Bài 13. Ảnh hưởng của môi trường lên sự biểu hiện của gen

Tính trạng trên cơ thể sinh vật là do gen quy định có hoàn toàn đúng không?

Theo em, liệu ta có biết trước được năng suất cụ thể của một giống vật nuôi hay cây trồng sau một thời gian nuôi trồng không?
Năng suất do yếu tố nào quy định.
Bài 13: Ảnh hưởng của môi trường lên sự biểu hiện của gen.

I. Mối quan hệ giữa gen và tính trạng( con đường từ gen đến tính trạng).
Phân tích thí nghiệm màu hoa của cây đậu Hà lan của Menđen.
Tính trạng màu sắc hoa ở cây đậu Hà lan của Mendel: Hoa đỏ ĐK nào cũng cho Hoa đỏ
Cho biết màu săc hoa do yếu tố nào quy định?
Như vậy TT trên do một cặp gen quy định.
2. Kết luận
I. Mối quan hệ giữa gen và tính trạng(con đường từ gen đến tính trạng)


1.Phân tích thí nghiệm màu hoa của cây đậu Hà lan của Menđen.



Gen( ADN) mARN Pôlipeptit

Prôtêin


Tính trạng
Ta có thể thấy mối quan hệ này qua sơ đồ sau:
Thực tế mối quan hệ giữa gen và tính trạng thể hiện như thế nào?
Quá trình biểu hiện của gen qua nhiều bước nên có thể bị nhiều yếu tố của môi trường trong và môi trường ngoài chi phối
I. Mối quan hệ giữa gen và tính trạng( con đường từ gen đến tính trạng).
II. Sự tương tác giữa kiểu gen và môi trường
Quan sát các hiện tượng sau hãy giải thích hiện tượng và rút ra kết luận về sự tương tác giữa gen và tính trạng?

1. Hiện tượng
.
VD1
Tai, bàn chân, đuôi, mõm  lông đen
TNoCM: Cạo lông trắng trên lưng + buộc đá lạnh
KQ: Ở lưng lông mọc có màu đen
Tại sao ?
KG +  KH ≠
?
MT trong
Thỏ Himalaya
Hoa Cẩm tú cầu
VD2
Cùng KG + MT ≠  KH ≠
Cùng KG + ?  KH ≠


MT ngoài
VD3. Hoa anh thảo ( primulasinensis) có giống hoa đỏ và giống hoa trắng


P: tc
X
F1:
100%
F2:
350C
(AA)
? KG?
(AA)
200C
? KG?
(AA)
(aa)
200C
350C
(aa)

2. Kết luận.

- Nhiều yếu tố của môi trường có thể ảnh hưởng đến sự biểu hiện của kiểu gen.
- Bố mẹ không truyền cho con những tính trạng đã hình thành sẵn mà di truyền kg.
- Kg quy định khả năng phản ứng của cơ thể trứơc môi trường.
- KH là kết quả tương tác giữa kg và mt.


II. Sự tương tác giữa kiểu gen và môi trường
III. Mức phản ứng của KG.
Quan sát các hiện tượng ở cây ngô và
cây rau mác cho biết sự biến đổi kiểu
hình như thế nào?
Hoàn thành bảng với các nội dung sau:
1. Hiện tượng.
KG1 + MT1  KH1
tốt 47 tạ/ha
KG1 + MT2  KH2
BT 24 tạ/ha
……
…….
KG1 + MTn  KHn tạ/ha
Tại sao ?
III. Mức phản ứng của KG.
KG1 + MT1= KH1.
KG1 + MT2 = KH2.
KG1 + MT3 = KH3. …………………….
KG1 + MTn = KHn.
KGI
1. Hiện tượng.

Mức phản ứng
Thường
biến
Tập hợp KH của cùng 1 KG, tương ứng với các môi trường khác nhau.

KG tương tác MT

Thay đổi KH của cùng 1 KG, phát sinh trong đời cá thể dưới ảnh hướng của môi trường.

Tự điều chỉnh về sinh lý

Nguyên nhân

- Do gen quy định, nên di truyền.
- Cùng một kiểu gen, mỗi gen có mức phản ứng riêng
- Mức phản ứng của mỗi tính trạng tùy thuộc vào kiểu gen của từng giống.
Chỉ biến đổi kiểu hình, không biến đổi KG nên không DT
- Đồng loạt, định hướng
-Mức độ mềm dẻo của KH lại phụ thuộc vào KG. Mỗi gen chỉ có thể điều chỉnh KH của mình trong một phạm vi nhất định.

MPU càng rộng SV càng thích nghi  có ý nghĩa trong tiến hóa
Đối với thực tiễn SX nông nghiệp.
+ KG quy đ ịnh giới hạn năng suất của một giống vật nuôi, cây trồng.
+ KTSX quy định năng suất cụ thể của giống trong MPU do kg quy định.
+KH (N/S) là kết quả của cả giống và kĩ thuật
Thích nghi với sự t/đ của MT  gián tiếp tiến hóa

Đối với SV:
- Không dựa vào KH để chọn giống
- Áp dụng các biện pháp kĩ thuật phù hợp với từng giống vật nuôi hay cây trồng.

Làm thế nào để xác định đựơc mức phản ứng của một kiểu gen
Để xác định được mức phản ứng của một kiểu gen cần phải tạo ra các cá thể sinh vật có cùng một kiểu gen.
Đối với thực vật:
Tạo bằng sinh sản sinh dưỡng, nuôi cấy mô và đem các cây có cùng kiểu gen trồng trong những điều kiện khác nhau.
Đối với động vật( con người):
Nghiên cứu trên trẻ đồng sinh cùng trứng.
IV.Củng cố
1. 1. Nói : cô ấy được mẹ truyền cho tính trạng má lúm đồng tiền có chính xác ko? tại sao / nếu cần thì phải sửa lại câu nói đó như thế nào/
2 Tại sao cần đặc biệt quan tâm đế bà mẹ khi mang thai?

Câu 1:
Kiểu hình của một cơ thể phụ thuộc vào.
Kiểu gen
Điều kiện môi trường
Kiểu gen và điều kiện môi trường
Các tác nhân đột biến trong môi trường và quy luật di truyền chi phối các tính trạng.
Đúng
A
B
C
D
A
B
C
D
Câu 2:
Trong những ĐK thích hợp nhất, lợn Ỉ 9 tháng tuổi = 50 kg, lợn Đại bạch ở 6 tháng tuổi đã = 90 kg. KQ này nói lên:
TT cân nặng ở lợn Đại bạch do nhiều gen chi phối hơn ở lợn Ỉ
TT cân nặng ở giống lợn Đại bạch có mức phản ứng rộng hơn so với lợn Ỉ.
Vai trò của MT trong việc quyết định cân nặng của lợn
Vai trò của KT nuôi dưỡng trong việc quyết định cân nặng của lợn.
Đúng
V. HDVN.
Ghi nh? n?i dung ph?n túm t?t SGK v� tr? l?i cỏc cõu h?i SGK.
Chu?n b? n?i dung b�i th?c h�nh 14.