Bài 12. Số từ và lượng từ

Nhiệt liệt chào mừng quý thầy cô
VỀ DỰ GIỜ LỚP 6B
MÔN: NGỮ VĂN 6
NĂM HỌC: 2016- 2017
GV: HÀ THỊ LIÊN
Là những từ chỉ người, vật, hiện tượng và khái niệm.
Là loại tổ hợp từ do danh từ với một số từ ngữ phụ thuộc nó tạo thành.
C�u 1. C?m danh t? l� gì?
Câu 1. Cụm danh từ là gì?
Cả A, B, C là đúng.
Thừa Thiên Huế.
Huong Giang.
C�u 2. Trong c�c tru?ng h?p sau, d�u l� c?m danh t? ?
Những em học sinh chăm ngoan.
Nhà máy .
Có sự khác biệt nào trong hai cách nói: một chục quả trứng và mười quả trứng không ?
TIẾT 50: SỐ TỪ VÀ LƯỢNG TỪ
I.SỐ TỪ:
1. Ngữ liệu:
? Các từ in đậm bổ sung ý nghĩa cho từ nào trong câu?


Hai chàng tâu hỏi đồ sính lễ cần sắm những gì, vua bảo:
“Một trăm ván cơm nếp, một trăm nệp bánh chưng và voi
chín ngà, gà chín cựa, ngựa chín hồng mao, mỗi thứ một đôi”.

(Sơn Tinh, Thủy Tinh)

b. Tục truyền đời Hùng Vương thứ sáu, ở làng Gióng có hai vợ chồng ông lão chăm chỉ làm ăn và có tiếng là phúc đức.
(Thánh Gióng)



? Các từ gạch chân thuộc từ loại gì?
? Các từ in đậm đứng ở vị trí nào trong cụm danh từ và
bổ sung ý nghĩa gì ?
TIẾT 50: SỐ TỪ VÀ LƯỢNG TỪ
SỐ TỪ
1. Ngữ liệu
2. Nhận xét
- “Hai, một trăm, một, chín”  Đứng trước danh từ, bổ sung ý nghĩa về số lượng.
“Sáu”  Đứng sau danh từ, bổ sung ý nghĩa về thứ tự .
Số từ là gì?
Trong mô hình
cụm danh từ, từ đôi đứng ở
vị trí nào ?
- Vị trí của danh từ chỉ đơn vị
Mô hình cụm danh từ
Từ “ đôi” có phải là số từ không ? Vì sao?
- Từ “ đôi” không phải là số từ vì nó là danh từ chỉ đơn vị gắn với ý nghĩa số lượng.
VD: a) Hai chiếc dép
b) Một đôi chiếc dép
Cách nói nào đúng, cách nói nào sai? Vì sao?
=> đúng
Có thể nói: Một đôi dép
- Cần phân biệt số từ với những danh từ chỉ đơn vị gắn với ý nghĩa số lượng.
Khi sử dụng số từ cần lưu ý điều gì?
- Các từ có ý nghĩa khái quát và công dụng như từ đôi: cặp, tá, ….
Tìm các từ có ý nghĩa khái quát và công dụng như từ “đôi”?
=> sai
TIẾT 50: SỐ TỪ, LƯỢNG TỪ
{…} Các hoàng tử phải cởi giáp xin hàng.Thạch Sanh sai dọn một bữa cơm thết đãi những kẻ thua
thua trận. Cả mấy vạn tướng lĩnh, quân sĩ thấy Thạch Sanh cho dọn ra vẻn vẹn một niêu cơm tí xíu, bĩumôi, không muốn cầm đũa.
(Thạch Sanh)
I. SỐ TỪ:
II. LƯỢNG TỪ
1. Ngữ liệu
TIẾT 50: SỐ TỪ, LƯỢNG TỪ
I. SỐ TỪ:
-Giống: Đứng trước danh từ, bổ sung ý nghĩa về số lượng.
-Khác: + Số từ dùng chỉ số lượng và thứ tự của sự vật.
+ Các, những, cả mấy chỉ lượng ít hay nhiều của sự vật.→Lượng từ
- Hai chàng.
- Một trăm ván cơm nếp.
- Một trăm nệp bánh chưng.
- Chín ngà.
- Chín cựa.
- Chín hồng mao.
- Một đôi.
- Các hoàng tử.
Những kẻ thua
trận.
- Cả mấy vạn
tướng lĩnh, quân
sĩ.
II. LƯỢNG TỪ
2. Nhận xét
Nghĩa của những từ in đậm có gì giống và khác nghĩa của số từ?
Lượng từ là gì?
*Thảo luận nhóm
Câu 1: Xác định các cụm danh từ , sắp xếp chúng vào mô hình cụm danh từ.
Câu 2: Dựa vào vị trí trong cụm danh từ có thể chia lượng từ thành mấy nhóm?

