Bài 12. Số từ và lượng từ

GD & ĐT
Bài giảng ngữ văn 6
Ng��i th�c hiƯn:Thanh Huong
Người Thực hiện :
NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG THẦY CÔ
VÀ CÁC EM
Cụm danh từ là tổ hợp từ do danh từ và một số từ ngữ phụ thuộc nó tạo thành.
VÝ dô: C¶ hai häc sinh giái Êy
2. Một cụm danh từ đầy đủ gồm có mấy phần?
=> Một cụm danh từ đầy đủ có ba phần: Phần trước, phần trung tâm, phần sau.
1. Cụm danh từ là gì? Cho ví dụ?
Kiểm tra bài cũ.
Tiết 50 :tiếng việt
SỐ TỪ, LƯỢNG TỪ
Bài tập:
a/. Hai ch�ng tâu hỏi đồ sính lễ cần sắm những gì, vua bảo: "Một trăm ván cơm nếp, một trăm nệp bánh chưng v� voi chín ng�, g� chín cựa, ngựa chín hồng mao, mỗi thứ một đôi".
b/. Tục truyền đời Hùng Vương thứ sáu, ở l�ng Gióng có hai vợ chồng ông lão chăm ch? l�m ăn v� có tiếng l� phúc đức.
Tiết 50 : Số từ và lượng từ
I-Số từ:


1.Bài tập:
a/ Hai ch�ng
Một trăm ván cơm nếp
một trăm nệp bánh chưng chín ng�
chín cựa
chín hồng mao

b/. đời Hùng Vương thứ sáu
Tiết 50 : Số từ và lượng từ
I-Số từ:
S? t? nh?ng t? ch? s? lu?ng v� s? th? t? c?a s? v?t
*Nhận xét:
- Các từ "hai, một trăm, chín, một"bổ sung ý nghĩa về số lượng cho danh từ
- T� "s�u"bỉ sung � ngh�a vỊ s� th� t� cho danh t�
T? ��,em hi?u th? n�o l� s? t? ?
Tiết 50 : Số từ và lượng từ
I-Số từ:
- S? t? l� nh?ng t? ch? s? lu?ng v� s? th? t? c?a s? v?t.
S� t� ch� s� l�ỵng ��ng tr�íc danh t�.
- S? t? ch? s? th? t? �?ng sau danh t?.

C?n ph�n bi?t s? t? v?i danh t? ch? d�on v? g?n v?i � nghia s? lu?ng.(v� dơ:cỈp, t�, ��i...)
1.Bài tập:cho biết vị trí của số từ trong cụm danh từ sau?
a/ Hai ch�ng
Một trăm ván cơm nếp
một trăm nệp bánh chưng chín ng�
chín cựa
chín hồng mao

b/. đời Hùng Vương thứ sáu
Trong ví dụ sau, từ "đôi" có phải là số từ không?
a/một đôi
*Chú ý:
"đôi" là danh từ chỉ đơn vị

Tiết 50 : Số từ và lượng từ
I-Số từ :
Là những từ chỉ số
lượng và số thứ tự của
sự vật.

Số từ chỉ số lượng đứng trước danh từ.
Số từ ch? số thứ tự đứng sau danh từ.
Số từ có trong bài thơ :
-Một canh, hai canh, ba canh, năm
cánh -> số từ chỉ số lượng.
Canh bốn, canh năm
-> số t? chỉ s? thứ tự.
Bài tập nhanh
Tìm số từ và cho biết ý nghĩa của nó trong bài thơ sau:
Một canh.hai canh.lại ba canh
Trằn trọc băn khoăn giấc chẳng thành;
Canh bốn, canh năm vừa chợp mắt,
Sao vàng năm cánh mộng hồn quanh.

Tiết 50 : Số từ và lượng từ
* Lưu ý : Cần phân biệt số từ với những
danh từ chỉ đơn vị gắn với ý nghĩa số lượng.
Bài tập áp dụng :
Tìm số từ và xác định ý nghĩa
của các số từ ấy trong bài thơ sau :
Không ngủ được
Một canh...hai canh...lại ba canh,
Trằn trọc băn khoăn giấc chẳng thành;
Canh bốn, canh năm vừa chợp mắt,
Sao vàng năm cánh mộng hồn quanh.
Số từ có trong bài thơ :
-Một canh, hai canh, ba canh, năm cánh
số từ chỉ số lượng.
Canh bốn, canh năm
số chỉ thứ tự.
I-Số từ :
* Lưu ý : Cần phân biệt số từ với những
danh từ chỉ đơn vị gắn với ý nghĩa số lượng.
Tiết 50 : Số từ và lượng từ

* Ví dụ:
[...] Các hoàng tử phải cởi giáp xin hàng. Thạch Sanh sai dọn một bữa cơm thết đãi những kẻ thua trận. Cả mấy vạn tướng lĩnh, quân sĩ thấy Thạch Sanh chỉ cho dọn ra vẻn vẹn có một niêu cơm tí xíu, bĩu môi, không muốn cầm đũa.
( Thạch Sanh)

I-Số từ :
1) Ví dụ :
3) Ghi nhớ : (SGK)
2) Nhận xét :
* Giống : Đứng trước danh từ
* Khác :
- Số từ chỉ số lượng hoặc thứ tự cụ thể
của sự vật
- Từ : Các, những, Cả mấy : chỉ lượng không
chính xác ít hay nhiều của sự vật Lượng từ.
II- Lượng từ
1) Ví dụ :
2) Nhận xét :
3) Ghi nhớ : (SGK)
Lượng từ là những từ chỉ lượng ít
hay nhiều của sự vật
Bài 12 : Tiết 50 : Số từ và lượng từ

I-Số từ :
1) Ví dụ :
3) Ghi nhớ : (SGK)
2) Nhận xét :
II- Lượng từ
1) Ví dụ :
2) Nhận xét :
3) Ghi nhớ : (SGK)
Lượng từ là những từ chỉ lượng ít
hay nhiều của sự vật
[...] Các hoàng tử phải cởi giáp xin hàng. Thạch Sanh sai dọn một bữa cơm thết đãi những kẻ thua trận. Cả mấy vạn tướng lĩnh, quân sĩ thấy Thạch Sanh chỉ cho dọn ra vẻn vẹn có một niêu cơm tí xíu, bĩu môi, không muốn cầm đũa.


các
hoàng
tử
những
kẻ
Cả
thua
trận
mấy
vạn
tướng
lĩnh,
quân sĩ
Tiết 50 : Số từ và lượng từ

I-Số từ :
1) Ví dụ :
3) Ghi nhớ : (SGK)
2) Nhận xét :
II- Lượng từ
1) Ví dụ :
2) Nhận xét :
3) Ghi nhớ : (SGK)
Lượng từ là những từ chỉ lượng ít
hay nhiều của sự vật
Đặc điểm:
* Vị trí: - Thường đứng đầu hoặc đứng ở vị trí
thứ hai trong cụm danh từ.
* Khả năng kết hợp:
Lượng từ thường có khả năng kết hợp với danh từ chỉ sự vật ở phía sau, bổ sung ý nghĩa cho danh từ
* Chức vụ ngữ pháp:
Làm phụ ngữ
Chú ý:- Hai lượng từ có thể đi liền với nhau để chỉ tổng thể, hoặc có thể dùng thay nhau khi danh từ đi kèm chỉ sự vật...xác định.
- Trong một cụm từ khi đã có số từ chỉ lượng thì không có lượng từ và ngược lại.
* Chú ý :