Bài 13. Chỉ từ

Kính chào quý thầy cô về dự giờ thăm lớp
Tỡm s? t? v� lu?ng t? trong nh?ng cõu sau:
1. Nh?ng quy?n sỏch n�y r?t b? ớch.

2. Lan v� Hoa l� hai h?c sinh gi?i c?a l?p 6/2.

3. Lao d?ng l� nhi?m v? c?a t?t c? h?c sinh chỳng ta.

Những
quyển sách
này
rất bổ ích.
chủ ngữ
vị ngữ
(cụm danh từ)
lượng t�
danh từ
?
lượng từ
lượng từ
số từ
KIỂM TRA BÀI CŨ:
Tiết 55
Tiếng việt :

Chỉ từ
TIẾNG VIỆT : CHỈ TỪ
I.CHỈ TỪ LÀ GÌ ?
1.Tìm hiểu ví dụ :
* Ví dụ 1:
Các từ in đậm trong những câu sau bổ sung ý nghĩa cho những từ nào?

Ngày xưua, có ông vua nọ sai một viên quan đi dò la khắp nu?c tìm ngưu?i tài giỏi. Viên quan ấy đã đi nhiều nơi, đến đâu quan cũng ra những câu đố oái oăm để hỏi mọi ngưu?i. Đã mất nhiều công tìm kiếm nhưung viên quan vẫn chưua thấy ngu?iư nào thật lỗi lạc.
Một hôm, viên quan đi qua một cánh đồng làng kia, chợt thấy bên vệ đường có hai cha con nhà nọ đang làm ruộng [.]
(Em bộ thụng minh)





D T
D T
TIẾNG VIỆT : CHỈ TỪ
I.CHỈ TỪ LÀ GÌ ?
1.Tìm hiểu ví dụ :
* Ví dụ 1:
ông vua nọ

viên quan ấy


làng kia

nhà nọ
D T
D T
Bổ sung ý nghĩa cho danh từ
* So sánh các từ - cụm từ
(1) (2)
- oõng vua / oõng vua nọ
- viên quan / viên quan ấy
- làng / làng kia
- nhà / nhà nọ
Danh từ
cụm DT
Nghĩa chưa cụ thể
thiếu tính xác định
Nghĩa cụ thể hơn, xác định
vị trí sự vật trong không gian.
* ý nghĩa cuỷa các từ ấy, nọ, kia:
- Trỏ vào sự vật.
- Xác định vị trí của sự vật trong không gian.
Ví dụ 2: " Hồi ấy, ở Thanh Hóa có một ngưu?i làm nghề đánh cá tên là Lê Th?n. Một đêm nọ, Thận thả lưu?i ở một bến vắng nhu ư thưu?ng lệ."
(Sự tích Hồ Gưuom)
Hồi ấy

Một đêm nọ
D T
D T
Giống:
Hồi ấy
Một đêm nọ
Viên quan ấy
Nhà nọ

Gi?ng:
+ Trỏ vào sự vật.
+ Xác định vị trí của sự vật.
Xác định vị trí của sự vật trong thời gian
Xác định vị trí của sự vật trong không gian
Khác
CHỈ TỪ
TIẾNG VIỆT : CHỈ TỪ
I.CHỈ TỪ LÀ GÌ ?
1.Tìm hiểu ví dụ :
Ví dụ 1:
Ví dụ 2:
2.Bài học :
Chỉ từ là những từ dùng để trỏ vào sự vật,
nhằm xác định vị trí của sự vật trong không
gian hoặc thời gian.
Thảo luận nhóm
Nhóm 1,2: Thay các cụm từ in đậm dưới đây bằng những chỉ từ thích hợp và giải thích vì sao cần thay như vậy?
a.Giặc tan vỡ. Đám tàn quân giẫm đạp lên nhau chạy trốn, tráng sĩ đuổi đến chân núi Sóc (Sóc Sơn). Đến chân núi Sóc, một mình một ngựa, tráng sĩ lên đỉnh núi, cởi giáp sắt bỏ lại, rồi cả người lẫn ngựa từ từ bay lên trời. (Thánh Gióng)
b.Người ta còn nói khi ngựa thét ra lửa, lửa đã thiêu cháy một làng, cho nên làng bị lửa thiêu cháy về sau gọi là làng Cháy.
( Thánh Gióng)
Nhóm 3,4:
Tìm chỉ từ trong những câu sau và xác định ý nghĩa của các chỉ từ ấy
(xác định vị trí của sự vật trong không gian hay thời gian)

a. Đấy vàng đây cũng đồng đen
Đấy hoa thiên lí, đây sen Tây Hồ.

b. Từ đó nhuệ khí của nghĩa
quân ngày một tăng.
Nhóm 1,2: Thay các cụm từ in đậm dưới đây bằng những chỉ từ thích hợp và giải thích vì sao cần thay như vậy?

a.Giặc tan vỡ. Đám tàn quân giẫm đạp lên nhau chạy trốn, tráng sĩ đuổi đến chân núi Sóc ( Sóc Sơn). Đến chân núi Sóc, một mình một ngựa,

tráng sĩ lên đỉnh núi, cởi giáp sắt bỏ lại, rồi cả người lẫn ngựa từ từ bay lên trời. (Thánh Gióng)

b.Người ta còn nói khi ngựa thét ra lửa, lửa đã thiêu cháy một làng, cho nên làng bị lửa thiêu cháy về sau gọi là làng Cháy.

(Thánh Gióng)
đấy
ấy
 Tác dụng :
- Câu văn ngắn gọn, tránh lặp từ.
Nhóm 3,4:
Tìm chỉ từ trong những câu sau và xác định ý nghĩa của các chỉ từ ấy (xác định vị trí của sự vật trong không gian hay thời gian)

a. Đấy vàng đây cũng đồng đen
Đấy hoa thiên lí, đây sen Tây Hồ.



b. Từ đó nhuệ khí của nghĩa quân ngày một tăng.
 Xác định vị trí sự vật trong không gian
 Xác định vị trí sự vật trong thời gian
CN VN
TIẾNG VIỆT : CHỈ TỪ
I.CHỈ TỪ LÀ GÌ ?
II.HOẠT ĐỘNG CỦA CHỈ TỪ TRONG CÂU:
1.Tìm hiểu ví dụ:
Cụm danh từ :
1. ông vua nọ
2. viên quan ấy
3. làng kia
4.nhà nọ
5. hồi ấy
6. đêm nọ
a.2/ Cuộc chống Mĩ cứu nước của nhân dân ta dù phải kinh qua gian khổ, hi sinh nhiều hơn nữa, song nhất định thắng lợi hoàn toàn.
là m?t điều chắ�c
chắn.
Đó
//
CN VN
Làm chủ ngữ trong câu
a.3/ Từ đấy, nước ta chăm nghề trồng
trọt,chăn nuôi và có tục ngày Tết làm bánh chưng, bánh giầy.
//
TN CN VN
Làm trạng ngữ trong câu
Hoạt động
của chỉ từ
1
2
3
Ph? ng? c?a c?m danh t?�
Tr?ng ng?
Ch? � ngữ
-
Ch? t? thu?ng l�m ph? ng? trong c?m danh t?
Ngồi ra, ch? t? cịn cĩ th? l�m ch? ng? ho?c
tr?ng ng? trong c�u.
CHỈ TỪ
Dùng để chỏ vào sự vật
Làm chủ ngữ hoặc làm trạng ngữ trong câu
Làm phụ ngữ trong cụm danh từ
Xác định sự vật trong không gian thời gian
Ii. Luyện tập
Bài 1: SGK-138
Tìm chỉ từ trong những câu sau đây. Xác định ý nghĩa và chức vụ của các chỉ từ ấy.
"Vua cha xem qua một lượt rồi dừng lại trưu?c chồng bánh của Lang Liêu, rất vừa ý, bèn gọi lên hỏi. Lang Liêu đem giấc mộng gặp thần ra kể lại. Vua cha ngẫm nghĩ rất lâu rồi chọn hai thứ bánh ấy đem tế trời, đất cùng Tiên Vưuong".
( Bánh chuưng, bánh giầy)
III. Luyện tập
Bài 1: SGK-138
Tìm chỉ từ trong những câu sau đây. Xác định ý nghĩa và chức vụ của các chỉ từ ấy.

c) Nay ta đưa năm mươi con xuống biển, nàng đưa năm mươi con lên núi, chia nhau cai quản các phương.
( Con Rồng cháu Tiên)
Bài tập Viết đoạn văn từ 3 đến 5 câu có s? d?ng chỉ từ.
Mùa hè năm nay, lớp tôi tổ chức đi tham quan công viên nước Ñaàm Sen. Đó là một kỷ niệm tuyệt vời. Vì ai đã từng đến công viên ấy dù chỉ một lần thì khó có thể quên được.
Hướng dẫn h?c ? nh�:
- Tìm các chỉ từ trong một truyện dân gian đã học.
đặt câu có sử dụng chỉ từ
Chuẩn bị : Ôn tập truyện dân gian