Bài 12. Số từ và lượng từ

THẦY-TRÒ LỚP 6A3
CHÀO MỪNG QUÝ THẦY-CÔ ĐẾN DỰ GIỜ
Kiểm tra bài cũ
Cụm danh từ là gì ?
Cho ví dụ ?
Nêu cấu tạo của cụm danh từ ?
Cho ví dụ ?
Đáp án:
Cụm danh từ là loại tổ hợp từ do danh từ với một số từ ngữ phụ thuộc nó tạo thành.
Ví dụ: ba con trâu ấy
Cụm danh từ có cấu tạo ba phần : phần trước; phần trung tâm; phần phụ sau.
Mô hình cụm danh từ


TIẾT 51


SỐ TỪ VÀ LƯỢNG TỪ
I. SỐ TỪ
1. Số từ la` gi` ?
a.Ví dụ : * Hai chàng tâu hỏi sính lễ cần sắm những gì, vua bảo: "Một trăm ván cơm nếp, một trăm nệp bánh trưng và voi chín ngà, gà chín cựa, ngựa chín hồng mao, mỗi thứ một đôi" .
(Sơn Tinh, Thủy Tinh)
* Tục truyền đời Hùng Vương thứ sáu, ở làng Gióng có hai vợ chồng ông lão chăm chỉ làm ăn và có tiếng là phúc đức .
( Tha?nh Gio?ng)

I. SỐ TỪ
1. Số từ la` gi` ?
a. Ví dụ:
b. Nhận xét:
Hai , moät traêm , chín, moät, sáu
=> Soá töø

SỐ TỪ
1. Số từ la` gi` ?
2. Ca?c loa?i số từ
Hai , một trăm , chín, một,
=> Số từ chỉ số lượng
thứ sáu
=> Số từ chỉ thứ tự
* Ví dụ :
- Tá
- Cặp
- Chục
- Lố
* Ghi nho?

hai tá chén
một cặp bông tai
ba chục cam
Một lố bát đĩa

I. SỐ TỪ :
II. LƯỢNG TỪ :
1. Ví duï: Nghóa cuûa caùc töø in ñaäm trong nhöõng caâu döôùi ñaây coù gì gioáng vaø khaùc nhau nghóa cuûa soá töø ?
[…] Caùc hoaøng töû phaûi côûi giaùp xin haøng. Thaïch Sanh sai doïn moät bữa côm theát ñaõi nhöõng keû thua traän. Caû maáy vaïn töôùng lónh, quaân só thaáy Thaïch Sanh chæ cho doïn ra veûn veïn coù moät neâu côm tí xíu, bóu moâi, khoâng muoán caàm ñuõa .
(Thaïch Sanh)
I. SỐ TỪ :
II. LƯỢNG TỪ :
Ví dụ :
Nhận xe?t :
a) Các, những,
Cả mấy

-Giống: đứng trước danh từ .
-Khác: số từ: chỉ số lượng và thứ tự của sự vật.
Lượng từ: chỉ lượng ít hay nhiều của sự vật
I. SỐ TỪ :
II. LƯỢNG TỪ :
Tìm hiểu ví dụ :
a)
b)-Mô hình cụm danh từ:
(ghi ở phần bên)
-Số từ có ý nghĩa và công dụng tương tự :
+ Lượng từ chỉ ý nghĩa toàn thể: cả, tất cả, tất thẩy.
+ Lượng từ chỉ ý nghĩa tập hợp hay phân phối: các, những, mọi, mỗi, từng .



b) Xếp các từ in đậm nói trên vào mô hình cụm danh từ. Tìm thêm những từ có ý nghĩa và công dụng tương tự.


I. SỐ TỪ :
II. LƯỢNG TỪ :
Tìm hiểu ví dụ :
a)
b)-Mô hình cụm danh từ :
2. Ghi nhớ : (SGK.Tr: 129)




Qua tìm hiểu , em hãy cho biết thế nào là lượng từ , và có bao nhiêu nhóm lượng từ, hãy kể ra?

I. SỐ TỪ :
II. LƯỢNG TỪ :
III. LUYỆN TẬP :
BT1: Tìm số từ của bài thơ :
-Số từ chỉ số lượng : Một, hai , ba , năm .
-Số từ chỉ thứ tự : bốn, năm .







Tìm số từ trong bài thơ sau. Xác định ý nghĩa của các từ ấy ?
Khơng ngủ đưo?c
Một canh.hai canh.lại ba canh,
Trằn trọc băn khoăn, giấc chẳng thành,
Canh bốn, canh năm vừa chợp mắt,
Sao váng năm cánh mộng hồn quanh .

(HỒ CHÍ MINH)
I. SỐ TỪ :
II. LƯỢNG TỪ :
III. LUYỆN TẬP :
BT1:
BT2: Ý nghĩa của trăm .ngàn . : Chỉ số lượng "nhiều", "rất nhiều".







2) Các từ in đậm (màu đỏ) trong hai dòng thơ sau được dùng với ý nghĩa như thế nào ?

Con đi trăm núi ngàn khe
Chưa bằng muôn nổi tái tê lòng bầm.
(TỐ HỮU)



I. SỐ TỪ :
II. LƯỢNG TỪ :
III. LUYỆN TẬP :
BT1:
BT2:
BT3: Nghĩa giống và khác nhau của "từng" và "mỗi" .
Giống nhau: tách ra từng sự vật, từng cá thể .
Khác nhau:
+từng: mang ý nghĩa lần lượt, hết cá thể này đến cá thể khác .
+mỗi: mang ý nghĩa nhấn mạnh, tách riêng từng cá thể, không mang ý nghĩa lần lượt .






3) Qua hai ví dụ sau, em thấy nghĩa của các từ từng và mỗi có gì khác nhau ?
Thần dùng phép lạ bốc từng quả đồi, dời từng dãy núi [.]
(Sơn Tinh, Thủy Tinh)
b) Một hôm bị giặc đuổi, Lê Lợi và các tướng rút lui mỗi người một ngã.
(Sự tích Hồ Gươm)

Dặn dò về nhà
a.Baøi vöøa hoïc: Naém ñöôïc noäi dung ghi nhôù 1 vaø 2 , xem laïi caùc baøi taäp
b.Soaïn baøi: Keå chuyeän töôûng töôïng - trang 130,sgk
Caùch soaïn:
-Ñoïc truyeän thöù nhaát, truyeän thöù hai
-Traû lôøi caùc caâu hoûi (1),(2)
c.Traû baøi: Kieåm tra vôû baøi soaïn.