Bài 13. Chiến tranh thế giới thứ nhất (1914 - 1918)

Chào mừng quí thầy cô đến dự tiết học
Môn: Lịch Sử lớp 8B
Giáo viên: TRẦN THỊ THẮM
Tổ: Xã hội.
Trường : THCS Viên Nội
Kiểm tra bài cũ:
Câu hỏi: Trình bày nội dung của cuộc Duy Tân Minh Trị ?
Đáp án
* Nội dung của cuộc Duy Tân Minh Trị là:
Kinh tế: Thống nhất tiền tệ, xóa bỏ độc quyền ruộng đất phong kiến, tăng cường phát triển kinh tế tư bản nông thôn, xây dựng cơ sở hạ tầng, đường sá, cầ cống. Phục vụ giao thông liên lạc.
Chính trị- xã hội: Bãi bỏ chế độ nông nô. Đưa quý tộc Tư sản hóa và đại Tư sản lên nắm quyền
Giáo dục: Thi hành chính sách giáo dục bắt buộc, chú trọng nội dung KHKT trong giảng dạy. Cử HS ưu tú đi du học phương Tây.
Quân sự: Tổ chức, huấn luyện theo kiểu phương Tây, thực hiện chế độ nghĩa vụ quân sự.
Tiết 20. Bài 13
CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ NHẤT
(1914- 1918)
? Cuối thế kỷ XIX- đầu thế kỷ XX, tình hình các nước đế quốc có gì đáng chú ý?
BẢNG ĐỐI CHIẾU VỀ KINH TẾ VÀ THUỘC ĐỊA GiỮA CÁC NƯỚC ĐẾ QUỐC (Cuối TK XIX- đầu TK XX)
? Sự phát triển không đồng đều về mặt kinh tế và sự mất cân đối về thuộc địa giữa các nước đế quốc “già” và “trẻ” đã khiến cho mối quan hệ của các nước đế quốc ra sao?
Mâu thuẫn giữa các nước đế quốc về vấn đề thị trường và thuộc địa gay gắt.
? Hậu quả từ mối quan hệ trên là gì?
+ Chiến tranh Trung – Nhật (1894-1895).
+ Chiến tranh Mĩ – Tây Ban Nha (1898).
+ Chiến tranh Anh – Bô-ơ (1899-1902).
+ Chi?n tranh Nga - Nh?t (1904-1905).
* Hậu quả :
- Sự hình thành của 2 khối quân sự kình địch nhau. Đó là:

