG
NHIỆT NĂNG
ĐIỆN NĂNG
CƠ NĂNG
I. NĂNG LƯỢNG VÀ CÁC DẠNG NĂNG LƯỢNG TRONG TẾ BÀO
2. ATP – đồng tiền năng lượng của tế bào
1. Khái niệm năng lượng
 NĂNG LƯỢNG
LÀ GÌ? CÁC DẠNG NL?
 - Năng lượng là khả năng sinh công
1. Khái niệm năng lượng
 - Các dạng: nhiệt năng, cơ năng, điện năng, hóa năng …
II. CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT
Thế năng
Động năng
 Năng lượng tồn tại ở trạng thái nào? Tìm sự khác nhau giữa các trạng thái của năng lượng?
I. NĂNG LƯỢNG VÀ CÁC DẠNG NĂNG LƯỢNG TRONG TẾ BÀO
2. ATP – đồng tiền năng lượng của tế bào
II. CHUYỂN HÓA NĂNG LƯỢNG
1. Khái niệm năng lượng
1. Khái niệm năng lượng
 - Trạng thái năng lượng:
Là năng lượng sẵn sàng sinh ra công.
Là năng lượng dự trữ, có tiềm năng sinh công.
 - Năng lượng là khả năng sinh công
 - Các dạng: nhiệt năng, cơ năng, điện năng, hóa năng …
 Hãy cho biết sự biến đổi trạng thái năng lượng ở hình trên?
ĐỘNG NĂNG
THẾ NĂNG
ĐỘNG NĂNG
 Chuyển hóa năng lượng là gì?
I. NĂNG LƯỢNG VÀ CÁC DẠNG NĂNG LƯỢNG TRONG TẾ BÀO
2. ATP – đồng tiền năng lượng của tế bào
1. Khái niệm năng lượng
1. Khái niệm năng lượng
 - Trạng thái năng lượng:
Là dạng năng lượng sẵn sàng sinh ra công.
Là loại năng lượng dự trữ, có tiềm năng sinh công.
 - Năng lượng là khả năng sinh công
 - Các dạng: nhiệt năng, cơ năng, điện năng, hóa năng …
 - Chuyển hóa năng lượng: là sự chuyển đổi qua lại giữa các dạng NL (động năng và thế năng).
II. CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT
Hóa năng
Năng lượng chủ có trong tế bào là dạng nào?
I. NĂNG LƯỢNG VÀ CÁC DẠNG NĂNG LƯỢNG TRONG TẾ BÀO
2. ATP – đồng tiền năng lượng của tế bào
1. Khái niệm năng lượng
 Quan sát hình sau và cho biết ATP được cấu tạo như thế nào?
Hai nhóm phôtphat cao năng
Bazơ nitơ
Đường Ribôzơ
II. CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT
I. NĂNG LƯỢNG VÀ CÁC DẠNG NĂNG LƯỢNG TRONG TẾ BÀO
2. ATP – đồng tiền năng lượng của tế bào
1. Khái niệm năng lượng
II. CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT
 Quan sát hình sau và cho biết ATP được cấu tạo như thế nào?
I. NĂNG LƯỢNG VÀ CÁC DẠNG NĂNG LƯỢNG TRONG TẾ BÀO
2. ATP – đồng tiền năng lượng của tế bào
1. Khái niệm năng lượng
2. ATP – đồng tiền năng lượng của tế bào
 - ATP (Ađênôzin TriPhotphat) là hợp chất cao năng cấu tạo gồm: bazơ nitơ Ađênin, đường ribôzơ, 3 nhóm photphat.
a. Cấu tạo
II. CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT
Vì trong cấu tạo ATP có các liên kết giữa các nhóm phôtphat giàu năng lượng, dễ bị phá vỡ để giải phóng ra năng lượng.
a. Cấu tạo của ATP
 Vì sao nói ATP là một hợp chất cao năng ?
 Quan sát ảnh động và cho biết ATP truyền năng lượng cho các hợp chất khác bằng cách nào?
ATP
- Pi
ADP
+Pi
Hoạt động cần năng lượng
 Trong tế bào ATP được sử dụng cho các hoạt động nào?
Tổng hợp nên các chất
Vận chuyển các chất qua màng
Sinh công cơ học
 Trong tế bào ATP được sử dụng cho các hoạt động nào?
I. NĂNG LƯỢNG VÀ CÁC DẠNG NĂNG LƯỢNG TRONG TẾ BÀO
2. ATP – đồng tiền năng lượng của tế bào
II. CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT
1. Khái niệm năng lượng
2. ATP – đồng tiền năng lượng của tế bào
a. Cấu tạo:
b. Chức năng:
 - Tổng hợp nên các chất hóa học cần thiết cho TB.
 - Vận chuyển các chất qua màng.
 - Sinh công cơ học.
Vận động cơ
Sinh tổng hợp
Dẫn truyền thần kinh
Hoạt tải
ATP
CO2 + H2O
SƠ ĐỒ CHUYỂN HÓA VÀ SỬ DỤNG NĂNG LƯỢNG TRONG TẾ BÀO
Nhà máy NL
ADP + P
Chất hữu cơ + O2
 Tại sao ATP được xem là đồng tiền năng lượng của tế bào?
- Vì trong quá trình chuyển hóa vật chất, ATP liên tục tạo ra và gần như ngay lập tức được sử dụng cho các hoạt động sống của tế bào mà không tích trữ lại  ATP là dạng năng lượng được tiêu dùng hàng ngày như tiền tệ.
- Chỉ con đực mới phát sáng  thu hút con cái vào mùa sinh sản.
- Thủy phân ATP  AS lạnh (không tỏa nhiệt)
- Nếu tạo ra AS bằng cách đốt dầu mỡ như chúng ta đốt nến thì nhiệt độ tỏa ra đủ để thiêu cháy chúng trước khi gặp đom đóm cái.
 Vào mùa hè buổi tối ta hay thấy những con đom đóm phát sáng nhấp nháy giống như ánh sáng điện. Em hãy giải thích hiện tượng trên?
Sơ đồ chuyển hóa năng lượng trong xe ô tô (A)và trong tế bào (B).
ADP + P
>100o C
37oC
A
B
 Tại sao con người khi hoạt động không bị đốt nóng lên nhanh chóng và quá mức như chiếc xe máy?
Lao động trí óc tốn nhiều ATP. Cần có chế độ dinh dưỡng hợp lí cho từng đối tượng lao động  ăn sáng hợp lí, sử dụng NL đảm bảo sức khỏe cho con người
Học tập
Nghiên cứu
6
Nhiệt
Nhiệt
Nhiệt
Nhiệt
Dòng năng lượng qua chuỗi thức ăn:
Dòng vật chất trong thế giới sống





