Bài 12. Số từ và lượng từ

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY-CÔ ĐẾN DỰ GIỜ
Ngữ văn lớp 6B
Cô có bài tập sau:

Hai chàng

Hùng Vương thứ sáu

Cả làng
DT
CDT
?
?
DT
?
BÀI 12 : TIẾNG VIẾT



SỐ TỪ VÀ LƯỢNG TỪ
I. SỐ TỪ :
Tìm hiểu ví dụ:
(a) Hai chàng tâu hỏi sính lễ cần sắm những gì, vua bảo: "Một trăm ván cơm nếp, một trăm nệp bánh trưng và voi chín ngà, gà chín cựa, ngựa chín hồng mao, mỗi thứ một đôi" .
(Sơn Tinh, Thủy Tinh)
2. Nhận xét.
Hai chàng
ST
DT
Một trăm ván cơm nếp
ST
CDT
một trăm nệp bánh trưng
ST
CDT
chín ngà
ST
DT

chín cựa
ST
DT
chín hoàng mao
ST
DT
một đôi
ST
DT
=> khi bieåu thò soá löôïng thì soá töø ñöùng tröôùc danh töø .
(b)
Tục truyền đời Hùng Vương thứ sáu , ở làng Gióng có hai vợ chồng ông lão chăm chỉ làm ăn và có tiếng là phúc đức .
(Thánh Gióng)

Hùng Vương thứ sáu

CDT
ST
=> Khi biểu thị thứ tự thì số từ đứng sau danh từ .
một đôi
ST
DT(ĐV)
VD: moät traêm con traâu
ST
DT(ĐV)
DT(SV)
một đôi con trâu
--> một con trâu
ST
DT(ĐV)
DT(SV)
=>Vậy:
Từ "đôi" trong một đôi không phải là số từ .
"một đôi": không phải là số từ ghép .Vì sau một đôi không thể sử dụng danh từ chỉ đơn vị .
*) Tìm thêm các từ khác có ý nghĩa khái quát và công dụng như từ "đôi"?

Tá :
cặp :
chục :.
lố :
VD: Một tá bút.
II. LƯỢNG TỪ :
Tìm hiểu ví dụ:

Các hoàng tử


những kẻ thua trận
LT
DT
CDT
LT
Cả mấy vạn tướng lĩnh
LT
CDT
Giống: đứng trước danh từ
- Khác:
. Số từ: chỉ số lượng và thứ
tự của sự vật.
. Các từ trên: chỉ lượng ít haynhiều của sự vật .


2 ) Mô hình cụm danh từ:
* GV: Qua tìm hiểu , em hãy cho biết thế nào là lượng từ , và có bao nhiêu nhóm lượng từ, hãy kể ra?

* Ghi nhôù 2: SGK
III. LUYỆN TẬP
Bài1: Tìm số từ của bài thơ :
Khoâng nguû ñöôïc
Moät canh…hai canh…laïi ba canh,
Traèn troïc baên khoaên, giaác chaúng thaønh;
Canh boán, canh naêm vöøa chôïp maét,
Sao vaøng naêm caùnh moäng hoàn quanh .
(HOÀ CHÍ MINH)
Số từ chỉ số lượng : Một canh, hai canh, ba canh, năm cánh
- Số từ chỉ thứ tự : Canh bốn, canh năm .

2) Bài 2: Các từ in đậm (màu đỏ) trong hai dòng thơ sau được dùng với ý nghĩa như thế nào ?


Con đi trăm núi ngàn khe
Chưa bằng muôn nỗi tái tê lòng bầm.

(TỐ HỮU)


=>Ý nghĩa của trăm .ngàn . muôn..: Chỉ số lượng "nhiều", "rất nhiều".
:
3) Bài 3: Nghĩa giống và khác nhau của "từng"&"mỗi"
a)Thần dùng phép lạ bốc từng quả đồi, dời từng dãy núi [.]
(Sơn Tinh, Thủy Tinh)
b) Một hôm bị giặc đuổi, Lê Lợi và các tướng rút lui mỗi người một ngã.
(Sự tích Hồ Gươm)
* Giống nhau: tách ra từng sự vật, từng cá thể .
* Khác nhau:
+từng: mang ý nghĩa lần lượt,
hết cá thể này đến cá thể khác .
+mỗi: mang ý nghĩa nhấn mạnh, tách riêng từng cá thể,không mang ý nghĩa lần lượt .
4. Cuûng coá :
Quan saùt böùc tranh . Ñaët caâu veà soá töø vaø löôïng töø?
? Soá töø laø gì? Löôïng töø laø gì?