Bài 12. Phong trào dân tộc dân chủ ở Việt Nam từ năm 1919 đến năm 1925

Bài 12
PHONG TRÀO DÂN TỘC DÂN CHỦ Ở VIỆT NAM
TỪ NĂM 1819 ĐẾN NĂM 1925
Bài 12 – PHONG TRÀO DTDC Ở VN TỪ NĂM 1919 – 1925
I. Những chuyển biến mới về kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội ở VN từ sau CTTG I (tiết 1)
1. Chính sách khai thác thuộc địa lần thứ hai của TD Pháp
2. Chính sách chính trị, văn hóa, giáo dục của TD Pháp
3. Những chuyển biến mới về kinh tế và giai cấp xã hội ở VN
II. Phong trào dân tộc, dân chủ ở VN từ năm 1919 đến năm 1925 (tiết 2)
1. Hoạt động của Phan Bội Châu và một số người VN sống ở nước ngoài
2. Hoạt động của tư sản, tiểu tư sản và công nhân VN
3. Hoạt động của Nguyễn Ái Quốc
Bài 12 – PHONG TRÀO DTDC Ở VN TỪ NĂM 1919 – 1925
I. Những chuyển biến mới về kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội ở VN từ sau CTTG I
1. Chính sách khai thác thuộc địa lần thứ 2 của TD Pháp
a. Hoàn cảnh quốc tế sau CTTG I
-Nước Pháp bị thiệt hại nặng nề nhất.
-Nước Nga Xô viết ra đời, Quốc tế Cộng sản được thành lập.
-> Tình hình đó đã tác động mạnh đến VN.

Tại sao sau CTTG I đã tác động mạnh đến VN?
Bài 12 – PHONG TRÀO DTDC Ở VN TỪ NĂM 1919 – 1925
I. Những chuyển biến mới về kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội ở VN từ sau CTTG I
1. Chính sách khai thác thuộc địa lần thứ 2 của TD Pháp
a. Hoàn cảnh quốc tế sau CTTG I
b. Nguyên nhân
-Để bù đắp thiệt hại của nước Pháp.
-Pháp tiến hành khai thác sau CTTG I (1919) đến trước cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới (1929-1933).

Nguyên nhân Pháp tiến hành khai thác thuộc địa lần thứ 2
Bài 12 – PHONG TRÀO DTDC Ở VN TỪ NĂM 1919 – 1925
I. Những chuyển biến mới về kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội ở VN từ sau CTTG I
1. Chính sách khai thác thuộc địa lần thứ 2 của TD Pháp
a. Hoàn cảnh quốc tế sau CTTG I
b. Nguyên nhân
c. Biện pháp tiến hành
-Đầu tư với tốc độ nhanh, quy mô lớn vào các ngành kinh tế ở VN.
-Vốn đầu tư vào nông nghiệp nhiều nhất, chủ yếu đồn điền cao su.
-Mở mang ngành công nghiệp như dệt, muối, xay xát…
-Coi trọng khai thác mỏ than, thiếc, kẽm, sắt…
Biện pháp tiến hành khai thác thuộc địa lần thứ 2 của Pháp ở VN ?
CHIẾM
RUỘNG
ĐẤT
LẬP
ĐỒN
ĐIỀN
TRỒNG
LÚA
VÀ
CAO
SU
I. Những chuyển biến mới về kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội ở VN từ sau CTTG I
1. Chính sách khai thác thuộc địa lần thứ 2 của TD Pháp
Bài 12 – PHONG TRÀO DTDC Ở VN TỪ NĂM 1919 – 1925
PHÁT
TRIỂN
CÁC
NGÀNH
CÔNG
NGHIỆP
PHỤC
VỤ
CHO
KHAI
THÁC
Bài 12 – PHONG TRÀO DTDC Ở VN TỪ NĂM 1919 – 1925
I. Những chuyển biến mới về kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội ở VN từ sau CTTG I
1. Chính sách khai thác thuộc địa lần thứ 2 của TD Pháp
Bài 12 – PHONG TRÀO DTDC Ở VN TỪ NĂM 1919 – 1925
I. Những chuyển biến mới về kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội ở VN từ sau CTTG I
1. Chính sách khai thác thuộc địa lần thứ 2 của TD Pháp
a. Hoàn cảnh quốc tế sau CTTG I
b. Nguyên nhân
c. Biện pháp tiến hành
-Ngoại thương phát triển, nội thương được đẩy mạnh.
-GTVT phát triển, đô thị mở rộng.
-Ngân hàng Đông Dương nắm quyền chỉ huy toàn bộ nền kinh tế ĐD.
-Tăng thuế nặng đối với nhân dân ta.
Biện pháp tiến hành khai thác thuộc địa lần thứ 2 của Pháp ở VN ?
Bài 12 – PHONG TRÀO DTDC Ở VN TỪ NĂM 1919 – 1925
I. Những chuyển biến mới về kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội ở VN từ sau CTTG I
1. Chính sách khai thác thuộc địa lần thứ 2 của TD Pháp
2. Chính sách chính trị, văn hóa, giáo dục của TD Pháp
a. Chính trị
- Duy trì và tăng cường chính sách cai trị TD cũ, thi hành một số cải cách hành chính.
Để đối phó biến động chính trị Pháp đã dùng biện pháp gì ?
Huỳnh Thúc Kháng
Viện Dân biểu Trung Kì
Bài 12 – PHONG TRÀO DTDC Ở VN TỪ NĂM 1919 – 1925
I. Những chuyển biến mới về kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội ở VN từ sau CTTG I
2. Chính sách chính trị, văn hóa, giáo dục của TD Pháp
a. Chính sách chính trị
b. Chính sách văn hóa, giáo dục
- Hệ thống GD Pháp – Việt được mở rộng ở các cấp.