Cây xanh
Động vật ăn thịt
Động vật ăn thực vật
Quang năng
Nhiệt năng
Nhiệt năng phát tán vào môi trường

Quang hợp


Hô hấp

Hoá năng trong chất hữu cơ
Hoá năng trong liên kết cao năng (ATP)

Nhiệt năng
Quang năng
Chuyển hoá năng lượng trong cơ thể sống
Prôtêin
axit amin
Máu (aa)
Tế bào
ATP + SP thải
Tích trữ
CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT
(Prôtêin)
Cung cấp cho mọi hoạt động sống của tế bào
 - Khái niệm chuyển hóa vật chất : là tập hợp các phản ứng sinh hóa xảy ra bên trong TB.
 Thế nào là chuyển hóa vật chất?
I. NĂNG LƯỢNG VÀ CÁC DẠNG NĂNG LƯỢNG TRONG TẾ BÀO
2. ATP – đồng tiền năng lượng của tế bào
II. CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT
1. Khái niệm năng lượng
II. CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT
Prôtêin
axit amin
Máu (aa)
Tế bào
ATP + SP thải
Tích trữ
CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT
(Prôtêin)
Cung cấp cho mọi hoạt động sống của tế bào
 Chuyển hóa vật chất gồm những quá trình nào?
Ngoài prôtêin ra, gluxit, lipit cũng tham gia chuyển hóa vật chất tạo năng lượng
I. NĂNG LƯỢNG VÀ CÁC DẠNG NĂNG LƯỢNG TRONG TẾ BÀO
2. ATP – đồng tiền năng lượng của tế bào
II. CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT
1. Khái niệm năng lượng
 - Bản chất chuyển hóa vật chất, gồm:
 - Khái niệm chuyển hóa vật chất:
là tập hợp các phản ứng sinh hóa xảy ra bên trong TB.
II. CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT
Phân giải các chất hữu cơ phức tạp thành các chất đơn giản và giải phóng năng lượng.
Tổng hợp các chất hữu cơ phức tạp từ chất đơn giản và tích lũy năng lượng.
I. NĂNG LƯỢNG VÀ CÁC DẠNG NĂNG LƯỢNG TRONG TẾ BÀO
2. ATP – đồng tiền năng lượng của tế bào
II. CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT
1. Khái niệm năng lượng
Vai trò của chuyển hóa vật chất?
 Vai trò của chuyển hóa vật chất?
 - Vai trò của chuyển hóa vật chất:
+ Giúp TB thực hiện các đặc trưng khác của sự sống như sinh trưởng, phát triển, cảm ứng, sinh sản.
+ Chuyển hóa vật chất luôn kèm theo chuyển hóa NL.
I. NĂNG LƯỢNG VÀ CÁC DẠNG NĂNG LƯỢNG TRONG TẾ BÀO
2. ATP – đồng tiền năng lượng của tế bào
II. CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT
1. Khái niệm năng lượng
Vai trò của chuyển hóa vật chất?
 Tại sao nói chuyển hóa vật chất luôn kèm theo chuyển hóa năng lượng?
Tại sao nói có thực mới vực được đạo?
Củng cố
TRÒ CHƠI Ô CHỮ
Câu 1: Dạng năng lượng tiềm ẩn trong các liên kết hóa học được gọi là gì?
