Bài 12. Sự phân bố khí áp. Một số loại gió chính

1
Nêu vai trò của khí quyển đối với đời sống trên trái đất.
KIỂM TRA BÀI CŨ
Xem hình các tầng khí quyển
* Vai trò của khí quyển :
- Điều hòa nhiệt độ trên bề mặt trái đất.
- Nơi diễn ra các hiện tượng khí tượng.
- Cung cấp các chất khí cần thiết cho sự sống.
- Bảo vệ sự sống trên trái đất (tầng ôdôn)
- Truyền âm thanh, phản hồi sóng vô tuyến điện (tầng i-on).
- Khuếch tán tia sáng mặt trời, làm bầu trời trong sáng và có màu sắc.
Trở về bài 11
2
2. Dựa vào bảng 11 và hình 11.3 SGK trang 41, 42. Hãy trình bày và giải thích sự thay đổi biên độ nhiệt độ trung bình năm theo vĩ độ, theo vị trí gần hay xa đại dương.
Bảng 11: Sự thay đổi nhiệt độ trung bình năm và biên độ nhiệt năm theo vĩ độ ở Bán cầu Bắc.
Xem hình : Biên độ nhiệt độ năm thay đổi theo vị trí gần hay xa đại dương
Đáp án 3
Tiếp tục 5
Trở về bài 11
3
- Nhiệt độ trung bình năm giảm dần từ xích đạo đến cực.
Vĩ độ càng cao, biên độ nhiệt càng lớn.
Nguyên nhân :
Do sự thay đổi góc nhập xạ (càng về cực, càng nhỏ).
Tại vĩ độ cao, góc nhập xạ thay đổi theo mùa lớn (trục trái đất nghiêng 66o33’).
Trở về 2
Đại dương có biên độ nhiệt nhỏ, lục địa có biên độ nhiệt lớn.
Do khả năng hấp thụ và truyền nhiệt của đất và nước khác nhau.
* Theo vĩ độ :
* Theo vị trí gần hay xa đại dương :
4
SỰ PHÂN BỐ KHÍ ÁP. MỘT SỐ LOẠI GIÓ CHÍNH
Bài 12 :
I. SỰ PHÂN BỐ KHÍ ÁP.
1. Phân bố các đai khí áp trên trái đất.
2. Nguyên nhân thay đổi của khí áp.
II. MỘT SỐ LOẠI GIÓ CHÍNH.
1. Gió Tây ôn đới.
2. Gió Mậu dịch.
3. Gió mùa.
4. Gió địa phương.
Tiếp tục 5
Tiếp tục 6
5
I. SỰ PHÂN BỐ KHÍ ÁP.
1. Phân bố các đai khí áp trên trái đất.
- Quan sát hình 12.1, hãy nêu rõ sự phân bố các đai khí áp trên bề mặt trái đất.
- Các đai áp cao và áp thấp phân bố xen kẽ và đối xứng qua đai áp thấp xích đạo.
2. Nguyên nhân thay đổi của khí áp.
- Khí áp thay đổi theo độ cao :
Càng lên cao, không khí càng loãng. Khí áp giảm.
- Khí áp thay đổi theo nhiệt độ :
Nhiệt độ tăng, khí áp giảm và ngược lại.
- Khí áp thay đổi theo độ ẩm :
Độ ẩm càng tăng, khí áp càng giảm và ngược lại.
Trở về 4
6
II. MỘT SỐ LOẠI GIÓ CHÍNH.
1. Gió Tây ôn đới.
- Dựa vào hình 12.1 và kiến thức SGK, nêu đặc điểm của gió Tây ôn đới.
2. Gió Mậu dịch.
- Dựa vào hình 12.1 và kiến thức SGK, nêu đặc điểm gió mậu dịch.
Xem bảng trang 7
7
Biểu đồ nhiệt - ẩm Valenxia
Lưỡc đồ Valenxia (Ailen)
Khí hậu ôn đới đại dương
Rừng cây lá rộng (Pháp)
Thổi quanh năm. Từ áp cao cận nhiệt về áp thấp ôn đới.
- BBC : tây nam.
- NBC : tây bắc
ẩm, mưa
khô
Thổi quanh năm. Từ áp cao cận nhiệt về áp thấp xích đạo.