LƯỢC ĐỒ CHÂU ÂU CUỐI THẾ KỶ XIX ĐẾN NĂM 1914
ĐỨC
ÁO-HUNG
Italia
THỔNHĨ KỸ
Bungari
NGA
PHÁP
ANH
Ailen
Xec bi
Hunggari
Hy lạp
Anbani
NA UY
THUY ĐIỂN
Thụysĩ
PhầnLan
Mục đích: Ráo riết chạy đua vũ trang và tích cực chuẩn bị chiến tranh nhằm thanh toán đối thủ, chia lại thuộc địa, làm bá chủ Thế giới.
? Hoạt động và Mục đích của 2 khối quân sự Liên minh và Hiệp ước là gì ?
? Sự kiện nào chính thức châm ngòi nổ cho CTTG thứ I?
Thái tử Áo –Hung ( Phéc đi năng ) bị một phần tử người Xécbi ám sát ở Xaraevô khi đi tham quan cuộc tập trận của quân Áo – Hung là cái cớ để phe Liên minh (Đức,Áo,Hung) tuyên chiến với phe Hiệp ước (Anh , Pháp ,Nga ) vì Xécbi là nước được Anh, Pháp bảo trợ.
Thái tử Áo – Hung: Frăng xoa Phécđinăng
28/7/1914, Áo - Hung tuyên chiến với Xécbi
- 1/8, Đức tuyên chiến với Nga
3/8, Đức tuyên chiến với Pháp
4/8, Anh tuyên chiến với Đức
Chiến tranh bùng nổ
? Sự kiện nào chứng tỏ CTTG thứ I chính thức bùng nổ ?
? CTTG thứ I diễn ra với mấy giai đoạn chính ?
Giai đoạn thứ nhất:
1914- 1916
Giai đoạn thứ hai
1916- 1918
? Trình bày diễn biến chiến sự giai đoạn thứ nhất ?
- Chiến sự diễn ra trên cả 2 mặt trận: phía Đông và phía Tây:
+ Phía Tây: Ngày 3/ 8/ 1914 Đức đưa quân qua Bỉ ( nước trung lập) để tấn công Pháp cho nhanh. Uy hiếp Pa-ri.
+ Phía Đông: Cuối tháng 8/ 1914, Nga tấn công đông Phổ, buộc Đức phải san sẻ lực lượng sang phía đông. Cứu nguy cho Pháp.
Nga tấn công Đông Phổ cứu nguy cho Pháp
9/1914 Pháp phản công từ Pari
3/8 Đức tấn công Bỉ, và Pháp uy hiếp Pa-ri
THỔ NHĨ KỲ
1915, Đức –Áo Hung dồn lực lượng nhằm đè bẹp quân Nga
1916, Đức tấn công thành Vecđoong (Pháp)
? Việc Đức liên tiếp mở các cuộc phản công trên cả 2 mặt trận phía Đông và Tây, chứng tỏ điều gì ?
- Ưu thế thuộc về phe Liên Minh.
? Từ diễn biến chiến sự ác liệt của giai đoạn thứ nhất. Em có nhận xét gì về qui mô của CTTG thứ I?
-
Phạm vi: Lúc đầu chỉ có 5 cường quốc ở Châu Âu tham chiến. Sau lôi kéo 38 nước trên TG cùng tham gia.
+ Nhiều thuộc địa của các nước đế quốc cũng bị lôi cuốn vào khói lửa của chiến tranh.
Ví dụ: Tại Ấn Độ- Anh bắt đi lính 400.000 người. Pháp bắt đi lính 300.000 người (chủ yếu tại Việt Nam)
- Nhiều vũ khí, phương tiện chiến tranh đưa vào sử dụng. Hàng chục vạn người thương vong.
Xe tăng “con quái vật” được bọc thép tấm, đạn bắn không thủng, dùng bánh xích vượt rào và vượt lên chướng ngại vật, ngoài ra xe tăng còn được trang bị pháo và súng máy. Anh, Pháp có thứ vũ khí kinh khủng làm đảo lộn thế trận.
Tàu ngầm Đức- 1915
Máy bay chiến đấu của Đức
Tàu chiến của Anh
? Giai đoạn thứ hai (1916- 1918). Chiến sự chủ yếu diễn ra ở mặt trận nào?
? Sự chuyển biến chiến sự ở giai đoạn này? Những sự kiện nào chứng tỏ sự chuyển biến đó?
Mặt trận Tây Âu.
Ưu thế thuộc về phe Liên Minh:
+ Tháng 7- 8/ 1918: Liên quân Anh, Pháp, Mĩ tổng phản công trên tất cả các mặt trận. Quân đồng minh Đức lần lượt đầu hàng.
Phe Liên Minh thất bại và đầu hàng.
+ Ngày 9/11/1918: Chế độ Cộng Hòa mới thiết lập tại Đức.
+ Ngày 11/11/1918: Chính phủ mới Đức đầu hàng không điều kiện.
Cách mạng Tháng Mười (11/1917) thành công
4/1917, Mỹ tham chiến
7/1918, Anh, Pháp tấn công Đức
9,10 /1918, phe Hiệp ước phản công trên các mặt trận
? Tại sao Mỹ lại nhảy vào tham chiến muộn hơn so với các nước đế quốc khác?
Trước năm 1917: Mĩ giữ thái độ trung lập, tiến hành bán vũ khí cho cả 2 phe Hiệp ước và Liên minh.
Khi thấy Đức đang đứng trước nguy cơ thất bại, Mĩ không cam tâm đứng nhìn các nước Đế quốc phân chia lại Thế giới mà không có phần mình.
Năm 1917: Viện cớ tàu ngầm của Đức vi phạm quyền tự do buôn bán, giết người vô tội. Mĩ cắt đứt ngoại giao với Đức và tuyên chiến bên cạnh phe Hiệp Ước. Chính điều này đã dẫn tới thắng lợi cuối cùng cho phe Hiệp Ước.
Sỏng s?m ng�y 11/11/1918, do�n d?i bi?u D?c do ẫc-bộc-go c?m d?u thay m?t kh?i Liờn minh(D?c, �o-Hung) kớ hi?p d?nh dỡnh chi?n v?i phe Hi?p u?c(Anh, Phỏp) t?i khu r?ng Cụng-pi-e-nho trờn d?t Phỏp. V�o lỳc 11 gi? cựng ng�y t? Pa-ri dó vang lờn 101 phỏt d?i bỏc bỏo hi?u s? ch?m d?t ho�n to�n cu?c chi?n tranh th? gi?i th? nh?t.
Đức ký Hiệp định đầu hàng. Kết thúc CTTG thứ I
CHIẾN TRANH THẾ GiỚI THỨ I KẾT THÚC.
THẮNG LỢI THUỘC VỀ PHE LIÊN MINH.
? Sự kiện nào chứng tỏ CTTG thứ I đã kết thúc ?
Kết cục chiến tranh ?
Tổn thất nặng nề về người và của:
+ 10 triệu người chết, 20 triệu người bị thương.
+ Nhiều làng mạc, đường sá, cầu cống , nhà máy bị phá hủy.
+ Tổng chi phí chiến tranh: 85 tỉ đô la.
Đem lại lợi ích cho các nước Đế quốc thắng trận. Bản đồ TG được chia lại:
+ Đức mất hết thuộc địa.
+ Anh, Pháp, Mĩ mở rộng thuộc địa,
Bảng thống kê thiệt hại do chiến tranh thế giới thứ nhất gây ra

Cảnh đổ nát của nhiều thành phố, làng mạc, đường sá, cầu cống bị phá hủy sau chiến tranh.

Sự thiệt hại về người sau chiến tranh.
? Từ mục đích và hậu quả do CTTG thứ I để lại. Theo em , cuộc chiến tranh này mang tính chất gì ?
- Tính chất: CTTC thứ I là cuộc chiến tranh đế quốc xâm lược, phi nghĩa.
* BÀI TẬP CỦNG CỐ:
Bài tập 1: Phe Hiệp Ước và Liên Minh được thành lập vào khoảng thời gian nào? Thành phần của mỗi khối ?.
Bài tập 2: Những sự kiện nào thể hiện CTTG thứ I chính thức bùng nổ?.
Bài tập 3: Diễn biến chiến sự giai đoạn thứ nhất của cuộc chiến tranh ?
? Sự kiện nào đánh dấu CTTG thứ I kết thúc ?
Bài tập 4: Qui mô và tính chất của cuộc chiến tranh ?
CHÂN THÀNH CÁM ƠN QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH