Bài 12. Số từ và lượng từ

Kiểm tra bài cũ:
? Thế nào là cụm danh từ. Tìm cụm danh từ trong câu sau:
rất đẹp.
Những ngôi nhà ấy
CDT
Tiết 52:
Số từ, lượng từ.
I. Số từ.
chàng tâu hỏi đồ sính lễ cần sắm những gì, vua

bảo: " ván cơm nếp, nệp bánh

chưng và voi ngà, gà cựa, ngựa hồng mao.

Mỗi thứ đôi."
( Sơn Tinh, Thuỷ Tinh )
b. Tục truyền đời Hùng Vương thứ , ở làng

Gióng có hai vợ chồng ông lão chăm chỉ làm ăn và

có tiếng là phúc đức.
( Thánh Gióng )
=>Bổ sung ý nghĩa số lượng.
=>Bổ sung số thứ tự.
Là những từ chỉ số lượng và số thứ tự
của sự vật.
+ Khi biểu thị số lượng sự vật: Số từ
đứng trước danh từ.
+ Khi biểu thị số thứ tự: Số từ đứng sau danh từ.
- Nhà em nuôi một trăm con gà.
- Nhà em nuôi một con gà.
( DT đơn vị ).
- Mẹ em mua một trứng.
( DT đơn vị ).
Cần phân biệt số từ với danh từ chỉ
đơn vị.
sáu
đôi
chục
Hai
Một trăm
một trăm
chín
chín
chín
một
DT
DT
DT
DT
DT
DT
DT
DT
Tiết 52:
Số từ, lượng từ.
I. Số từ.
Là những từ chỉ số lượng và số thứ tự
của sự vật.
+ Khi biểu thị số lượng sự vật: Số từ
đứng trước danh từ.
+ Khi biểu thị số thứ tự: Số từ đứng
sau danh từ.
Cần phân biệt số từ với danh từ chỉ
đơn vị.
II. Lượng từ.
. hoàng tử phải cởi giáp xin hàng. Thạch Sanh

sai dọn bữa cơm thết đãi kẻ thua trận.

tướng lĩnh, quân sĩ thấy Thạch Sanh chỉ

cho dọn ra vẻn vẹn có niêu cơm tí xíu, bĩu môi,

không muốn cầm đũa.
( Thạch Sanh ).
=>Bổ sung về lượng.
- Giống nhau: Đều đứng trước danh từ.
- Khác nhau:
+ Số từ: Chỉ số lượng chính xác của sự vật.
+ Các, những, cả mấy: Chỉ lượng ít hay nhiều của
sự vật.
Là những từ chỉ lượng ít hay nhiều của
sự vật.
một
một
vạn
Các
những
Cả mấy
DT
DT
DT
DT
+ Khi biểu thị số lượng sự vật: Số từ
đứng trước danh từ.
+ Khi biểu thị số thứ tự: Số từ đứng
sau danh từ.
Cần phân biệt số từ với danh từ chỉ
đơn vị.
Là những từ chỉ lượng ít hay nhiều của
sự vật.
Tiết 52:
Số từ, lượng từ.
I. Số từ.
Là những từ chỉ số lượng và số thứ tự
của sự vật.
các
hoàng tử
những
kẻ
thua trận
cả
mấy vạn
quân sĩ
- Lượng từ chỉ ý nghiã toàn thể: Cả.
Lượng từ chỉ ý nghĩa tập hợp hay phân phối: Những, các.
- Chia thành 2 nhóm:
+ Nhóm chỉ ý nghĩa toàn thể: Cả, tất cả,
tất thảy.
+ Nhóm chỉ ý nghĩa tập hợp hay phân
phối: Các, những,mọi mỗi, từng.
III. Luyện tập.
II. Lượng từ.
. hoàng tử phải cởi giáp xin hàng. Thạch Sanh

sai dọn bữa cơm thết đãi kẻ thua trận.

tướng lĩnh, quân sĩ thấy Thạch Sanh chỉ

cho dọn ra vẻn vẹn có niêu cơm tí xíu, bĩu môi,

không muốn cầm đũa.
một
một
vạn
Các
những
Cả mấy
( Thạch Sanh ).
tướng lĩnh
+ Khi biểu thị số lượng sự vật: Số từ
đứng trước danh từ.
+ Khi biểu thị số thứ tự: Số từ đứng
sau danh từ.
Cần phân biệt số từ với danh từ chỉ
đơn vị.
II. Lượng từ.
Là những từ chỉ lượng ít hay nhiều của
sự vật.
Tiết 52:
Số từ, lượng từ.
I. Số từ.
Là những từ chỉ số lượng và số thứ tự
của sự vật.
- Chia thành 2 nhóm:
+ Nhóm chỉ ý nghĩa toàn thể: Cả, tất cả,
tất thảy.
+ Nhóm chỉ ý nghĩa tập hợp hay phân
phối: Các, những,mọi mỗi, từng.
III. Luyện tập.
Bài 1: Tìm số từ trong bài thơ sau. Xác
định ý nghĩa của các số từ ấy.
Không ngủ được.
canh. canh. lại canh,
Trằn trọc băn khoăn, giấc chẳng thành;
Canh , canh vừa chợp mắt,
Sao vàng cánh mộng hồn quanh.
( Hồ Chí Minh ).
=> Chỉ số lượng.
=>Chỉ số thứ tự.
=>Chỉ số lượng.
Bài 2: Các từ in đậm trong hai dòng thơ sau được dùng
với ý nghĩa như thế nào ?
Con đi núi khe,
Chưa bằng nỗi tái tê lòng bầm.
(Tố Hữu ).
=> Chỉ số lượng nhiều rất nhiều nhưng không chính xác.
Bài 3: Qua hai ví dụ sau, em thấy nghĩa của từ từng và mỗi có gì giống và khác nhau ?
a.Thần dùng phép lạ bốc quả đồi, dời từng dãy núi.
b. Một hôm, bị giặc đuổi, Lê Lợi và các tướng rút lui
người một ngả.
*Giống nhau: Đều chỉ ý phân phối, tách ra từng sự
vật, từng cá thể.
* Khác nhau:
-Từng: Mang ý nghĩa lần lượt theo trình tự, hết cá thể
này đến cá thể khác.
- Mỗi: Chỉ ý nghĩa tách riêng để nhấn mạnh, không.
Một
hai
ba
bốn
năm
năm
trăm
ngàn
muôn
từng
mỗi
+ Khi biểu thị số lượng sự vật: Số từ
đứng trước danh từ.
+ Khi biểu thị số thứ tự: Số từ đứng
sau danh từ.
Cần phân biệt số từ với danh từ chỉ
đơn vị.
II. Lượng từ.
Là những từ chỉ lượng ít hay nhiều của
sự vật.
Tiết 52:
Số từ, lượng từ.
I. Số từ.
Là những từ chỉ số lượng và số thứ tự
của sự vật.
- Chia thành 2 nhóm:
+ Nhóm chỉ ý nghĩa toàn thể: Cả, tất cả,
tất thảy.
+ Nhóm chỉ ý nghĩa tập hợp hay phân
phối: Các, những,mọi mỗi, từng.
III. Luyện tập.
IV. Hướng dẫn về nhà.
- Học thuộc phần ghi nhớ.
- Làm bài tập 4.
- Chuẩn bị bài : Chỉ từ.
( Yêu cầu: Trả lời các câu hỏi phần I và II.
Làm trước các bài tập.)