Bài 12. Số từ và lượng từ

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ ĐẾN DỰ GIỜ
MÔN NGỮ VĂN 6
NĂM HỌC : 2010-2011
KIỂM TRA BÀI CŨ
1.Cụm danh từ là gì ?
Cho ví dụ ?

2.Nêu cấu tạo của cụm danh từ ?
Cho ví dụ ?
1. Cụm danh từ là loại tổ hợp từ do danh từ với một số từ ngữ phụ thuộc nó tạo thành.
Ví dụ: ba con trâu ấy
2. Cụm danh từ có cấu tạo ba phần : phần trước; phần trung tâm; phần sau.
Thứ năm,ngày 18 tháng 11 năm 2010
Tiết 52 Tiếng Việt
SỐ TỪ VÀ LƯỢNG TỪ
I.Số từ :
a.Ví dụ : SGK/128
* Hai ch�ng t�u h?i d? sính l? c?n s?m nh?ng gì, vua b?o: "M?t tram v�n com n?p m?t tram n?p b�nh chung v� voi chín ng�, g� chín c?a, ng?a chín h?ng mao, m?i th? m?t dơi". (Son Tinh,Th?y Tinh)
* T?c truy?n d?i vua H�ng Vuong th? s�u, ? l�ng Giĩng cĩ hai v? ch?ng ơng l�o cham ch? l�m an v� cĩ ti?ng l� ph�c d?c.
( Tha?nh Gio?ng)










? Các từ in đậm trong những câu trên bổ sung ý nghĩa cho từ nào trong câu ?
Chúng đứng ở vị trí nào trong cụm từ và bổ sung ý nghĩa gì?
Hai chàng
Một trăm ván cơm nếp
một trăm nệp bánh chưng
chín ngà
chín cựa
chín hồng mao
=> Chúng đứng trước danh từ, biểu thị số lượng sự vật : Số từ




thứ sáu
=> Đứng sau danh từ chỉ thứ tự của sự vật : Số từ




a) hai, một trăm, chín , một : chỉ số lượng của sự vật, đứng trước danh từ :
số từ
b) sáu : chỉ thứ tự của sự vật, đứng sau danh từ : số từ




? Từ đôi trong câu a có phải là số từ không? Vì sao?

? Tìm thêm các từ có ý nghĩa khái quát và công dụng như từ đôi?


Thảo luận theo nhóm cùng bàn (1phút)

Từ đôi là danh từ chỉ đơn vị
- tá
- cặp
- chục
- lố


hai tá chén
một cặp bông tai
ba chục cam
một lố bát đĩa








*Lưu ý :
- Không nên nhầm số từ với danh từ chỉ đơn vị : đôi, cặp, tá, chục, …
- Số từ không trực tiếp kết hợp với chỉ từ.
- Danh từ chỉ đơn vị có thể trực tiếp kết hợp với số từ ở phía trước và chỉ từ ở phía sau.
Ghi nhớ 1: SGK/128






II. Lượng từ:
1. Nghĩa của các từ in đậm trong những câu dưới đây có gì và khác nghĩa của số từ?
[…] Các hoàng tử phải cởi giáp xin hàng. Thạch Sanh sai dọn một bữa cơm thết đãi những kẻ thua trận. Cả mấy vạn tướng lĩnh, quân sĩ thấy Thạch Sanh chỉ cho dọn ra vẻn vẹn có một niêu cơm tí xíu, bĩu môi, không muốn cầm đũa.
(Thạch Sanh)


-Gi?ng v?i s? t?: d?ng tru?c danh t? .
-Kh�c v?i s? t?:
+S? t? :ch? s? lu?ng ho?c th? t? c?a s? v?t
+ Lu?ng t? :ch? lu?ng ít hay nhi?u c?a s? v?t
2) Xếp các từ in đậm nói trên vào mô hình cụm danh từ. Tìm thêm những từ có ý nghĩa và công dụng tương tự.




? D?a v�o v? trí c?a c?m danh t? ( ph?n tru?c) ta cĩ th? chia lu?ng t? th�nh m?y nhĩm ?
M?i nhĩm cĩ � nghia nhu th? n�o?
Tìm th�m nh?ng t? cĩ � nghia tuong t??


* Lu?ng t? ch? � nghia tồn th? (t2): c?, t?t c?, t?t th?y,.
* Lu?ng t? ch? � nghia t?p h?p hay ph�n ph?i (t1): c�c, nh?ng, m?t, m?i, t?ng,.
Ghi nh? 2: SGK/129
III.Luy?n t?p :
B�i t?p 1: SGK/129
Tìm s? t? trong b�i tho sau.X�c d?nh � nghia c?a c�c s? t? ?y.
Khơng ng? du?c
M?t canh .hai canh .l?i ba canh,
Tr?n tr?c ban khoan, gi?c ch?ng th�nh;
Canh b?n, canh nam v?a ch?p m?t,
Sao v�ng nam c�nh m?ng h?n quanh.
( H? Chí Minh )



Bài tập 1: Số từ có trong bài:

-một canh, hai canh, ba canh, năm cánh:
số từ chỉ số lượng.
-canh bốn, canh năm : số từ chỉ thứ tự


III.Luyện tập :
Bài tập 2: SGK/129
Các từ in đậm trong hai dòng thơ sau được dùng với ý nghĩa như thế nào?
Con đi trăm núi ngàn khe
Chưa bằng muôn nỗi tái tê lòng bầm
III.Luyện tập :
Bài tập 2: SGK/129
Các từ in đậm trong bài :
-trăm núi
-ngàn khe
-muôn nỗi tái tê
đều được dùng để chỉ số lượng “nhiều”, “rất nhiều”.
III.Luyện tập :
Bài tập 3: SGK/129,130
Qua hai ví dụ sau, em thấy nghĩa của
các từ từng và mỗi có gì khác nhau?
a) Thần dùng phép lạ bốc từng quả đồi,
dời từng dãy núi […]
(Sơn Tinh, Thủy Tinh)
b)Một hôm bị giặc đuổi, Lê Lợi và các
tướng rút lui mỗi người một ngả.
(Sự tích Hồ Gươm)
Thảo luận theo nhóm cùng bàn (1 phút)
III.Luyện tập :
Bài tập 3: SGK/129,130
Điểm giống và khác nhau của từng và mỗi là
ở chỗ :
- Giống nhau : tách ra từng sự vật từng cá
thể.
- Khác nhau :
+ từng : mang ý nghĩa lần lượt theo trình
tự, hết cá thể này đến cá thể khác.
+ mỗi : mang ý nghĩa nhấn mạnh, tách
riêng từng cá thể, không mang ý nghĩa lần
lượt.



1.Thế nào là số từ ?

2.Em hiểu thế nào là lượng từ ?
Hướng dẫn HS tự học :
- Bài học hôm nay:
+ Học thuộc các Ghi nhớ
+ Làm bổ sung đủ các bài tập, viết chính tả “Lợn cưới, áo mới”vào vở BTNV.
- Chuẩn bị bài tiết 57 : Chỉ từ
Đọc và chuẩn bị theo SGK/136-139
+ Chỉ từ là gì?
+ Hoạt động của chỉ từ trong câu.