Chính sach VH-GD của Pháp sau CTTG I có gì mới ?
Bài 12 – PHONG TRÀO DTDC Ở VN TỪ NĂM 1919 – 1925
I. Những chuyển biến mới về kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội ở VN từ sau CTTG I
3. Những chuyển biến mới về kinh tế và giai cấp xã hội ở VN
a. Chuyển biến về kinh tế
- Cơ cấu kinh tế VN vẫn mất cân đối, lạc hậu, nghèo nàn, lệ thuộc chặt chẽ vào nề kinh tế Pháp.
Sau CTTG I, chuyển biến về kinh tế ở VN đã diễn ra như thế nào ?
Bài 12 – PHONG TRÀO DTDC Ở VN TỪ NĂM 1919 – 1925
I. Những chuyển biến mới về kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội ở VN từ sau CTTG I
3. Những chuyển biến mới về kinh tế và giai cấp xã hội ở VN
a. Chuyển biến về kinh tế
b. Chuyển biến về giai cấp xã hội
- Giai cấp địa chủ phong kiến: tiếp tục bị phân hóa, một bộ phận trung - tiểu điạ chủ tham gia vào PTDTDC.
- Giai cấp nông dân : bị đế quốc, PK tướt đoath ruộng đất, bần cùng hóa => lực lượng CM to lớn
Kể tên 5 giai cấp ở xã hội VN từ sau CTTG I
Bài 12 – PHONG TRÀO DTDC Ở VN TỪ NĂM 1919 – 1925


