Bài 12. Treo biển

Truyện
Treo biển
Truyện cười
là gì?
Loại truyện kể về những
hiện tượng đáng cười trong cuộc sống
nhằm tạo ra tiếng cười mua vui hoặc
phê phán những thói hư tật xấu trong xã hội.





Ở đây có bán cá tươi
Nội dung tấm biển đề treo ở cửa hàng có mấy yếu tố ?


Vai trò của từng yếu tố?

Ở đây: thông báo địa điểm cửa hàng
Có bán: thông báo hoạt động của cửa hàng
Cá: thông báo loại mặt hàng
Tươi: thông báo chất lượng hàng.

Tấm biển đề treo ở cửa hàng có bốn yếu tố:
Bốn yếu tố, bốn nội dung đó là cần thiết cho một tấm biển quảng cáo bằng ngôn ngữ?
Vai trò
Có mấy người “góp ý”
về cái biển đề ở
cửa hàng bán cá?
Em có nhận xét về từng ý kiến?


Thoạt nghe, ý kiến của từng người đều có lí. Song không phải.
Người góp ý chỉ quan tâm đến yếu tố mà họ cho là thừa trên tấm biển mà không quan tâm đến chức năng của nó trong tấm biển và mối quan hệ của nó với những yếu tố khác.
Mỗi người đều lấy sự hiện diện của mình ở cửa hàng và sự trực tiếp được nhìn, ngửi, xem xét mặt hàng thay cho việc thông báo gián tiếp vốn là chức năng, đặc điểm giao tiếp của ngôn ngữ.
Có bốn vị khách “ góp ý” về tấm biển ở cửa hàng bán cá.

Vì vậy, mỗi người chỉ quan tâm đến một hoặc một số thành phần của câu quảng cáo mà họ cho là quan trọng, không thấy ý nghĩa, tầm quan trọng của các thành phần khác

Đọc truyện
Những chi tiết nào làm em cười?
Khi nào cái đáng cười bộc lộ rõ nhất?
Vì sao?
Đọc truyện này, mỗi lần có người góp ý
và nhà hàng không cần suy nghĩ, “nghe nói, bỏ ngay”, ta đều cười.
Ta cười về sự không suy xét, ngẫm nghĩ của chủ nhà hàng.
Ta cười vì nhà hàng không hiểu những điều viết
trên biển quảng cáo có ý nghĩa gì và treo biển
quảng cáo để làm gì.

Cái cười bộc lộ rõ nhất ở
cuối truyện ( đây cũng chính
là đặc điểm của truyện cười:
để tiếng cười vang lên to nhất,
thâm trầm nhất ở chỗ kết thúc).
Ở trên, cái biển bị bắt bẻ đến nỗi chỉ
còn chữ : CÁ .Cả người đọc, người nghe cũng tưởng rằng đến đây chẳng còn gì để góp ý nữa.
Nhưng khi có người góp ý, chủ nhà hàng lại cất luôn tấm biển.Lúc này tiếng cười vang lên to nhất.

Ta cười vì từng ý góp ý nghe có vẻ có lí
nhưng theo đó mà hành động thì kết quả cuối cùng lại thành phi lí.

Ta cười to vì người nghe góp ý không biết suy xét,hoàn toàn mất hết chủ kiến.
Ý nghĩ của truyện
Treo biển?
Ý nghĩa
Treo biển là một truyện hài hước, tạo nên tiếng cười vui vẻ, phê phán nhẹ nhàng, những người thiếu chủ kiến khi làm việc, không suy xét khi nghe những ý kiến khác.
Từ truyện này có thể rút ra một số bài học:
Được người khác góp ý,
không nên vội vàng hành động theo
ngay khi chưa suy xét kĩ.
Làm việc gì cũng phải có ý thức, có chủ kiến,
biết tiếp thu có chọn lọc ý kiến của người khác.

Ghi nhớ
Mượn câu truyện nhà háng bán cá nghe ai góp ý về cái tên biển cũng làm theo, truyện tạo nên tiếng cười vui vẻ, có ý nghĩa phê phán nhẹ nhàng những người thiếu chủ kiến khi làm việc, không suy xét kĩ khi nghe những ý kiến khác.

----

Luyện tập
Nếu nhà hàng bán cá trong truyện nhờ em làm lại cái biển, em sẽ tiếp thu hoặc phản bác những góp ý của bốn người như thế nào hoặc sẽ làm lại cái biển ra sao?
Qua truyện này, có thể rút ra bài học gì về cách dùng từ?