Bài 12. Số từ và lượng từ

Chúc sức khoẻ !
CHÀO CÁC THẦY CÔ GIÁO & CÁC EM HỌC SINH
TIẾT 50 S? T? V� LU?NG T?









GV: NGUY?N XU�N T�I


=> Cụm danh từ là tổ hợp từ do danh từ và một số từ ngữ phụ thuộc nó tạo thành.
2. một cụm danh từ đầy đủ gồm có mấy phần? Kể ra.
=> Một cụm danh từ đầy đủ có ba phần: Phần trước, phần trung tâm, phần sau.
1. Cụm danh từ là gì?
Kiểm tra bài cũ.
4
I/ SỐ TỪ:
a/ Hai chàng tâu hỏi đồ sính lễ cần sắm

những gì, vua bảo: “ Một trăm ván cơm

nếp, một trăm nệp bánh chưng và voi

chín ngà, gà chín cựa, ngựa chín hồng mao,

mỗi thứ một đôi”
( Sơn Tinh, Thủy Tinh)
b/ Tục truyền đời Hùng Vương thứ sáu, ở

làng Gióng có hai vợ chồng ông lão chăm

chỉ làm ăn và có tiếng là phúc đức.
( Thánh Gióng)
* Số từ là những từ chỉ số lượng và thứ tự của sự vật.
 - C¸c tõ : “hai, mét trăm, một trăm,chín, chín, chÝn, mét” bæ sung ý nghÜa vÒ sè l­ượng .
- Tõ “s¸u” bæ sung ý nghÜa vÒ
thø tù .
 Sè tõ
I. SỐ TỪ :
Tìm hiểu ví dụ:

2. VD : moät ñoâi

ST
Töø “ñoâi” trong moät ñoâi khoâng phaûi laø soá töø .
moät ñoâi : khoâng phaûi laø soá töø gheùp vì sau moät ñoâi khoâng theå söû duïng danh töø chæ ñôn vò .






2) .Từ "đôi" (câu a, mục I) có phải là số từ không ? Vì sao ?
một đôi

VD: một trăm con trâu

một đôi con trâu
--> một con trâu



DT(ĐV)
ST
DT(ĐV)
ST
DT(SV)
DT(ĐV)
ST
DT(ĐV)
DT(SV)
I. SỐ TỪ :
Tìm hiểu ví dụ :
a. b.
2. Từ "đôi" (câu a, mục I) có phải là số từ không ? Vì sao ?
3.Tìm các từ khác có ý nghĩa như từ "đôi" :
- Tá
- Cặp
- Chục
- Lố
4. Ghi nhớ : SGK.Tr: 128





3) Tìm thêm các từ có ý nghĩa khái quát và công dụng như từ "đôi"?
tá :
cặp :
chục :
lố :
-> một tá chén
-> một cập thỏ
-> một chục cam
-> một lố ly
->

II. LƯỢNG TỪ :
Tìm hiểu ví dụ :
a) Các hoàng tử

những kẻ thua trận

Cả mấy vạn tướng lĩnh

-Giống: đứng trước danh từ .
-Khác: số từ: chỉ số lượng và thứ tự của sự vật.
Lượng từ: chỉ lượng ít hay nhiều của sự vật .





[.] Các hoàng tử phải cởi giáp xin hàng, Thạch Sanh sai dọn một bửa cơm thết đãi những kẻ thua trận. Cả mấy vạn tướng lĩnh, quân sĩ thấy Thạch Sanh chỉ cho dọn ra vẻn vẹn có một nêu cơm tí xíu, bĩu môi, không muốn cầm đũa .
(Thạch Sanh)
LT
CDT
LT
LT
CDT
DT
II. LƯỢNG TỪ
Tìm hiểu ví dụ :
a)
b)-Mô hình cụm danh từ:
(ghi ở phần bên)
-Số từ có ý nghĩa và công dụng tương tự :
+ Lượng từ chỉ ý nghĩa toàn thể: cả, tất cả, tất thẩy.
+ Lượng từ chỉ ý nghĩa tập hợp hay phân phối: các, những, mọi, mỗi, từng .



b)Xếp các từ in đậm nói trên vào mô hình cụm danh từ. Tìm thêm những từ có ý nghĩa và công dụng tương tự.


III. LUYỆN TẬP :
BT1: Tìm số từ của bài thơ :
-Số từ chỉ số lượng : Một canh, hai canh, ba canh, năm cánh .
-Số từ chỉ thứ tự : Canh bốn, canh năm .







Tìm số từ trong bài thơ sau. Xác định ý nghĩa của các từ ấy ?
Không ngủ được
Một canh.hai canh.lại ba canh,
Trằn trọc băn khoăn, giấc chẳng thành,
Canh bốn, canh năm vừa chợp mắt,
Sao váng năm cánh mộng hồn quanh .

(HỒ CHÍ MINH)

III. LUYỆN TẬP :
BT1:
BT2:
-C�c t? trăm .ngàn muôn chỉ số lượng "nhiều", "rất nhiều".







2) Các từ in đậm (màu đỏ) trong hai dòng thơ sau được dùng với ý nghĩa như thế nào ?

Con đi trăm núi ngàn khe
Chưa bằng muôn nổi tái tê lòng bầm.
(TỐ HỮU)



III. LUYỆN TẬP
BT1:
BT2:
BT3: Nghĩa giống và khác nhau của "từng" và "mỗi" .
Giống nhau: tách ra từng sự vật, từng cá thể .
Khác nhau:
+từng: mang ý nghĩa lần lượt, hết cá thể này đến cá thể khác .
+mỗi: mang ý nghĩa nhấn mạnh, tách riêng từng cá thể, không mang ý nghĩa lần lượt .






3) Qua hai ví dụ sau, em thấy nghĩa của các từ từng và mỗi có gì khác nhau ?
Thần dùng phép lạ bốc từng quả đồi, dời từng dãy núi [.]
(Sơn Tinh, Thủy Tinh)
b) Một hôm bị giặc đuổi, Lê Lợi và các tướng rút lui mỗi người một ngã.
(Sự tích Hồ Gươm)

TRẮC NGHIỆM
THẢO LUẬN NHÓM 5p
Các dòng nào sau đây có số từ chỉ thứ tự?
A. Hai thế kỉ.
B. 2000 năm.
C. Hai thiên niên kỉ.
D. Thiên niên kỉ thứ hai.
SỐ TỪ
VÀ
LƯỢNG TỪ
SỐ TỪ
LƯỢNG TỪ
Chỉ số lượng
Chỉ thứ tự
Chỉ toàn thể
Chỉ tập hợp,
phân phối
Là những từ chỉ
lượng ít hay nhiều
của sự vật
Khái niệm
Các nhóm
V. HU?NG d?n t? h?c
.a.Bài vừa học: Nắm được nội dung ghi nhớ 1 và 2 , xem lại các bài tập
b.B�i s?p h?c: Kể chuyện tưởng tượng - trang 130,sgk
Cách soạn:
-Đọc truyện thứ nhất, truyện thứ hai
-Trả lời các câu hỏi (1),(2)
QUÍ THẦY CÔ GIÁO
VÀ CÁC EM HỌC SINH LỚP 6A
CHAÂN THAØNH CAÛM ÔN