- Giai cấp tiểu tư sản : phát triển nhanh về số lượng, có tinh thần chống Pháp và tay sai.
- Giai cấp tư sản : bị TB Pháp cạnh tranh, kìm hãm, số lượng ít, thế lực kinh tế yếu, phân hóa thành 2 bộ phận: tư sản mại bản và tư sản dân tộc.
- Giai cấp công nhân : phát triển nhanh, bị TS bóc lột nặng nề, kế thừa truyền thống yêu nước của dân tộc, sớm chịu ảnh hưởng trào lưu cách mạng vô sản.
Kể tên 5 giai cấp ở xã hội VN từ sau CTTG I
Các giai cấp trong xã hội
Bài 12 – PHONG TRÀO DTDC Ở VN TỪ NĂM 1919 – 1925
I. Những chuyển biến mới về kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội ở VN từ sau CTTG I
3. Những chuyển biến mới về kinh tế và giai cấp xã hội ở VN
a. Chuyển biến về kinh tế
b. Chuyển biến về giai cấp xã hội
Bài 12 – PHONG TRÀO DTDC Ở VN TỪ NĂM 1919 – 1925
I. Những chuyển biến mới về kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội ở VN từ sau CTTG I
3. Những chuyển biến mới về kinh tế và giai cấp xã hội ở VN
a. Chuyển biến về kinh tế
b. Chuyển biến về giai cấp xã hội
c. Mâu thuẫn chủ yếu trong xã hội VN
-Mâu thuẫn chủ yếu là toàn thể nhân dân VN với TD Pháp và phản động tay sai.
-Cuộc đấu tranh dân tộc chống đế quốc và tay sai tiếp tục diễn ra với nhiều nội dung và hình thức.
Mâu thuẫn chủ yếu của nhân dân VN ?


Văn hoá
xã hội
Lạc hậu
phụ thuộc
Bóp nghẹt
tự do

Nô dịch
ngu dân
Chính sách của thực dân Pháp
Chính trị
Kinh tế
Bài 12 – PHONG TRÀO DTDC Ở VN TỪ NĂM 1919 – 1925
I. Những chuyển biến mới về kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội ở VN từ sau CTTG I

Các mâu thuẫn cơ bản trong xã hội Việt Nam thời thuộc Pháp


THUỘC ĐỊA
Bài 12 – PHONG TRÀO DTDC Ở VN TỪ NĂM 1919 – 1925
I. Những chuyển biến mới về kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội ở VN từ sau CTTG I
Mâu thuẫn chủ yếu của nhân dân VN ?
BÀI TẬP 1
1. Sự kiện có ảnh hưởng tích cực đến phong trào CMVN trong những năm 1919 – 1925 là
chiến tranh thế giới thứ nhất kết thúc.
các nước thắng trận họp hội nghị ở Véc-xai – Oa-sinh-tơn để bàn về hòa bình thế giới.
Cách mạng tháng Mười Nga thành công, nước Nga Xô viết ra đời.
Pháp thực hiện chính sách thai thác thuộc địa lần thứ hai ở Việt Nam.
2. Trong cuộc khai thác thuộc địa lần thứ hai, Pháp đầu tư vốn nhiều nhất vào ngành
đồn điền trồng cao su.
công nghiệp khai mỏ.
giao thông vận tải.
ngân hàng.
3. Nắm trọn quyền chỉ huy nền kinh tế Đông Dương là
Chính phủ Pháp.
Ngân hàng Đông Dương.
Toàn quyền Đông Dương.
chủ các đồn điền cao su.
4. Pháp đầu tư mạnh, tốc độ nhanh, quy mô lớn vào các ngành kinh tế trong cuộc khai thác thuộc địa lần thứ hai nhằm
hướng VN phát triển theo con đường TBCN.
bóc lột lợi nhuận tối đa cho chính quốc.
giúp tư bản ở Đông Dương củng cố thế lực.
Các ý A, B, C đều đúng.
5. Hậu quả lớn nhất về kinh tế do chính sach khai thác thuộc địa lần thứ hai của Pháp là
các ngành, các vùng kinh tế phát triển không đều.
một số ngành kinh tế có nguy cơ bị thui chột.
Việt Nam trở thành thị trường tiêu thụ hàng hóa của Pháp.
nguồn ngân sách Pháp thu được từ thuế ngày một tăng.
6. Ảnh hưởng của chính sách về chính trị, văn hóa, giáo dục mà Pháp tiến hành ở Việt Nam là
các quyền tự do dân chủ được mở rộng.
trình độ dân trí được nâng cao.
những tư tưởng tiến bộ KH-KT có điều kiện phát triển mạnh mẽ.
cuộc đấu tranh giữa các yếu tố văn hóa truyền thống với văn hóa mới, văn hóa ngoại lai, nô dịch diễn ra quyết liệt
7. Nguyên nhân dẫn đến sự phân hóa sâu sắc trong xã hội Việt Nam là
chính sách cai trị của thực dân Pháp.
sự biến đổi về kinh tế do tác động của cuộc khi thác thuộc địa lần thứ hai của thực dân Pháp.
quy luật phát triển của xã hội.
Các ý A, B, C đều đúng.
8. Mâu thuẫn cơ bản nhất trong xã hội VN từ sau CTTG I là
mâu thuẫn giữa dân tộc VN với thực dân Pháp.
mâu thuẫn giữa giai cấp nông dân với giai cấp địa chủ phong kiến.
mâu thuẫn giữa giai cấp công nhân với ĐQ Pháp và tư sản dân tộc.
mâu thuẫn giữa giai cấp tư sản dân tộc với chính quyền thực dân.
9. Tính đến năm 1929, số lượng giai cấp công nhân VN có khoảng
15 vạn.
20 vạn.
21 vạn.
trên 22 vạn.
Tiết 16-17 – Bài 12
PHONG TRÀO DÂN TỘC DÂN CHỦ Ở VIỆT NAM
TỪ NĂM 1819 ĐẾN NĂM 1925
Bài 12 – PHONG TRÀO DTDC Ở VN TỪ NĂM 1919 – 1925
I. Những chuyển biến mới về kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội ở VN từ sau CTTG I (tiết 1)
II. Phong trào dân tộc, dân chủ ở VN từ năm 1919 đến năm 1925 (tiết 2)
1. Hoạt động của Phan Bội Châu và một số người VN sống ở nước ngoài
2. Hoạt động của tư sản, tiểu tư sản và công nhân VN
3. Hoạt động của Nguyễn Ái Quốc
Bài 12 – PHONG TRÀO DTDC Ở VN TỪ NĂM 1919 – 1925
I. Những chuyển biến mới về kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội ở VN từ sau CTTG I
II. Phong trào dân tộc, dân chủ ở VN từ năm 1919 đến năm 1925
1. Hoạt động của Phan Bội Châu và một số người VN sống ở nước ngoài
a.Phan Bội Châu
-CMT 10 làm thay đổi quan điểm của PBC , từ đó ông chuyển sang nghiên cứu, tìm hiểu CMT 10 .
- 6-1925 bị bắt tại Thượng Hải và đưa về an trí ở Huế.

