Bài 13. Khái niệm về năng lượng và chuyển hóa vật chất

TRƯỜNG THPT TRẦN QUỐC TOẢN
TỔ SINH – HÓA - CN
KIỂM TRA BÀI CŨ
Nêu sự khác nhau giữa hai hình thức vận chuyển thụ động và vận chuyển chủ động?
CHƯƠNG III: CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT VÀ NĂNG LƯỢNG TRONG TẾ BÀO
Bài 13: KHÁI QUÁT VỀ NĂNG LƯỢNG VÀ CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT
1:00 PM
I. NĂNG LƯỢNG VÀ CÁC DẠNG NĂNG LƯỢNG TRONG TẾ BÀO
1. Khái niệm năng lượng
- Năng lượng là đại lượng đặc trưng cho khả năng sinh công.
Bài 13: KHÁI QUÁT VỀ NĂNG LƯỢNG VÀ CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT
1
2
3
1:00 PM
Hình. Các nguồn năng lượng tự nhiên
I. NĂNG LƯỢNG VÀ CÁC DẠNG NĂNG LƯỢNG TRONG TẾ BÀO
1. Khái niệm năng lượng
Bài 13: KHÁI QUÁT VỀ NĂNG LƯỢNG VÀ CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT
1:00 PM
I. NĂNG LƯỢNG VÀ CÁC DẠNG NĂNG LƯỢNG TRONG TẾ BÀO
1. Khái niệm năng lượng
Thế năng
Động năng
- Năng lượng là đại lượng đặc trưng cho khả năng sinh công.
- Năng lượng tồn tại ở 1 trong hai trạng thái (thế năng và động năng):
+ Thế năng: là dạng năng lượng tìm ẩn (chưa sinh công) có trong các liên kết hóa học, do sự chênh lệch điện tích, độ cao của vật…
+ Động năng: là năng lượng đang sinh công (sự chuyển động của vật chất)
Bài 13: KHÁI QUÁT VỀ NĂNG LƯỢNG VÀ CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT
1
2
1:00 PM
I. NĂNG LƯỢNG VÀ CÁC DẠNG NĂNG LƯỢNG TRONG TẾ BÀO
1. Khái niệm năng lượng
Quang năng
- Năng lượng trong tế bào tồn tại dưới nhiều dạng như: hoá năng, nhiệt năng, điện năng... và được chuyển đổi sang các dạng khác để tế bào hoạt động.
Bài 13: KHÁI QUÁT VỀ NĂNG LƯỢNG VÀ CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT
CÁC DẠNG NĂNG LƯỢNG TRONG TẾ BÀO
400C
Hoá năng
Nhiệt năng
Điện năng
(c)
....
(a)
...
(b)
.....
Năng lượng
Bài 13: KHÁI QUÁT VỀ NĂNG LƯỢNG VÀ CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT
I. NĂNG LƯỢNG VÀ CÁC DẠNG NĂNG LƯỢNG TRONG TẾ BÀO
1. Khái niệm năng lượng:
2. ATP - đồng tiền năng lượng của tế bào:
a. Cấu trúc:
I. NĂNG LƯỢNG VÀ CÁC DẠNG NĂNG LƯỢNG TRONG TẾ BÀO
1. Khái niệm năng lượng:
2. ATP - đồng tiền năng lượng của tế bào:
a. Cấu trúc:
Bài 13: KHÁI QUÁT VỀ NĂNG LƯỢNG VÀ CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT
Mô hình cấu trúc không gian của phân tử ATP
ATP có cấu trúc như thế nào?
Tại sao nói ATP là hợp chất cao năng?
ATP chuyển năng lượng cho các hợp chất khác bằng cách nào?


Thảo luận nhóm
(3’)
Bài 13: KHÁI QUÁT VỀ NĂNG LƯỢNG VÀ CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT
I. NĂNG LƯỢNG VÀ CÁC DẠNG NĂNG LƯỢNG TRONG TẾ BÀO
1. Khái niệm năng lượng:
2. ATP - đồng tiền năng lượng của tế bào:
a. Cấu trúc:
Quan sát hình và mô tả cấu trúc hoá học của ATP?
ATP gồm: 1 bazơ Nitơ Ađênin , đường ribôzơ.
và 3 nhóm photphat.
3 nhóm photphat
Đường ribozo
Bazonito adenin
Liên kết cao năng
MÔ HÌNH CẤU TRÚC PHÂN TỬ ATP
-
-
-
Dễ bị phá vỡ
-
-
-
ATP LÀ HỢP CHẤT CAO NĂNG
ATP chuyển năng lượng cho các hợp chất khác
Q
ATP
ADP
Q
ATP
ADP
Ngay lập tức
- Liên kết giữa hai nhóm photphat cuối cùng là liên kết cao năng dễ bị phá vỡ để giải phóng năng lượng.
- ATP là phân tử cao năng cấu tạo gồm:
+ 1 bazơ nitơ Ađênin
+ 1 phân tử đường 5C (ribôzơ)
+ 3 nhóm photphat.
- ATP truyền năng lượng bằng cách chuyển nhóm photphat cuối cùng.
I. NĂNG LƯỢNG VÀ CÁC DẠNG NĂNG LƯỢNG TRONG TẾ BÀO
1. Khái niệm năng lượng:
2. ATP - đồng tiền năng lượng của tế bào:
a. Cấu trúc:
Bài 13: KHÁI QUÁT VỀ NĂNG LƯỢNG VÀ CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT
b.Chức năng của ATP
1
2
3
Tổng hợp các chất hóa học cần thiết cho tế bào
Vận chuyển các chất qua màng
Sinh công cơ học
Sự hấp thụ glucozơ và đào thải urê ở tế bào quản cầu thận
Nước tiểu
[urê] = 65 lần
[glucozơ] = 0.9g/l
Máu
[urê] = 1 lần
[glucozơ] = 1.2g/l
Màng TB
quản cầu thận
- Chuyển hóa vật chất là tập hợp các phản ứng sinh hóa bên trong tế bào.

II. CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT
(Đồng hóa)
(Dị hóa)
- Chuyển hóa vật chất gồm 2 quá trình:
+ Đồng hóa: tổng hợp chất hữu cơ phức tạp từ chất đơn giản, tích lũy năng lượng
+ Dị hóa: phân giải chất hữu cơ phức tạp thành chất đơn giản, giải phóng năng lượng

Chuyển hóa vật chất luôn đi kèm với chuyển hóa năng lượng.

Chất A  Chất B  Chất C ...
1:00 PM
Đồng hóa
II. CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT
- Đồng hóa và dị hóa là 2 quá trình thống nhất
+ Đồng hóa tạo ra chất hữu cơ cung cấp nguyên liệu cho dị hóa
+ Dị hóa phân giải chất hữu cơ cung cấp năng lượng cho đồng hóa
Dị hóa
ATP
Q
Các chất đơn giản
CHC
phức tạp
Sơ đồ quan hệ giữa đồng hóa và dị hóa
Quá trình dị hóa cung cấp năng lượng để tổng hợp ATP từ ADP
ATP lập tức phân hủy thành ADP và giải phóng năng lượng cho đồng hóa và hoạt động sống khác của tế bào
Quá trình tổng hợp và phân giải ATP
Năng lượng từ
quá trình dị hóa
ATP
ADP+
P
i
Năng lượng dùng cho quá trình đồng hóa và các hoạt động khác của tế bào
Prôtêin
axit amin
Axit amin
(Tế bào)
ATP + SP thải
Tích trữ
CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT
Prôtêin
Cung cấp cho mọi hoạt động sống của tế bào
(Máu)
Ví dụ:
Prôtêin
(Thức ăn)
Axit amin
Axit amin
(Máu)
ATP + SP thải
(Tế bào)
Tích trữ
Prôtêin
Đồng hoá
Dị hoá
Dị hoá
Đồng hóa và dị hóa
Đồng hoá
1:00 PM
Cần bổ sung năng lượng cho não...
Hậu quả của dư thừa năng lượng
Hậu quả của thiếu năng lượng
Hàng ngày Ánh Viên phải ăn 4 bữa chính, chưa kể rất nhiều bữa phụ, mỗi ngày phải ăn hết ít nhất 1 kg thịt bò , 1 kg tôm, trứng, sữa… để làm sao đảm bảo đủ 8.000 calo/ngày
9.Năng lượng tỏa ra dưới dạng nhiệt
6. Bazo nito tham gia cấu tạo ATP
7. Dạng năng lượng tồn tại chủ yếu trong tế bào.
9. Năng lượng ánh sáng
6. Bào quan ở thực vật có chức năng biến đổi quang năng
7. Hình thức dinh dưỡng mà sinh vật có khả năng tự tổng hợp các chất hữu cơ từ chất vô cơ.
8. Quá trình xảy ra ở lá biến đổi quang năng thành hóa năng
19. ATP là viết tắt của từ gì?
7. Năng lượng tồn tại ở dạng tiềm ẩn
CỦNG CỐ:
1:00 PM
?
Đồng hóa là quá trình...
A. Tổng hợp chất hữu cơ phức tạp, tích lũy năng lượng
B. Phân giải chất hữu cơ phức tạp, giải phóng năng lượng
C. Tổng hợp chất hữu cơ phức tạp, giải phóng năng lượng
D. Phân giải chất hữu cơ phức tạp, giải phóng năng lượng
A. Tổng hợp chất hữu cơ phức tạp, tích lũy năng lượng
1:00 PM
C. Vận chuyển thụ động các chất qua màng
C. Vận chuyển thụ động các chất qua màng
?
ATP không cung cấp năng lượng cho các hoạt động nào?
A. Sinh tổng hợp các chất
B. Sinh công cơ học
D. Vận chuyển chủ động các chất qua màng
TIẾT 12 – KHÁI QUÁT VỀ NĂNG LƯỢNG VÀ CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT
CỦNG CỐ:
- Có Người nói : “Năng lượng trong thế giới sống có nguồn gốc từ ánh sáng mặt trời” . Câu nói đó đúng hay sai? Giải thích?
1:00 PM
DẶN DÒ
Học bài theo câu hỏi 1, 2, 3, 4 (SGK)
- Đọc mục “ Em Có Biết?”
- Tìm hiểu bài 14. Enzim và vai trò của enzim.
Cảm ơn quý Thầy-Cô và các em!