Bài 12. Số từ và lượng từ

CHÀO MỪNG QUÍ THẦY CÔ
TIẾT 52: SỐ TỪ VÀ LƯỢNG TỪ
KIỂM TRA BÀI CŨ
Em chọn câu nào
1
2
Cum danh từ là gì ?
Là loại tổ hợp từ do danh từ với một số từ ngữ phụ thuộc nó tạo thành
1
Cụm danh từ có cấu tạo như thế nào?
-Các phụ ngữ ở phần trước bổ sung cho danh từ các ý nghiã về số và lượng
-Các phụ ngữ ở phần sau nêu lên đặc điểm của sự vật mà danh từ biểu thị hoặc xác định vị trí của sự vật ấy trong không gian hay thời gian
2
I: Số từ.
Đọc các ví dụ a, b/SGK và ví dụ c:
Gạch chân các từ chỉ số)
a. “Hai” “chàng”.
- “Một trăm”  ván cơm nếp, nẹp bánh chưng.
- “Chín”  ngà, cựu, hồng mao.
- “Một”  đôi.
b. Hùng Vương  “Sáu”

Các từ (gạch chân) trong các ví dụ bổ sung ý nghĩa cho từ nào trong câu?
=>Một, hai, một trăm, một, chín” đứng trước danh từ , bổ sung ý nghĩa về số lượng. =>Số từ “6” đứng sau danh từ, bổ sung ý nghĩa về thứ tự
SỐ TỪ VÀ LƯỢNG TỪ
Em hãy xác định các cụm danh từ? Chúng đứng ở vị trí nào trong cụm từ và bổ sung ý nghĩa gì?
SỐ TỪ VÀ LƯỢNG TỪ
a. “Haichàng”.
- “Một trăm ván cơm nếp, Một trăm nẹp bánh chưng.
- “Chín ngà, chín cựa, chín hồng mao.- “Mộtđôi.
b. Hùng Vương thứ Sáu”
c.Thứ nhất, thứ nhì
I: Số từ.
Các từ có ý nghĩa bổ sung ý nghĩa về số
lượng hoặc thứ tự cho danh từ.
Hãy đặt tên cho loại từ này?
So sánh số từ ở các ví dụ a, b, c có gì khác nhau?
-Số từ ở ví dụ (a) chỉ số lượng.
-Số từ ở ví dụ (b, c) chỉ số thứ tự
- Số từ là từ chỉ số lượng và thứ tự sự vật

SỐ TỪ VÀ LƯỢNG TỪ
Em hãy vẽ mô hình biểu diễn số từ.
I: Số từ.
SỐ TỪ VÀ LƯỢNG TỪ
Từ đôi trong câu (a) có phải là số từ không ?
Thảo luận
- Cần phân biệt số từ với những danh từ chỉ đơn vị gắn với ý nghĩa số lượng (đôi, tá, cặp ...)


CHÚ Ý: - Những từ dùng để đếm hoặc dùng để nêu thứ tự mới là số từ.
Các từ khác tuy có ý nghĩa chỉ số lượng nhưng
không có chức năng này đều không phải là số từ
Đó là danh từ chỉ đơn vị hoặc từ chỉ lượng không chính xác: mấy, các .

I.Số từ.
Ghi nhớ: Sgk
II. Lượng từ
Nghĩa của các từ mấy, mỗi trong VD vừa cho và các từ “các, những, cả, mấy” trong VD/SGK có gì giống và khác với số từ
SỐ TỪ VÀ LƯỢNG TỪ
-Giống: đứng trước danh từ, bổ sung ý nghĩa về số lượng.
-Khác: không chỉ số lượng cụ thể mà chỉ lượng không chính xác, nhiều hay ít của sự vật.
- Lượng từ chỉ lượng ít hay nhiều của sự vật
SỐ TỪ VÀ LƯỢNG TỪ
Điền các lượng từ,số từ vào mô hình cho các cụm danh từ sau ?
- Các hoàng tử
- Những kẻ thua trận
- Cả mấy vạn tướng lĩnh
Dựa vào ý nghĩa biểu thị, có thể phân loại lượng từ theo mấy nhóm?

* Có 2 nhóm:
- Nhóm chỉ ý nghĩa toàn thể: cả,tất cả, cả thảy ...
- Nhóm chỉ ý nghĩa Tập hợp hay phân phối
+ Các, những, mấy
+ Mỗi, từng
SỐ TỪ VÀ LƯỢNG TỪ
I.Số từ.
II. Lượng từ
SỐ TỪ VÀ LƯỢNG TỪ
Ghi nhớ : sgk
III.Luyện tập
Không ngủ được
Một canh...hai canh...lại ba canh,
Trằn trọc băn khoăn ,giấc chẳng thành;
Canh bốn, canh năm vừa chợp mắt,
Sao vàng năm cánh mộng hồn quanh
Tìm số từ trong bài thơ sau.Xác định ý nghĩa của các từ ấy?

Bài tập 1
Một,hai,ba,năm  Số từ chỉ số lượng
Bốn, năm Số từ chỉ thứ tự
SỐ TỪ VÀ LƯỢNG TỪ
Các từ in đậm trong hai dòng thơ sau được dùng với ý nghĩa như thế nào?

Bài tập 2
Con đi trăm núi ngàn khe
Chưa bằng muôn nỗi tái tê lòng bầm
Chỉ số lượng “nhiều”, “rất nhiều”
Bài tập 3
SỐ TỪ VÀ LƯỢNG TỪ
Qua hai ví dụ sau,em thấy nghĩa của các từ từng và mỗi có gì khác nhau?

Thảo luận
a/Thần dùng phép lạ bốc từng quả đồi dời từng dãy núi...
b.Một hôm, bị giặc đuổi, Lê Lợi và các tướng rút lui mỗi người một ngả.
-Giống nhau: Tách ra từng sự vật, từng cá thể
-Khác nhau:
+Từng: mang ý nghĩa lần lượt theo trình tựhết cá thể nầy đến cá thể khác
+ Mỗi:mang ý nghĩa nhấn mạnh,tách riêng từng cá thể, không mang ý nghĩa lần lượt

Em đi học.
Chúng em đi học.
Tất cả chúng em đi học.
Năm học sinh đi học.
A
B
C
D
s
s
s
Đ
Dòng nào có số từ?
*Dặn dò:-Soạn bài kể chuyện tưởng tượng