Câu 2: Trong cơ thể chất nào được ví như đồng tiền năng lượng của tế bào?
Câu 3: Chuyển hóa vật chất gồm 2 mặt là dị hóa và…
Câu 4: Ribozo thuộc nhóm chất gì?
Câu 6: ATP … bớt 1 gốc phophat để trở thành ADP
Câu 7: Trạng thái năng lượng sẵn sàng sinh công là …năng
Chuyển hóa vật chất luôn kèm theo chuyển hóa…
1
2
3
4
Câu 5: Sự co của tế bào cơ tim sẽ tiêu tốn 1 ..ượng ATP
5
6
7
8
9
Câu 8: Trạng thái tồn tại của năng lượng là động năng và …
Câu 9: Năng lượng là đại lượng đặc trưng cho khả năng sinh …
T H E N A N G
C H U Y E N
C O N G
Đ O N G
Câu 1: ATP được cấu tạo từ 3 thành phần là
A. ađenôzin, đường ribôzơ, 3 nhóm photphat.
B. ađenôzin, đường đeôxiribôzơ, 3 nhóm photphat.
.
D. ađenin, đường ribôzơ, 3 nhóm photphat.
C. ađenin, đường đeôxiribôzơ, 3 nhóm photphat.
Củng cố
B. các liên kết phốtphát cao năng dễ hình thành nhưng không dễ phá huỷ.
A. nó có các liên kết phốtphát cao năng dễ bị phá vỡ để giải phóng năng lượng.
D. nó vô cùng bền vững và mang nhiều năng lượng
C. nó dễ dàng thu được từ môi trường ngoài cơ thể.
Câu 2: ATP là một phân tử quan trọng trong trao đổi chất vì
- Học bài và trả lời câu hỏi SGK
- Soạn tiếp bài 14, cho biết:
+ Enzim là gì?
+ Cơ chế tác động và các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt tính của enzim?
+ Vai trò của enzim trong chuyển hóa vật chất?
Hướng dẫn về nhà
TIẾT HỌC KẾT THÚC
CHÂN THÀNH CẢM ƠN QUÍ THẦY CÔ ĐẾN DỰ TIẾT HỌC!
CHÚC CÁC EM HỌC TỐT!
Chúc các em học tốt !
Câu 1: Dạng năng lượng tiềm ẩn trong các liên kết hóa học được gọi là gì?
Câu 2: Trong cơ thể chất nào được ví như đồng tiền năng lượng của tế bào?
Câu 3: Chuyển hóa vật chất gồm 2 mặt là dị hóa và…
Câu 4: Ribozo thuộc nhóm chất gì?
Câu 6: ATP … bớt 1 gốc phophat để trở thành ADP
Câu 7: Trạng thái năng lượng sẵn sàng sinh công là …năng
Chuyển hóa vật chất luôn kèm theo chuyển hóa…
1
2
3
4
Câu 5: Sự co của tế bào cơ tim sẽ tiêu tốn 1 ..ượng ATP
5
6
7
8
9
Câu 8: Trạng thái tồn tại của năng lượng là động năng và …
Câu 9: Năng lượng là đại lượng đặc trưng cho khả năng sinh …
T H E N A N G
C H U Y E N
C O N G
Đ O N G
TRÒ CHƠI Ô CHỮ
Vật chất: chiếm 1 không gian nhất định và có trọng lượng
Năng lượng: là khả năng gây ra những biến đổi vật chất làm cho vật chất chuyển động = có khả năng sinh công
* Một số tài liệu cũ có thể bị lỗi font khi hiển thị do dùng bộ mã không phải Unikey ...

Người chia sẻ: Đinh Hải Đường
Dung lượng: | Lượt tài: 0
Loại file:
Nguồn : Chưa rõ
(Tài liệu chưa được thẩm định)