Phan Bội Châu
Bài 12 – PHONG TRÀO DTDC Ở VN TỪ NĂM 1919 – 1925
I. Những chuyển biến mới về kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội ở VN từ sau CTTG I
II. Phong trào dân tộc, dân chủ ở VN từ năm 1919 đến năm 1925
1. Hoạt động của Phan Bội Châu và một số người VN sống ở nước ngoài
a.Phan Bội Châu
b.Phan Châu Trinh
- Tiếp tục hoạt động yêu nước tại Pháp.
- 6-1925 về nước iếp tục hoạt động theo đường lối cũ.
Phan Châu Trinh
Bài 12 – PHONG TRÀO DTDC Ở VN TỪ NĂM 1919 – 1925
II. Phong trào dân tộc, dân chủ ở VN từ năm 1919 đến năm 1925
1. Hoạt động của Phan Bội Châu và một số người VN sống ở nước ngoài
a.Phan Bội Châu
b.Phan Châu Trinh
c.Các tổ chức cách mạng
- Tại Pháp: 1925 “Hội những người lao động trí óc ở Đông Dương” ra đời
- Tại Trung Quốc:
+ 1923 tổ chức “Tâm tâm xã” được thành lập.
+ 19-6-1924 Phạm Hồng Thái mưu sát Toàn quyền Đông Dương Méclanh ở Sa Diện (Quảng Châu).
Phạm Hồng Thái
Bài 12 – PHONG TRÀO DTDC Ở VN TỪ NĂM 1919 – 1925
II. Phong trào dân tộc, dân chủ ở VN từ năm 1919 đến năm 1925
2. Hoạt động của tư sản, tiểu tư sản và công nhân VN
a/ Tư sản:
* Kinh tế: vận động chấn hưng nội hóa, bài trừ ngoại hóa, chống độc quyền cảng Sài Gòn, …
* Chính trị: thành lập một số tổ chức CT như: Đảng Lập hiến (1923), Nhóm Nam Phong, Nhóm Trung Bắc Tân văn
b/ TTS: thành lập một số tổ chức chính trị : VN nghĩa đoàn, Hội Phục Việt, Đảng Thanh niên.