- BBC : đông bắc.
- NBC : đông nam.
8
* Hoạt động nhóm :
Nhóm 1 : Quan sát hình 12.2 trang 46 và kiến thức SGK, hãy xác định :
- Ở châu Á, vào mùa hạ (tháng 7) hình thành trung tâm áp thấp gì ?
- Gió thổi từ đâu đến khu vực Nam Á và Đông Nam Á ?
- Hướng gió thay đổi như thế nào ?
Nhóm 2 : Quan sát hình 12.3 trang 46, hãy xác định :
- Ở châu Á hình thành trung tâm áp cao gì ?
- Gió thổi từ đâu thổi đến khu vực Nam Á và Đông Nam Á ?
- Hướng gió thay đổi như thế nào ?
Xem bản đồ - đáp án
Xem bản đồ - đáp án
Nhóm 3 : Quan sát hình 12.4 trang 47 và kiến thức đã học, hãy cho biết sự hoạt động của gió biển và gió đất. Nguyên nhân hình thành gió biển và gió đất.
Nhóm 4 : Quan sát hình 12.5 trang 47, hãy cho biết ảnh hưởng của gió ở sườn Tây khác với gió khi sang sườn Đông như thế nào ?
- Khi gió lên cao 1000 m, nhiệt độ không khí giảm bao nhiêu độ ? Khi gió đi xuống 1000 m, nhiệt độ tăng bao nhiêu độ ?
Gió đất, gió biển - 11
Gió fơn
9
3. Gió mùa.
- Gió mùa là gì ?
- Quan sát hình 14.1 trang 53, hãy kể tên một số khu vực ở một số châu lục có chế độ gió mùa.
- Gió mùa là gió thổi theo mùa, hướng gió ở hai mùa ngược nhau.
- Gió mùa thường có ở đới nóng, như Nam Á, Đông Nam Á ...
- Nguyên nhân hình thành gió mùa là gì ?
- Nguyên nhân : sự chênh lệch nhiệt độ giữa lục địa và đại dương theo mùa.
10
Xem bản đồ - đáp án
Xem bản đồ - đáp án
Trung tâm áp thấp Iran
Trung tâm áp cao Xibia
Gió Mậu dịch từ NBC vượt xích đạo đổi hướng thành gió Tây nam
Ẩm, mưa
Lạnh,
Khô
Gió thổi từ phía bắc xuống, bị lệch hướng thành gió Đông bắc.
11
4. Gió địa phương.
a) Gió biển và gió đất :
Gió biển : thổi từ biển vào đất liền vào ban ngày.
Gió đất : thổi từ đất liền ra biển vào ban đêm.
b) Gió fơn :
- Sườn đón gió mưa nhiều, sườn khuất gió khô nóng.
Trở về 7
12
* Kiểm tra đánh giá :
Hãy chọn câu đúng :
1. Khí áp thay đổi theo :
a) Độ cao. c) Độ ẩm.
b) Nhiệt độ. d) Tất cả đều đúng.
2. Ở BBC, gió Tây ôn đới thổi theo hướng :
a) Đông nam. c) Tây bắc.
b) Đông bắc. d) Tây nam.
3. Ở BBC, gió Mậu dịch thổi theo hướng :
a) Đông nam. c) Tây bắc.
b) Đông bắc. d) Tây nam.
13
4. Gió mùa hạ ở khu vực Nam Á và Đông Nam Á thổi theo hướng :
a) Đông nam. c) Tây bắc.
b) Đông bắc. d) Tây nam.
tháng 7
tháng 1
5. Gió mùa đông ở khu vực Nam Á và Đông Nam Á thổi theo hướng :
a) Đông nam. c) Tây bắc.
b) Đông bắc. d) Tây nam.
14
* Hoạt động nối tiếp :

Học bài theo câu hỏi giữa bài và câu hỏi cuối bài. Khai thác hình vẽ trong SGK.
Chuẩn bị bài 13 theo các câu hỏi giữa bài và câu hỏi cuối bài, khai thác hình vẽ trong sách giáo khoa.
TRƯỜNG THPT TRẦN PHÚ
TỔ ĐỊA LÝ
Trân trọng kính chào