Bài 12. Phong trào dân tộc dân chủ ở Việt Nam từ năm 1919 đến năm 1925

Phần hai:
LỊCH SỬ VIỆT NAM TỪ NĂM 1919 ĐẾN NĂM 2000
Chương I:
Việt Nam từ năm 1919 đến năm 1930

Bài 12: Tiết 17:
PHONG TRÀO DÂN TỘC
DÂN CHỦ Ở VIỆT NAM TỪ NĂM
1919 ĐẾN NĂM 1925 (T1)
Thực dân Pháp tiến hành khai thác thuộc địa trong hoàn cảnh như thế nào?
a. Hoàn cảnh quốc tế và nước Pháp:
- Sau CTTG I các nước thắng trận phân chia thế giới theo Hệ thống Vecxai – Oasinton.
- Các nước tư bản bị tàn phá nặng nề ( trừ nước Mĩ). Nước Pháp bị CT tàn phá hết sức nặng nề (1,4 triệu người chết và gần 200 tỉ F)
- CM tháng Mười Nga thắng lợi, nước Nga Xô Viết được thành lập, Quốc tế cộng sản ra đời.
 Tác động mạnh đến VN
I. Những chuyển biến mới về kinh tế chính trị, văn hóa, xã hội ở Việt Nam sau chiến tranh thế giới thứ nhất
1. Chính sách khai thác thuộc địa lần thứ hai của thực dân Pháp
Vì sao thực dân Pháp tiến hành đẩy mạnh công cuộc khai thác thuộc địa tại VN?
b. Chương trình khai thác thuộc địa của Pháp
Nguyên nhân, mục đích .
- Pháp tăng cường khai thác thuộc địa để bù đắp thiệt hại do chiến tranh.
- Khôi phục địa vị của Pháp trong thế giới tư bản.
1. Chính sách khai thác thuộc địa lần thứ hai của thực dân Pháp
Em hãy làm rõ nội dung của chương trình khai thác thuộc địa lần thứ hai ?
Nội dung khai thác









b). Chương trình khai thác thuộc địa của Pháp
Pháp tập trung đầu tư vốn nhằm đẩy nhanh tốc độ và quy mô : (1924 - 1929) tăng lên 4 tỉ Phrăng
+ Nông nghiệp: Chủ yếu đầu tư vào đồn điền Cao su
+ Công nghiệp: Coi trọng khai thác mỏ (Than đá) Mở một số ngành công nghiệp công nghiệp nhẹ, công nghiệp chế biến (dệt, muối, xay xát ...)
+ Thương nghiệp: Nội, ngoại thương phát triển
+ Giao thông vận tải phát triển (các tuyến đường bộ, sắt, thuỷ). Các đô thị được mở rộng
+ Tài chính: Ngân hàng Đông dương nắm quyền chỉ huy các ngành kinh tế Đông Dương phát hành bạc giấy và cho vay lãi.
+ Thu thuế nặng đối với nhân dân ta.
Qua nội dung trên, Em có nhận xét gì về chương trình khai thác cuả thực dân Pháp?
Nhận xét:
- Hạn chế phát triển công nghiệp nặng.
- Chỉ nhằm khai thác bóc lột, phục vụ lợi ích của tư bản Pháp.
- Kìm hãm sự phát triển kinh tế của ta.

2) Chính sách chính tri,̣ văn hóa, giáo dục của thực dân Pháp
Bên cạnh khai thác về kinh tế, thực dân Pháp còn thực hiện những chính sách cai trị như thế nào về chính trị, văn hóa, giáo dục?