Phong trào dân tộc, dân chủ những năm 1919-1925 đã có bước phát triển mới ra sao?
Bài 12 – PHONG TRÀO DTDC Ở VN TỪ NĂM 1919 – 1925
II. Phong trào dân tộc, dân chủ ở VN từ năm 1919 đến năm 1925
2. Hoạt động của tư sản, tiểu tư sản và công nhân VN
- Lập nhà xuất bản tiến bộ, xuất bản sách báo tiến bộ.
- Đấu tranh tiêu biểu : đòi trả tự do Phan Bội Châu, đám tang Phan Châu Trinh.
c/ Công nhân: 8/1925 công nhân Ba Son bãi công -> thể hiện bước chuyển biến mới của PTCN VN.
Phong trào đã có bước phát triển về mục tiêu, hình thức, lực lượng tham gia.
Hoạt động của Nguyễn Ái quốc (1911 - 1925)
Tìm con đường cứu nước
Truyền bá chủ nghĩa Mac lê nin
1920
Bài 12 – PHONG TRÀO DTDC Ở VN TỪ NĂM 1919 – 1925
II. Phong trào dân tộc, dân chủ ở VN từ năm 1919 đến năm 1925
3. Hoạt động của Nguyễn Ái Quốc

1925
Nêu các sự kiện trong những năm hoạt động của Nguyễn Ái Quốc ?
Bài 12 – PHONG TRÀO DTDC Ở VN TỪ NĂM 1919 – 1925
II. Phong trào dân tộc, dân chủ ở VN từ năm 1919 đến năm 1925
3. Hoạt động của Nguyễn Ái Quốc
-1911 ra đi tìm đường cứu nước.
-1919 gia nhập Đảng Xã hội Pháp.
-18-6-1919 gởi Hội nghị Véc-xai “Bản yêu sách của nhân dân An Nam”.
-1920 đọc bản “Sơ thảo lần thứ nhất những luận cương về vấn đế dân tộc và vấn đề thuộc địa” của Lê-nin.
-25-12-1920 gia nhập Quốc tế Cộng sản và thành lập Đảng Cộng sản Pháp.

