Bài 13. Chiến tranh thế giới thứ nhất (1914 - 1918)

Người dạy: Nguyễn Thị Yến
TRƯỜNG THCS CÁT NHƠN

Trả lời.
- Kết quả.
+ Cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX�, Nhật Bản thoát khỏi nguy cơ trở thành nước thuộc địa cho các nước tư bản phương Tây, phát triển thành một nước công nghiệp bậc nhất châu Á.
- Tính chất.
+ Cuộc Duy tân Minh Trị là một cuộc Cách mạng tư sản không triệt để.

Câu hỏi. Em hãy trình bày kết quả và tính chất của cuộc Duy tân Minh Trị?

Chương IV CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ NHẤT (1914-1918)

Tiết 20.
Bài 13
CHI?N TRANH TH? GI?I TH? NH?T
(1914-1918)

I/ NGUYÊN NHÂN DẪN ĐẾN CHIẾN TRANH
Hình 1. BIỂU ĐỒ XẾP LOẠI VỊ TRÍ KINH TẾ CÔNG NGHIỆP CỦA CÁC NƯỚC TBCN CHUYỂN SANG GIAI ĐOẠN CNĐQ VÀO CUỐI THẾ KỶ XIX ĐẾN ĐẦU THẾ KỶ XX
D?C TRƯỚC 1870

ĐỨC SAU 1870
PHÁP TRƯỚC 1870

PHÁP SAU 1870


ANH TRƯỚC 1870

ANH SAU 1870

M? TRƯỚC 1870

MỸ SAU 1870
Câu hỏi 1: Em hãy nêu xếp loại vị trí kinh tế công nghiệp của các nước Anh, Pháp, Đức, Mĩ từ giai đoạn TBCN (trước năm 1870), chuyển sang giai đoạn ĐQCN (sau năm 1780), vào cuối thế kỷ XIX, đầu thế kỷ XX? Em hãy giải thích, tại sao lại xếp loại vị trí như trên? (theo mẫu sau)

Trả lời câu hỏi 1
Trả lời câu hỏi 1. Giải thích. Tại vì:
** Trước năm 1870, các nước đế quốc "già" (Anh và Pháp), kinh tế phát triển, có nhiều thuộc địa. Vì cuộc cách mạng công nghiệp bùng nổ sớm ở các nước này. Còn các nước đế quốc "trẻ" (Mĩ và Đức), kinh tế chậm phát triển, không có hoặc có rất ít thuộc địa. Vì cuộc cách mạng công nghiệp ở các nước này ra đời muộn hơn.
** Sau năm 1870, các nước đế quốc "trẻ" (Mĩ và Đức), kinh tế rất phát triển, nhưng không có hoặc có rất ít thuộc địa. Vì các nước này đầu tư phát triển kinh tế công nghiệp trong nước là trọng tâm. Còn các nước đế quốc "già" (Anh và Pháp), kinh tế chậm phát triển, nhưng thuộc địa thì rất nhiều. Vì các nước này chủ yếu đầu tư vào các thuộc địa (Anh) hoặc chủ yếu đầu tư vào xuất khẩu tư bản (Pháp), chứ không quan tâm đầu tư vào phát triển kinh tế công nghiệp trong nước .

KHỐI LIÊN MINH
D?C + ÁO - HUNG

KHỐI HIỆP ƯỚC
ANH + PH�P + NGA
Hai kh?i quân sự trên, ráo ri?t ch?y dua vu trang, tích c?c chu?n b? chi?n tranh thế giới thứ nhất
SỰ HÌNH THÀNH HAI KHỐI QUÂN SỰ KÌNH ĐỊCH NHAU
Máy bay
Pháo tầm xa

Hình 3. Kh?i Liên minh D?C, ÁO - HUNG
và kh?i Hi?p u?c ANH, PHÁP, NGA ráo ri?t ch?y dua vu trang, tích c?c chu?n b? chi?n tranh thế giới thứ nhất

Hình 4. Kh?i Liên minh D?C, ÁO - HUNG
và kh?i Hi?p u?c ANH, PHÁP, NGA ráo ri?t ch?y dua vu trang, tích c?c chu?n b? chi?n tranh thế giới thứ nhất

