Bài 13. Chỉ từ

CHÀO MỪNG
QUÝ THẦY CÔ VỀ DỰ GIỜ
MÔN : NGỮ VĂN
Kiểm tra bài cũ :
1/ Cụm danh từ là gì ?
Cho ví dụ ?
Cụm danh từ là loại tổ hợp từ do danh từ và một số từ ngữ phụ thuộc nó tạo thành
Cụm danh từ có ý nghĩa đầy đủ hơn và cấu tạo phức tạo hơn một mình danh từ , nhưng hoạt động trong câu như một danh từ .
VD: Hai vợ chồng ông lão đánh cá này .
2/ Chọn câu trả lời đúng nhất ?
Mô hình cấu tạo của cụm danh từ có thể là :
a. Phần trước , phần trung tâm , phần sau.
b. Phần trước , phần trung tâm .
c. Phần trung tâm , phần sau .
d. Tất cả các ý trên .
Tuần 15 Tiếng Việt

Tiết 57
A/ Tìm hiểu bài :
I/ Chỉ từ là gì ?
CHỈ TỪ
Từ nọ bổ sung ý nghĩa cho từ ông vua
Từ ấy bổ sung ý nghĩa cho từ viên quan .
Từ kia bổ sung ý nghĩa cho từ làng .
Từ nọ bổ sung ý nghĩa cho từ nhà .
=> Các từ : ấy, kia , nọ bổ sung ý nghĩa vị trí của sự vật trong không gian .
Bài 1/130: -Tìm các từ in đậm .Những từ đó bổ sung ý nghĩa cho những từ nào ? Bổ sung ý nghĩa gì ?
- Ông vua nọ
- Viên quan ấy
- Làng kia
- Nhà nọ
Bài 2/137: ● So sánh các từ và cụm từ sau ,từ đó rút ra ý nghĩa của các từ in đậm .
(Thảo luận nhóm đôi - 3 phút)
từ

viên quan
ông vua
làng
nhà


cụm từ

viên quan ấy
ông vua nọ
làng kia
nhà nọ
* Từ nghĩa thiếu tính xác định .
* Các cụm từ đã được cụ thể hóa , xác định vị trí rõ ràng trong không gian .
Bài 3/137 : So sánh sự giống nhau và khác nhau của các cụm từ sau ?
Viên quan ấy Hồi ấy
Nhà nọ Đêm nọ
(1) (2)
+ Giống nhau : Cùng xác định vị trí của sự vật .
+ Khác nhau :
Cặp ( 1 ) xác định vị trí của sự vật trong không gian .
Cặp ( 2 ) xác định vị trí của sự vật trong thời gian .
II/ Hoạt động của chỉ từ trong câu :
- Phụ ngữ sau của danh từ . Cùng danh từ và phụ ngữ trước tạo thành cụm danh từ .
- Làm trạng ngữ hoặc chủ ngữ trong câu .
Ghi nhớ SGK/138:
Chỉ từ thường làm phụ ngữ trong cụm danh từ . Ngoài ra, chỉ từ còn có thể làm chủ ngữ hoặc trạng ngữ trong câu .
Ghi nhớ SGK/137:
Chỉ từ là những từ dùng để trỏ vào sự vật , nhằm xác định vị trí của sự vật trong không gian hoặc thời gian .
Bài tập củng cố :
1/Nội dung nào dưới đây nói về chỉ từ đúng nhất ?
A. Chỉ từ là các từ định vị sự vật ở thời điểm phát ngôn .
B. Chỉ từ là các từ định vị sự vật trong khoảng cách gần với người phát ngôn .
C . Chỉ từ là các từ định vị sự vật trong thời gian và không gian .
D . Chỉ từ là các từ định vị sự vật trong thời gian và không gian , lấy vị trí người phát ngôn và thời điểm phát ngôn làm gốc .
2/ Hoạt động của chỉ từ trong câu như thế nào ?
a. Thường làm phụ ngữ trong cụm danh từ .
b. Có thể làm chủ ngữ .
c. Làm trạng ngữ .
d. Tất cả các ý trên .
3/ Đặt câu:
Tổ 1: 1 Câu có chỉ từ làm phụ ngữ sau cho cụm danh từ .
Tổ 2: 1Câu có chỉ từ làm trạng ngữ.
Tổ 3,4: 1Câu có chỉ từ làm chủ ngữ .
B/ Luyện tập :
Bài 1/138 :Tìm chỉ từ trong các câu sau . Xác đính ý nghĩa và chức vụ của các chỉ từ ấy .
(Thảo luận nhóm đôi 3 phút).
Tổ 1: câu (a) ; Tổ 2:câu (b) ; Tổ 3 câu (c) ; Tổ 4 câu (d) .
Đáp án :
a/ ấy : hai thứ bánh ấy
Định vị sự vật trong không gian .
Phụ ngữ sau của cụm danh từ .
b/ đấy : đấy vàng
đấy hoa thiên lí,
đây: đây cũng đồng đen
đây sen Tây Hồ .
Định vị sự vật trong không gian .
Làm chủ ngữ.
c/ nay : ta
Định vị sự vật trong thời gian .
Làm trạng ngữ .
d/ đó: từ đó .
Định vị sự vật trong thời gian .
Làm trạng ngữ .
Bài 2: Thay các cụm từ in đậm bằng các chỉ từ thích hợp và giải thích vì sao cần thay như vậy .
a/ Chân núi Sóc Sơn : đến đây.
b/ Làng bị lửa thiêu cháy : làng ấy.
* Thay như vậy tránh hiện tượng lặp từ .
Bài tập nâng cao :
Viết một đoạn văn ngắn (chủ đề tự chọn) , trong đó có sử dụng một số chỉ từ .
VD: Mùa hè này, trường tôi tổ chức cho học sinh đi tham quan Đầm Sen , suối Tiên tại thành phố Hồ Chí Minh .Đây là một chuyến đi du lịch lí tưởng , chúng tôi phải chuẩn bị mọi thứ cho chuyến đi tham quan ấy thật kĩ càng . Đêm hôm đó , tôi nôn nao, không ngủ đươc chỉ mong trời chóng sáng .
HƯỚNG DẪN TỰ HỌC Ở NHÀ
1/ Học thuộc ghi nhớ 1,2/137,138
Làm bài tập 3/139 .
2/Chuẩn bị bài : động từ S/145 .
Luyện tập kể chuyện tưởng tượng .

TIẾT HỌC KẾT THÚC
KÍNH CHÚC QUÝ THẦY CÔ VUI - KHỎE !