Bài 12 – PHONG TRÀO DTDC Ở VN TỪ NĂM 1919 – 1925
II. Phong trào dân tộc, dân chủ ở VN từ năm 1919 đến năm 1925
3. Hoạt động của Nguyễn Ái Quốc
-1921 lập ra “Hội Liên hiệp thuộc địa” ở Pari và làm chủ bút báo “Người cùng khổ” (Le Paria) của hội.
-Viết bài cho các báo : Nhân đạo, Đời sống công nhân, đặc biệt là viết cuốn Bản án chế độ thực dân Pháp.
-Tháng 6-1923 đến Liên Xô dự Hội nghị Quốc tế Nông dân và Đại hội lần thứ V Quốc tế Cộng sản (1924).
-11-11-1924 về Quảng Châu xây dựng tổ chức CM GPDT cho nhân dân VN.
BẢN ÁN CHẾ ĐỘ
THỰC DÂN PHÁP
Con đường cách mạng vô sản mà Nguyễn Ái Quốc lựa chọn, đã đưa cách mạng Việt Nam giành hết thắng lợi này đến thắng lợi khác trên con đường đấu tranh giải phóng dân tộc và xây dựng đất nước.
Cách mạng
tháng Tám
thành công
Kháng chiến
chống Pháp
thắng lợi
Giải phóng
miền nam
thống nhất
đất nước
D?i m?i
d?t mu?c
10. Sự kiện được đánh giá “như con chim én nhỏ báo hiệu mùa xuân” là
Phan Bội Châu được ra tù (1917) và tiếp tục hoạt động.
Phan Chu Trinh viết “Thất điều thư” vạch tội vua Khải Định (1922).
Phạm Hồng Thái thực hiện việc mưu sát toàn quyền Méclanh (1924).
Hội những người lao động trí óc Đông Dương ra đời (1925).
11. Giai cấp giữ vị trí châm ngòi cho phong trào dân tộc dân chủ ở VN trong những năm 1919 – 1925 là
giai cấp tư sản.
giai cấp công nhân.
giai cấp tiểu tư sản.
giai cấp nông dân.
12. Sự kiện thể hiện bước chuyển biến mới của phong trào CMVN kể từ sau CTTG I là
phong trào “bài trừ ngoại hóa” của giai cấp tư sản.
hoạt động xuất bản sách, báo của tầng lớp tiểu tư sản trí thức.
cuộc đấu tranh đòi thả Phan Bội Châu và truy điệu, để tang Phan Chu Trinh.
phong trào đấu tranh của công nhân xưởng Ba Son năm 1925.
12. Sự kiện có ý nghĩa đánh dấu bước ngoặc về tư tưởng của Nguyễn Ái Quốc là
gia nhập Đảng Xã hội Pháp năm 1919.
đọc sơ thảo lần thứ nhất những luận cương về vấn đề dân tộc và vấn đề thuộc địa của Lê nin năm 1920.
được bầu vào Ban chấp hành Hội Nông dân Quốc tế năm 1923.
tham dự Đại hội lần thứ V Quốc tế Cộng sản năm 1924.


Bài tập 2 : Hãy điền chữ Đ vào ô đúng hoặc chữ S vào ô sai trước câu sau :
1. Năm 1917, sau khi được trả tự do, Phan Bội Châu sang Nga.
2. Phan Châu Trinh kịch liệt đả phá chế độ quân chủ, đề cao dân quyền.
3. Một trong những mục đích trong chính sách khai thác thuộc địa lần thứ hai của Pháp ở VN là để bù đắp lại những thiệt hại do CTTG I gây ra.
4. Sự biến đổi về kinh tế, xã hội ở VN dưới tác động của cuộc khai thác thuộc địa lần thứ hai không ảnh hưởng đến sự hình thành và phát triển của các khuynh hướng cách mạng khác nhau.
S
Đ
Đ
S


5. Trí thức tiểu tư sản là lực lượng CM rất nhạy cảm với thời cuộc, dũng cảm trong cuộc đấu tranh vì độc lập tự do, vì sự canh tân của đất nước.
6. Giai cấp tư sản dân tộc là giai cấp hăng hái nhất trong phong trào dân tộc, dân chủ ở VN đầu TK XX.
7. Giai cấp công nhân VN trở thành lực lượng chính trị độc lập ngay từ năm 1919.
8. Giai cấp phong kiến là giai cấp phản động, làm tay sai cho Pháp. Họ không phải là một lực lượng CM.
9. Cuộc đấu tranh của công nhân Ba Son (8-1925) đánh dấu bước tiến mới của phong trào công nhân.
10.Nguyễn Ái Quốc tìm thấy con đường cứu nước cho dân tộc khi đọc Sơ thảo Luận cương của Lê nin...
Đ
S
S
Đ
Đ
Đ
Bài 12 – PHONG TRÀO DTDC Ở VN TỪ NĂM 1919 – 1925
CÂU HỎI CỦNG CỐ
1. Hãy phân tích những ảnh hưởng của tình hình thế giới đến phong trào cách mạng Việt Nam từ sau CTTG I ?
2. Cuộc khai thác thuộc địa lần thứ hai của Pháp đã tác động đến tình hình kinh tế của Việt Nam như thế nào ? Nêu những ảnh hưởng tới tình hình xã hội Việt Nam ?
3. Nêu đặc điểm của phong trào dân tộc dân chủ ở Việt Nam trong những năm 1919 – 1925 ?