Bài 12. Số từ và lượng từ

Môn Ngữ Văn 6
Trân trọng chào mừng quí thầy cô giáo
và các em học sinh về dự tiết dạy thao giảng
Giáo viên: Trần Văn Phượng
1. Ví dụ.
a. Hai chàng tâu hỏi đồ sính lễ cần sắm những gì, vua bảo: "Một trăm ván cơm nếp, một trăm nệp bánh chưng và voi chín ngà, gà chín cựa, ngựa chín hồng mao mỗi thứ một đôi".
(Sơn Tinh Thuỷ Tinh)
b. Tục truyền đời Hùng Vương thứ sáu, ở làng Gióng có hai vợ chồng ông lão chăm chỉ làm ăn và có tiếng là phúc đức.
(Thánh Gióng)
BÀI MỚI
1. Ví dụ.
a. Hai chàng tâu hỏi đồ sính lễ cần sắm những gì, vua bảo:
Một trăm ván cơm nếp, một trăm nệp bánh chưng và voi chín ngà,
gà chín cựa, ngựa chín hồng mao, mỗi thứ một đôi.
DT
DT
DT
DT
DT
b. Tục truyền đời Hùng Vương thứ sáu ở làng Gióng có hai vợ

chồng ông lão chăm chỉ làm ăn và có tiếng là phúc đức.
DT
DT
DT
SỐ TỪ
Ví dụ.
[...] Các hoàng tử cởi giáp xin hàng. Thạch
Sanh sai dọn một bữa cơm thết đãi những kẻ thua trận.
Cả mấy vạn tướng lĩnh, quân sĩ thấy
Thạch Sanh chỉ cho dọn ra vẻn vẹn có một niêu
cơm tí xíu, bĩu môi, không muốn cầm đũa.
(Thạch Sanh)

DT
DT
DT
Ví dụ.
a, [...] Các hoàng tử cởi giáp xin hàng. Thạch Sanh
sai dọn một bữa cơm thết đãi những kẻ thua trận.
Cả mấy vạn tướng lĩnh, quân sĩ thấy Thạch Sanh
chỉ cho dọn ra vẻn vẹn có một niêu cơm tí xíu, bĩu
môi, không muốn cầm đũa.
(Thạch Sanh)

DT
DT
DT
LT
LT
LT
Hoạt động nhóm
các
hoàng tử
những
kẻ
thua trận
cả
mấy vạn
tướng lĩnh, quân sĩ
Các cụm danh từ: - Cả mấy vạn tướng lĩnh, quân sĩ.
- Các hoàng tử .
- Những kẻ thua trận.
LƯỢNG TỪ
Luyện tập
a; LÝ thuyết:
câu 1: Số từ gồm mấy loại và những loại nào?



Đáp án: Gồm 2 loại:
- số từ chỉ thứ tự
- số lượng
Câu 2:
Lượng từ gồm mấy nhóm và những nhóm nào?
Trả lời: 2 nhóm
- Nhóm chỉ ý nghĩa toàn thể
- Nhóm chỉ ý nghĩa Tập hợp hay phân phối
Câu 3
Vị trí của số từ như thế nào trong cụm danh từ?
Trả lời:
- Đứng trước danh từ, số từ biểu thị số lượng
- Đứng sau danh từ, số từ biểu thị thứ tự,
Câu 4
Vị trí của lượng từ như thế nào, trong cụm danh từ?

Trả lời:
- Đứng trước cụm danh từ, Lượng từ chỉ ý nghĩa toàn thể
- Đứng thứ 2 trong cụm danh từ, Lượng từ chỉ ý nghĩa tập hợp hay phân phối
b; B�i t?p
Không ngủ được
Một canh... hai canh ... lại ba canh,

Trằn trọc băn khoăn giấc chẳng thành;

Canh bốn, canh năm vừa chợp mắt,

Sao vàng năm cánh mộng hồn quanh.

(Hồ Chí Minh)
Bài 1: Tìm số từ trong bài thơ Không ngủ được và xác định ý nghĩa của các số từ ấy
STCSL
STCSL
STCSL
STCTT
STCTT
STCSL
Bài 2:
Dòng nào sau đây có số từ chỉ thứ tự?
A. Hai thế kỉ.
B. 2000 năm.
C. Hai thiên niên kỉ.
D. Thiên niên kỉ thứ hai.
Đáp án : D
Bài 3
Câu nào sau đây có sử dụng lượng từ ?
A. Tôi là học sinh giỏi.
B. Bạn là học sinh giỏi.
C. Cả lớp ai cũng có khả năng học giỏi.
D. Lớp mình không có ai học giỏi.
Đáp án : C
Bài 4: Tìm số từ và lượng từ trong đoạn thơ sau:
Đầu lòng hai ả tố nga,
Thúy Kiều là chị, em là Thúy Vân
Mai cốt cách tuyết tinh thần,
Mỗi người một vẻ, mười phân vẹn mười. (Nguyễn Du)
Đái án: Hai: là số từ chỉ số lượng
Mỗi: Lượng từ chỉ (lượng ít) tập hợp
Bài 5: Tìm lượng từ trong câu thơ sau?


Lom khom dưới núi tiều vài chú
Lác đác bên sông chợ mấy nhà.

Đáp án: Vài, mấy
Bài 6:
Dùng số từ, lượng từ gọi tên những sự vật trong các bức tranh sau?
Bài 7:
Các từ trăm, ngàn, muôn dùng với ý nghĩa như thế nào?
Con đi trăm núi ngàn khe
Chưa bằng muôn nỗi tái tê lòng bầm
(Tố Hữu)
- Từ trăm, ngàn, muôn được dùng với ý nghĩa chỉ số lượng nhiều, rất nhiều nhưng không chính xác. Nh?m nh?n m?nh n?i v?t v? c?c nh?c, d?ng cay c?a ngu?i m?.
Dặn dò về nhà
a.Baøi vöøa hoïc: Naém ñöôïc noäi dung ghi nhôù 1 vaø 2 , xem laïi caùc baøi taäp
b.Soaïn baøi: Keå chuyeän töôûng töôïng - trang 130,sgk
Caùch soaïn:
-Ñoïc truyeän thöù nhaát, truyeän thöù hai
-Traû lôøi caùc caâu hoûi (1),(2)
c.Traû baøi: Kieåm tra vôû baøi soaïn.