Bài 13. Khái niệm về năng lượng và chuyển hóa vật chất

Chương III.
CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT VÀ NĂNG LƯỢNG TRONG TẾ BÀO
Bài 13
Khái quát về năng lượng và chuyển hóa vật chất

Bài 13. Khái quát về năng lượng và chuyển hóa vật chất

Năng lượng và các dạng năng lượng trong tế bào
Khái niệm năng lượng
Năng lượng là đại lượng đặc trưng cho khả năng sinh công.


Bài 13. Khái quát về năng lượng và chuyển hóa vật chất

Thế năng
Động năng

Chuyển hóa năng lượng là gì ?


Chuyển hóa năng lượng là sự chuyển đổi qua lại giữa các dạng năng lượng : Thế năng Động năng
Năng lượng và các dạng năng lượng trong tế bào
Khái niệm năng lượng
2. Các dạng năng lượng trong tế bào
Nhiệt năng: Giữ nhiệt độ ổn định cho cơ thể, tế bào; không có khả năng sinh công.
Điện năng: Do chênh lệch về nồng độ các ion trái dấu ở 2 phía của màng tế bào tạo ra sự chênh lệch điện thế .
Hóa năng ( chủ yếu ): Tiềm ẩn trong các liên kết hóa học của các chất hữu cơ (G,Li,Pr…), đặc biệt là ATP.


Bài 13. Khái quát về năng lượng và chuyển hóa vật chất


Bài 13. Khái quát về năng lượng và chuyển hóa vật chất

Năng lượng và các dạng năng lượng trong tế bào
Khái niệm năng lượng
2. Các dạng năng lượng trong tế bào
3. ATP – đồng tiền năng lượng của tế bào
Cấu trúc
PHT:Cấu trúc và chức năng của ATP?
Cấu trúc và chức năng của ATP
Cấu trúc và chức năng của ATP
Ađênôzin TriPhôtphát.
Gồm 3 thành phần:
+ Bazơ nitơ Adenin
+ Đường ribozơ (C5H10O5)
+ Ba nhóm photphat (PO43-)
Liên kết giữa 2 nhóm photphat cuối cùng là liên kết cao năng,dễ bị phá vỡ giải phóng năng lượng.
Cung cấp năng lượng cho mọi hoạt động sống:
+ Tổng hợp nên chất hóa học cần thiết cho tế bào.
+ Vận chuyển các chất qua màng: vận chuyển chủ động
+ Sinh công cơ học: co cơ tim, cơ xương,....

Bài 13. Khái quát về năng lượng và chuyển hóa vật chất

Liên kết cao năng
Ba nhóm photphat
Bazơ nitơ Ađenin
Đường ribozơ
Tại sao ATP được gọi là hợp chất cao năng?
Câu hỏi: Vậy ATP truyền năng lượng cho các hoạt động sống,cho các hợp chất khác như thế nào?
E
ATP
ADP
Adenozin diphotphat
ATP  ADP + Pi+ 7,3 kcal
E
ATP
ADP
Ađênozin điphốtphat
Ađênozin triphốtphat
ADP +
+ E (năng luợng)
ATP

Vì sao ATP được coi là đồng tiền năng lượng của tế bào?

Bởi vì ATP liên tục được tiêu dùng vào các hoạt động sống cần năng lượng của tế bào ; rồi lại liên tục được tái tạo(ở trong ty thể) nhờ nhận được năng lượng từ quá trình dị hóa ( Hô hấp: phân giải, ôxy hóa các chất hữu cơ : G, Li,Pr)

Vậy tại sao tế bào không sử dụng trực tiếp năng lượng từ việc phân giải các chất hữu cơ : G, Li, Pr ?, mà lại phải thông qua ATP?
Bởi vì : năng lượng giải phóng từquá trình hô hấp phân giải,ôxy hóa các chất hữu cơ : G, Li, Pr là quá lớn hơn so với mức năng lượng mà các hoạt động sống của tế bào cần sử dụng. Mức năng lượng trong ATP phù hợp với mức năng lượng mà các hoạt động sống cần và dễ sử dụng hơn Nên ATP là đồng tiền năng lượng trong các tế bào sống ( Nhân sơ, nhân thực)
Bài 13. Khái quát về năng lượng và chuyển hóa vật chất

Năng lượng và các dạng năng lượng trong tế bào
Chuyển hóa vật chất
Khái niệm
Trả lời câu hỏi :
Thức ăn có năng lượng không?
Thức ăn được biến đổi như thế nào trong cơ thể chúng ta?
Bài 13. Khái quát về năng lượng và chuyển hóa vật chất

PHT : Tìm hiểu về chuyển hóa vật chất:(Khái niệm,2 mặt của chuyển hóa vật chất).

Câu hỏi:Nghiên cứu mục II và cho biết: chuyển hóa vật chất là gì?Nêu các khái niệm đồng hóa và dị hóa.
Bài 13. Khái quát về năng lượng và chuyển hóa vật chất

Năng lượng và các dạng năng lượng trong tế bào
Chuyển hóa vật chất
Khái niệm
Chuyển hóa vật chất là tập hợp các phản ứng sinh hóa xảy ra bên trong tế bào.
Gồm 2 mặt:
Đồng hóa: chất đơn giản tổng hợp chất phức tạp, tích lũy E.
Dị hóa: chất phức tạp phân giải chất đơn giản, giải phóng E.
Bài 13. Khái quát về năng lượng và chuyển hóa vật chất

Đồng hóa và dị hóa có quan hệ mật thiết và tồn tại song song.
Bài 13. Khái quát về năng lượng và chuyển hóa vật chất

Năng lượng và các dạng năng lượng trong tế bào
Chuyển hóa vật chất
Khái niệm
Vai trò
Giúp TB thực hiện các đặc trưng của sự sống: sinh trưởng, cảm ứng, vận động…vv
Chuyển hóa vật chất luôn kèm theo chuyển hóa năng lượng.

Bài 13. Khái quát về năng lượng và chuyển hóa vật chất

Củng cố:Cấu trúc và chức năng của ATP?
Củng cố: Cấu trúc và chức năng của ATP

Củng cố:Vì sao ATP được coi là đồng tiền năng lượng của tế bào?

Bởi vì ATP liên tục được tiêu dùng vào các hoạt động sống cần năng lượng của tế bào ; rồi lại liên tục được tái tạo nhờ nhận được năng lượng từ quá trình dị hóa ( Hô hấp - phân giải, ôxy hóa các chất hữu cơ : G, Li,Pr)
Củng cố: Điều gì sẽ xảy ra nếu chúng ta ăn quá nhiều mà lại ít vận động?. Ngược lại nếu ăn ít, mà lại lao động quá nhiều, thì kết quả cơ thể sẽ như thế nào ?