I. SỐ TỪ .
II.LƯỢNG TỪ.
Các
hoàng tử
Những
kẻ
thua trận
Cả
mấy vạn
tướng lĩnh
, quân sĩ
TIẾT 50: SỐ TỪ, LƯỢNG TỪ
[...] Các hoàng tử phải cởi giáp xin hàng. Thạch Sanh sai dọn một bữa cơm

thết đãi những kẻ thua trận. Cả mấy vạn tu?ng lĩnh, quân sĩ thấy Thạch Sanh chỉ

cho dọn ra vẻn vẹn có một niêu cơm tí xíu, bĩu môi, không muốn cầm đũa.


tất cả,
tất thảy,
hết thảy.
mỗi,
mọi,
từng.
Chỉ ý nghĩa toàn thể
Chỉ ý nghĩa tập hợp hay phân phối
Dựa vào mô hình trên, em hãy tìm thêm những từ có ý nghĩa, công dụng tương tự và phân loại lượng từ?
SỐ TỪ, LƯỢNG TỪ
I.SỐ TỪ:
II.LƯỢNG TỪ:
III. LUYỆN TẬP

Không ngủ được
Một canh...hai canh...lại ba canh,
Trằn trọc băn khoăn ,giấc chẳng thành;
Canh bốn, canh năm vừa chợp mắt,
Sao vàng năm cánh mộng hồn quanh.
(Hồ Chí Minh)
Bài tập 1/129 : Tìm số từ trong bài thơ sau.Xác định ý nghĩa của các số từ ấy
Một,hai,ba,năm  Số từ chỉ số lượng
Bốn, năm Số từ chỉ thứ tự
Bài 2: Các từ in đậm trong hai dòng thơ sau được dùng với ý nghĩa như thế nào?
Con đi trăm núi ngàn khe
Chưa bằng muôn nỗi tái tê lòng bầm.
(Tố Hữu)
? Cỏc t? in d?m trờn d?u du?c dựng d? ch? s? lu?ng "nhi?u", "r?t nhi?u". (Có những số từ d?ợc dùng với ý nghĩa nhu lu?ng từ. Đây chính là hiện tu?ng chuyển nghĩa rất độc đáo trong thơ văn)
Bài tập 3:BT3/sgk-T129 :Qua hai câu văn (a,b) em thấy nghĩa của từ từng và mỗi có gì khác nhau?
Giống nhau:
Mỗi, từng: đều tách ra từng sự vật, từng cá thể
Khác nhau:
- Từng: mang ý nghĩa lần lượt theo trình tự, hết cá thể này đến cá thể khác
- Mỗi: mang ý nghĩa nhấn mạnh, tách riêng từng cá thể, không mang ý nghĩa lần lượt




BẢN ĐỒ TƯ DUY
IV.CỦNG CỐ:
BẢN ĐỒ TƯ DUY
Hướng dẫn về nhà
1.Học bài, nắm chắc khái niệm, chức năng, đặc điểm ngữ pháp của Số từ, lượng từ.
-Viết chính tả văn bản: “Lợn cưới, áo mới”.
-Chuẩn bị: Bài Kể chuyện tưởng tượng.
XIN CHÂN THÀNH
CẢM ƠN QUÝ THẦY
CÔ VÀ CÁC EM!