Tàu chiến
Hình 5. Ngày 28/ 6/ 1914, Thái tử nước A�o là phéc-đi-nan, đến thủ đô Bô-xni-a, để tham quan cuộc tập trận thì bị một phần tử khủng bố ở xéc-bi ám sát.
Trả lời câu hỏi 2
(Kiến thức cơ bản - Ghi vào vở).
- Mâu thuẫn giữa các nước đế quốc với các nước đế quốc về vấn đề thuộc địa. Hình thành hai khối quân sự đối địch nhau:
+ Khối Liên minh: Đức, A�o, Hung.
+ Khối Hiệp ước: Anh, Pháp , Nga.
- Ngày 28/ 6/ 1914, Thái tử A�o-Hung bị một tử khủng bố ở Xéc-bi ám sát.

Câu hỏi 2. Em hãy cho biết, nguyên nhân nào làm bùng nổ cuộc chiến tranh thế giới thứ nhất?

II- NHỮNG DIỄN BIẾN CHÍNH CỦA CHIẾN SỰ
1/ Giai đoạn thứ nhất (1914-1916).

KHỐI LIÊN MINH
D?C + ÁO - HUNG

KHỐI HIỆP ƯỚC
ANH + PH�P + NGA
4 tổ thảo luận chung
Câu hỏi 3. Em hãy nêu diễn biến cơ bản chiến sự trong giai đoạn thứ nhất (1914 - 1916), của cuộc chiến tranh?

Trả lời câu hỏi 3
(Kiến thức cơ bản - Ghi vào vở).
1/ Giai đoạn thứ nhất (1914-1916).
- Năm 1914.
+ Ngày 28/ 7/ 1914, Áo- Hung tuyên chiến với Xéc-bi.
+ Ngày 1/ 8/, Đức tuyên chiến với Nga.
+ Ngày 3/ 8/, Đức tuyên chiến với Pháp.
+ Ngày 4/ 8/, Anh tuyên chiến Đức.
- Năm 1915.
+ Đức đánh Pháp.
+ Nga tuyên chiến với Đức.
- Năm 1916.
+ Chiến tranh chuyển sang giai đoạn cầm cự cả hai phe.

Chiến tranh bùng nổ
Ngày 28/ 7/ 1914, Áo- Hung tuyên chiến với Xéc-bi
Ngày 4/ 8/ 1914, Anh tuyên chiến với Đức
Ngày 3/ 8/ 1914, Đức tuyên chiến với Pháp
Ngày1/ 8/ 1914, Đức tuyên chiến với Nga
Năm 1915, Đức tuyên chiến với Pháp
Năm 1915, Nga tấn công Đức
Năm 1916 cả hai phe trong giai đoạn cầm cự
Câu hỏi 4. Em có nhận xét gì, về chiến sự trong giai đoạn thứ nhất, năm 1914 và năm 1916 của cuộc chiến tranh?
Trả lời câu hỏi 4.
** Nhận xét về chiến sự trong giai đoạn thứ nhất, năm 1914 và năm 1916 của cuộc chiến tranh.
- Năm 1914, ưu thế thuộc về phe Liên minh: Đức, A�o-Hung. Vì phe Liên minh chủ động tấn công phe Hiệp ước.
- Năm 1916, ưu thế thuộc về phe Hiệp ước: Anh, Pháp, Nga. Vì các nhà khoa học Anh và Pháp phối hợp với nhau sáng chế ra xe tăng, để tấn công và uy hiếp phe Liên minh, đặc biệt là quân Đức, nhằm giành thế chủ động trên chiến trường trong giai đoạn 2 (1917 - 1918) và kết thúc chiến tranh.