a/ Chính trị:
-Bộ máy quân sự, cảnh sát,mật thám, nhà tù được tăng cường.
-Thực hiện một vài cải cách chính trị -hành chính.
b/ Văn hoá, giáo dục:
-Hệ thống giáo dục mở rộng từ tiểu học, trung học đến cao đẳng và đại học.
- Nhiều báo , tạp chí ra đời .Pháp khuyến khích các sách báo cổ vũ cho chủ trương Pháp-Việt đề huề
- Văn hóa phương Tây du nhập vào Việt Nam
Do tác động của chương trình khai thác thuộc địa nền kinh tế Việt Nam có những chuyển biến như thế nào ?
3) Những chuyển biến mới về kinh tế và giai cấp ở xã hội Việt Nam
a) Chuyển biến về kinh tế:
- Có bước phát triển nhưng chỉ ở một số vùng, còn lại phổ biến vẫn trong tình trạng lạc hậu .
- Lệ thuộc kinh tế Pháp.ĐD vẫn là thị trường độc quyền của thực dân Pháp.
b) Chuyển biến về xã hội:
Nhóm 1: Trình bày đặc điểm và thái độ chính trị của giai cấp địa chủ phong kiến và giai cấp nông dân ?
Nhóm 2: Trình bày đặc điểm và thái độ chính trị của giai cấp tư sản và tiểu tư sản?
Nhóm 3: Trình bày đặc điểm và thái độ chính trị của giai cấp công nhân ?
Nhóm 4: Qua sự phân hóa xã hội trên hãy tìm những mâu thuẫn cơ bản và nhiệm vụ cách mạng của VN.
Hoạt động nhóm
b) Chuyển biến về xã hội:
- GC Địa chủ PK:
+ Tiếp tục bị phân hóa, bóc lột ND bằng tô thuế và câu kết chặt chẽ với ĐQ  đối tượng của CM
+ Một bộ phận không nhỏ tiểu trung địa chủ chống Pháp.
- GC Nông dân:
+ Chiếm 90% dân số, bị ĐC và ĐQ tước đoạt ruộng đất, bóc lột, bị bần cùng hóa
 là lực lượng cách mạng đông đảo.
Hiệu may
- GC Tiểu tư sản:
+ Phát triển nhanh về số lượng có tinh thần dân tộc chống Pháp và tay sai
+TTS tri thức nhạy cảm với thời cuộc nên hăng hái tham gia đấu trnh vì độc lập tự do
Buôn bán nhỏ
* GC Tư sản:
+Ra đời sau CTTG I và phát triển nhanh.
+Phần lớn làm thầu khóan cho tư bản Pháp. Cũng có một số kinh doanh riêng.
+Phân hóa thành 2 bộ phận:
Tư sản mại bản: cấu kết với pháp
Tư sản dân tộc: kinh doanh độc lập nên có tinh thần dân tộc dân chủ
Giai cấp công nhân
+Ngày càng phát triển (1929 có trên 22 vạn)
+Bị thực dân áp bức, bóc lột nặng nề.
+Có quan hệ gắn bó với nông dân.
+Kế thừa truyền thống yêu nước của dân tộc, sớm chịu ảnh hưởng của trào lưu cách mạng vô sản .
nhanh chóng vươn lên thành một động lực của phong trào dân tộc dân chủ theo khuynh hướng cách mạng tiên tiến của thời đại..
Nhận xét
 XHVN tồn tại nhiều mâu thuẫn. 2 mâu thuẫn cơ bản là mâu thuẫn toàn bộ dân tộc Việt Nam với TD Pháp; địa chủ và nông dân.
 Hai nhiệm vụ cơ bản của CMVN là: Đánh đuổi TD Pháp và tay sai; giành ruộng đất về tay về tay nông dân.
HẾT
Em có nhận xét gì về tình hình xã hội của VN sau CTTG lần thứ nhất?

Tăng cường bộ máy trấn áp
Hệ thống trường học
“Sự tồn tại của hai nền văn hóa truyền thống và ngoại lai”
Hệ quả của sự “khai hóa văn minh” của người Pháp cho nhân dân VN
Năm 1927 vốn đầu tư vào nông nghiệp tới 400 triệu frăng gấp 10 lần trước chiến tranh. Năm 1918(15 nghìn ha) năm 1930 (120 nghìn ha )
-Các công ti than có từ trước đều bỏ vốn thêm và nhiều công ti nối tiếp ra đời ( Hạ Long, Đồng Đăng, Đông Triều, Tuyên Quang…)
- Thương nghiệp: Hàng hóa của Pháp nhập vào ĐD trước CT là 37%, sau CT 62%.
- GTVT: Đường sắt xuyên ĐD nối liền Đồng Đăng – Na sầm, Vinh - Đông Hà
Bài tập củng cố
Những yếu tố tác động đến tình hình Việt nam sau chiến tranh thế giới thứ nhất ?
Tình hình thế giới
Chương trình khai thác thuộc địa lần thứ hai .
Các chính sách chính trị, văn hóa giáo dục.