Bài 12. Số từ và lượng từ

BÀI 12
Tiết 52
SỐ TỪ, LƯỢNG TỪ
VD1-SGK/128
a/Hai chàng tâu hỏi đồ sính lễ cần sắm những gì,vua bảo :”Một trăm ván cơm nếp, một trăm nệp bánh chưng và voi chín ngà,gà chín cựa, ngựa chín hồng mao,mỗi thứ một đôi.”
(Sơn Tinh,Thủy Tinh)
b/Tục truyền đời Hùng Vương thứ sáu, ở làng Gióng có hai vợ chồng ông lão chăm chỉ làm ăn và có tiếng là phúc đức.
(Thánh Gióng)
S? T?, LU?NG T?
I.SỐ TỪ
Vd1-SGK/128
a/- Hai
chàng
- một trăm
ván cơm nếp
(Danh từ)
(Số từ)
(Số từ)
(Danh từ)
Chỉ số lượng
b/ Hùng Vương thứ
sáu
Chỉ thứ tự
_ đứng trước danh từ
(danh từ)
(số từ)
_ đứng sau dt
Số từ
LƯU Ý:
Mỗi thứ một đôi
(Số từ)
(Dt chỉ đơn vị)
 Cần phân biệt số từ với danh từ chỉ đơn vị
GHI NHỚ 1 SGK / 128
Từ những hình ảnh dưới đây, em hãy tìm
một câu ca dao có sử dụng số từ
Một cây làm chẳng nên non
Ba cây chụp lại nên hòn núi cao.
II. LƯỢNG TỪ
Ví dụ:

những em học sinh ấy phải đi lao động.
Chỉ lượng nhiều
bạn đem một dụng cụ lao động.
Chỉ lượng ít
_ ý nghĩa toàn thể
_ ý nghĩa tập hợp hay phân phối
Lượng từ
* GHI NHỚ 2 SGK/129
-Tất cả
_ Mỗi
Cả nhà thương nhau
Đây là tên một bài hát thiếu nhi có sử dụng lượng từ,nội dung
bài hát nói về sự thương yêu nhau giữa các thành viên
trong một gia đình

Câu hỏi thảo luận:
Em hãy so sánh sự giống nhau và khác nhau giữa “số từ” và “lượng từ”.
III.LUYỆN TẬP
Btập 1 SGK /129
Tìm số từ trong bài thơ sau.Xác định ý nghĩa của các số từ ấy.
Không ngủ được
Một canh…hai canh…lại ba canh
Trằn trọc băn khoăn,giấc chẳng thành;
Canh bốn,canh năm vừa chợp mắt
Sao vàng năm cánh mộng hồn quanh.
(Hồ Chí Minh)
- một,hai,ba,năm(cánh):chỉ số lượng
- bốn,năm:chỉ thứ tự
Btập 2 SGK/129
Các từ in đậm trong hai dòng thơ sau được dùng với ý nghĩa như thế nào?

“Con đi trăm núi ngàn khe
Chưa bằng muôn nỗi tái tê lòng bầm”
Chỉ số lượng nhiều, không chỉ số lượng chính xác
Btập3/129
Qua hai vd sau, em thấy nghĩa của từ “từng” và “mỗi” có gì khác nhau?


a/Thần dùng phép lạ,bốc từng quả đồi,dời từng dãy núi.
b/Một hôm bị giặc đuổi,Lê Lợi và các tướng rút lui mỗi người một nga.
Từng:mang ý nghĩa lần lượt theo trình tự,hết cá thể này đến cá thể khác.
Mỗi:mang ý nghĩa nhấn mạnh,tách riêng từng cá thể,không mang ý nghĩa lần lượt
Về nhà:
Học 2 ghi nhớ trang 128,129
Chuẩn bị bài: ” Kể chuyện tưởng tượng”
(đọc 2 câu chuyện trong SGK/130,132 và trả lời các câu hỏi trang 130)