Hình 6. XE TĂNG LẦN ĐẦU TIÊN ĐƯỢC ANH SỬ DỤNG TRONG CHIẾN TRANH
THẾ GIỚI THỨ NHẤT
Xe tăng vỏ bên ngoài được bọc thép tấm, đạn bắn không thủng, dùng bánh xích vượt rào và vượt lên chướng ngại vật. Ngoài ra, xe tăng được trang bị trung liên và pháo. Tháng 9/ 1916, tại mặt trận Xom-mơ (Pháp), có 49 xe tăng MK1 của Anh đã bất thần xuất hiện gây nỗi kinh hoàng khủng khiếp cho quân Đức. Vì vậy, quân Đức gọi xe tăng là những "con quái vật". Sự xuất hiện xe tăng trong chiến tranh thế giới thứ nhất, đánh dấu sự phát triển vượt bậc khoa học - kĩ thuật quân sự.
Câu hỏi 5. Theo em, cuộc chiến tranh thế giới thứ nhất có ảnh hưởng gì đến môi trường sinh thái của các nước trên thế giới? Em hãy giải thích vì sao?
Trả lời câu hỏi 5
Có. Bỡi vì, cuộc chiến tranh thế giới thứ nhất:
+ Khai thác tài nguyên thiên nhiên cạn kiệt của các nước trên thế giới.
+ Làm ô nhiễm môi trường trong không khí, nguồn nước, đất đai, v.v. của các nước trên thế giới.

Câu hỏi 7. Em hãy điền vào ô trống (....) mốc thời gian, tương ứng với sự kiện lịch sử xảy ra, vào các câu sau đây, sao cho phù hợp.

SỰ KIỆN LỊCH SỬ
a/ Thái tử A�o-Hung bị một phần tử khủng bố ở Xéc-bi ám sát (.............................)

b/ (.......................), A�o-Hung tuyên chiến với Xéc-bi .

c/ Khối Liên minh gồm: Đức, A�o-Hung ra đời vào (.......................).

d/ Khối Hiệp ước gồm: Anh, Pháp, Nga ra đời vào (........................)


THỜI GIAN

1./ Năm 1907.

2./ Ngày 28/ 7/ 1914.

3./ Năm 1908.

4./ Năm 1882.

5./ Ngày 28/ 10/ 194.

6./ Ngày 28/ 6/ 1914.

7./ Năm 1909.
Câu hỏi 8. Em hãy cho biết các câu sau đây, câu nào là câu đúng (Đ), câu nào là câu sai (S). Khối Liên minh và khối Hiệp ước gây chiến tranh để giải quyết những vấn đề gì?

a/ Thuộc địa.


b/ Tiêu diệt chế độ phong kiến.


c/ Đàn áp phong trào cách mạng trên thế giới.


d/ Tất cả các ý trên đều đúng.

Đ
S
S
S
Câu a/ Thế chiến thứ nhất. Chia làm mấy phe.
Là phe nào thế? Ai biết nhanh kể.

Câu b/ Kẻ sau người trước. Tất cả mấy nước,
Tham gia chiến tranh. Ai rành cho biết?


Đáp án.
Câu a/ Thế chiến thứ nhất. Chia làm hai phe.
- Phe Liên minh (Đức, Áo - Hung).
- Phe Hiệp ước (Anh, Pháp, Nga) .

Câu b/ Đầu tiên có 5 nước (Đức, Áo - Hung, Anh, Pháp, Nga) tham gia chiến tranh, sau lôi kéo thêm 38 nước tham gia chiến tranh, kể cả các nước thuộc địa và phụ thuộc của các nước tư bản.


- Các em về nhà học bài cũ và lập niên biểu những sự kiện chính của giai đoạn th? nh?t c?a cuộc chiến tranh thế giới thứ nhất .
- Để chuẩn bị cho tiết 21 học tốt, các em về nhà xem tiếp bài 13, phần còn lại; trả lời các câu hỏi sau:
Câu hỏi 1. Em hãy nêu những diễn biến chính và nhận xét của mình về chiến sự trong giai đoạn thứ hai (1917 - 1918) của cuộc chiến tranh?
Câu hỏi 2. Kết cục cơ bản nhất của cuộc chiến tranh thế giới thứ nhất là gì? Em có nhận xét gì qua kết cục cơ bản nhất của cuộc chiến tranh thế giới thứ nhất?
Câu hỏi 3. Nêu tính chất và hậu quả của cuộc chiến tranh thế giới thứ nhất?
Câu hỏi 4. Em có suy nghĩ gì về cuộc chiến tranh thế giới thứ nhất?