Bài 12. Số từ và lượng từ

CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ GIÁO
VỀ DỰ GIỜ THAO GIẢNG
CHÀO MỪNG NGÀY 20/11
GV: BÙI THỊ LIÊN
I.Số từ:
Tiết 52: SỐ TỪ VÀ LƯỢNG TỪ
1. Ví dụ( SGK)
2. Nhận xét
a .Hai chàng tâu hỏi đồ sính lễ cần sắm những gì, vua bảo:“ Một trăm ván cơm nếp, một trăm nệp bánh chưng và voi chín ngà, gà chín cựa,ngựa chín hồng mao, mỗi thứ một đôi”
( Sơn Tinh, Thủy Tinh)

a .Hai chàng tâu hỏi đồ sính lễ cần sắm

những gì, vua bảo:

“ Một trăm ván cơm nếp, một trăm nệp

bánh chưng và voi chín ngà, gà chín cựa,

ngựa chín hồng mao, mỗi thứ một đôi”

( Sơn Tinh, Thủy Tinh)

hai , một trăm, chín, một
Đứng trước danh từ,
bổ sung ý nghĩa về số lượng
Tiết 52: SỐ TỪ VÀ LƯỢNG TỪ
I.Số từ:
1. Ví dụ( SGK)
2. Nhận xét
b. Tục truyền đời Hùng Vương thứ sáu, ở làng

Gióng có hai vợ chồng ông lão chăm chỉ làm ăn

và có tiếng là phúc đức.
( Thánh Gióng)
thứ sáu




Đứng sau danh từ,
bổ sung ý nghĩa về số thứ tự

Tiết 52: SỐ TỪ VÀ LƯỢNG TỪ
I.Số từ:
1. Ví dụ( SGK)
2. Nhận xét
- Số từ là những từ chỉ số lượng và thứ tự của sự vật.
Khi biểu thị số lượng của sự vật, số từ thường đứng trước danh từ. Khi biểu thị thứ tự, số từ đứng sau danh từ
Tiết 52: SỐ TỪ VÀ LƯỢNG TỪ
I.Số từ:
1. Ví dụ( SGK)
2. Nhận xét
3. Kết luận:
a. Hai chàng tâu hỏi đồ sính lễ cần sắm những gì, vua bảo: “ Một trăm ván cơm nếp, một trăm nệp bánh chưng và voi chín ngà, gà chín cựa, ngựa chín hồng mao, mỗi thứ một đôi”
( Sơn Tinh, Thủy Tinh)

- Từ “đôi” có phải là số từ không?
- Từ “đôi” đứng ở vị trí nào trong cụm từ?
-Từ “đôi” ở đây có ý nghĩa chỉ gì?
Đôi: đứng sau số từ
Ý nghĩa: chỉ số lượng là “hai”
Đôi: không phải số từ vì đôi không mang đặc điểm của số từ .
Tiết 52: SỐ TỪ VÀ LƯỢNG TỪ
I.Số từ:
3. Kết luận:
1. Ví dụ( SGK)
2. Nhận xét
Cần phân biệt số từ với những danh từ chỉ đơn vị với ý nghĩa số lượng

a. (…) Các hoàng tử phải cởi giáp xin hàng.
Thạch Sanh sai dọn một bữa cơm thết đãi những kẻ thua
trận. Cả mấy vạn tướng lĩnh, quân sĩ thấy Thach Sanh chỉ
cho dọn ra vẻn vẹn có một niêu cơm tí xíu, bĩu môi, không
muốn cầm đũa.
( Thach Sanh)
II . Lượng từ
Tiết 52: SỐ TỪ VÀ LƯỢNG TỪ
I.Số từ:
1. Ví dụ
2. Nhận xét
các, những, cả mấy
Đứng trước danh từ, bổ sung ý nghĩa về lượng (lượng nhiều) cho danh từ.
Tiết 52: SỐ TỪ VÀ LƯỢNG TỪ
I.Số từ:
II . Lượng từ
1. Ví dụ
2. Nhận xét






b. Đầu lòng hai ả tố nga,
Thúy Kiều là chị, em là Thúy Vân.
Mai cốt cách tuyết tinh thần,
Mỗi người một vẻ, mười phân vẹn mười. (Nguyễn Du)
- Đứng trước danh từ, bổ sung ý nghĩa về lượng ( lượng ít) cho danh từ.
-Lượng từ là những từ chỉ lượng ít hay nhiều của sự vật
Tiết 52: SỐ TỪ VÀ LƯỢNG TỪ
II . Lượng từ
2. Nhận xét
3. Kết luận

1.Các hoàng tử, 2.Những kẻ thua trận,
3.Cả mấy vạn tướng lĩnh, quân sĩ, 4. Mỗi người
Tiết 52: SỐ TỪ VÀ LƯỢNG TỪ
II . Lượng từ
2. Nhận xét

1.Các hoàng tử, 2.Những kẻ thua trận,
3.Cả mấy vạn tướng lĩnh, quân sĩ, 4. Mỗi người
Tiết 52: SỐ TỪ VÀ LƯỢNG TỪ
II . Lượng từ
2. Nhận xét

- Nhóm chỉ ý nghĩa toàn thể: cả
- Nhóm chỉ ý nghĩa tập hợp hay phân phối: các, những, mấy, mỗi …
Ghi nhớ 2:SGK/129
Lượng từ chia làm hai nhóm:
Tiết 52: SỐ TỪ VÀ LƯỢNG TỪ
II . Lượng từ
2. Nhận xét
3. Kết luận
Tiết 52: SỐ TỪ VÀ LƯỢNG TỪ
I.Số từ:
II . Lượng từ
III. Luyện tập:
III. Luyện tập:
Bài 1: Tìm số từ trong bài thơ sau. Xác định ý nghĩa của các số từ ấy
Không ngủ được
Một canh…hai canh…lại ba canh,
Trằn trọc băn khoăn, giấc chẳng thành;
Canh bốn, canh năm vừa chợp mắt,
Sao vàng năm cánh mộng hồn quanh.
( Hồ Chí Minh)
* Một, hai, ba ( canh), năm ( cánh) - chỉ số lượng
* Bốn, năm ( canh bốn, canh năm)- chỉ số thứ tự
Bài tập 2: các từ in đậm trong hai dòng thơ sau được dùng với ý nghĩa như thế nào?
Con đi trăm núi ngàn khe
Chưa bằng muôn nỗi tái tê lòng bầm.
( Tố Hữu)
Trăm, ngàn, muôn - dùng với ý nghĩa chỉ số lượng rất nhiều
Bài tập 3: Qua hai ví dụ sau, em thấy nghĩa của từ từng và mỗi có gì khác nhau:
Giống nhau:
Mỗi, từng: đều tách ra từng sự vật, từng cá thể
Khác nhau:
- Từng: mang ý nghĩa lần lượt theo trình tự, hết cá thể này đến cá thể khác
- Mỗi: mang ý nghĩa nhấn mạnh, tách riêng từng cá thể, không mang ý nghĩa lần lượt




BẢN ĐỒ TƯ DUY
BẢN ĐỒ TƯ DUY
* Về nhà: Học thuộc nội dung bài học ở phần ghi nhớ + Làm bài tập đầy đủ vào vở bài tập
* Chuẩn bị bài mới:Ôn tập truyện dân gian
Tiết 52: SỐ TỪ VÀ LƯỢNG TỪ
I.Số từ:
II . Lượng từ
III. Luyện tập: