Bài 12. Phân bón hoá học

Bài 16: PHÂN BÓN HÓA HỌC
C
H
O
N P K
Phân bón hoá học là những hoá chất có chứa các nguyên tố dinh dưỡng, được bón cho cây nhằm nâng cao năng suất cây
trồng.
Tại sao phải dùng phân bón hóa học?
Phân bón hóa học là gì?
Có mấy loại phân bón hóa học?
Bón phân cho ruộng lúa và ruộng hoa màu
Một số loại phân bón hóa học
Cung cấp nguyên tố gì cho cây?
Vai trò của các loại phân?
Cách đánh giá hàm lượng dinh dưỡng?
I . Phân đạm
Có 3 loại phân đạm chính
Đạm nitrat
Đạm amoni
Đạm ure
I . Phân đạm
I . Phân đạm
1. Đạm amoni
- Có thể bón đạm amoni cùng với vôi bột để khử chua được không? Đạm amoni có thích hợp cho vùng đất chua hay không?
- Không dùng, vì:
CaO + H2O Ca(OH)2
2NH4Cl + Ca(OH)2 CaCl2 + 2NH3 + 2H2O
- Muối amoni tan trong nước tạo môi trường axit
NH4Cl NH4+ + Cl-
NH4+ NH3 + H+
- Thích hợp bón cho vùng đất ít chua.
Tại sao trời rét đậm không nên bón phân đạm?
Trời rét đậm không nên bón phân đạm cho cây vì phân đạm khi tan trong nước thu nhiệt làm nhiệt độ hạ, cây không hấp thụ được, có trường hợp cây còn bị ngộ độc và chết.
Lưu ý

- Phân đạm amoni và phân đạm nitrat dễ hút nước và bị chảy rữa.

- Tan nhiều trong nước, cây dễ hấp thụ nhưng cũng dễ bị rửa trôi.
I . Phân đạm
2. Đạm nitrat
- Tại sao phân urê lại được sử dụng rộng rãi?



- Tại sao không bón phân urê cho vùng đất có tính kiềm?
3. Phân Ure
I . Phân đạm
- Không bón cho vùng đất kiềm vì:

(NH2)2CO + 2H2O (NH4)2CO3

(NH4)2CO3 2NH4+ + CO32-

NH4+ + OH- NH3 + H2O
Phân urê được sử dụng rộng rãi do hàm lượng N cao
Tại sao một số ngư dân dùng phân đạm ure để bảo quản hải sản đánh bắt được trên biển? Hải sản bảo quản như vậy có ảnh hưởng gì đến sức khoẻ của người tiêu dùng?

* Khi urê hòa tan trong nước thì thu một lượng nhiệt khá lớn, giúp hải sản giữ được lạnh và ức chế vi khuẩn gây thối do vậy hải sản không bị ươn, hỏng, làm cho hải sản tươi lâu.
Urê là chất rất tốt cho cây trồng nhưng không tốt cho con người, vì thế việc ướp hải sản bằng urê rất độc hại. Theo các tài liệu nghiên cứu thì khi ăn phải các loại hải sản có chứa dư lượng phân urê cao thì người ăn có thể bị ngộ độc cấp tính với các triệu chứng đau bụng, buồn nôn, tiêu chảy và tử vong. Nếu ăn hải sản có hàm lượng urê ít nhưng trong một thời gian dài sẽ bị ngộ độc mãn tính, thường xuyên đau đầu không rõ nguyên nhân, giảm trí nhớ và mất ngủ.
Một số nhà máy sản xuất phân đạm ở Việt Nam
1. Supephotphat
Lưu ý:
- Cây đồng hoá Ca(H2PO4)2
- Phần CaSO4 không có ích, làm mặn đất, cứng đất
II. Phân lân
b. Supephotphat kép:
a. Supephotphat đơn:
Nhà máy phân lân Ninh Bình
Apatit Lào Cai
2. Phân lân nung chảy
Apatit
Than cốc
Đá xà vân
II. Phân lân
Phân lân nung chảy
Tại sao phân lân nung chảy phù hợp với đất chua?

*Giải thích:  Phân lân nung chảy là muối trung hoà của cation một bazơ mạnh và anion gốc axit một axit trung bình nên có tính kiềm (pH=8), do vậy có tác dụng khử chua 
Ca3(PO4)2 +  H+(có trong đất chua) → CaHPO4 hay Ca(H2PO4)2
Phân hỗn hợp
Nitrophotka: (NH4)2HPO4 và KNO3
(NH4)2HPO4
NH4H2PO4
Amophot:(NH4)2HPO4 và NH4H2PO4
Không dùng phân bón
Dùng phân bón
Phân  bón hóa học có vai trò rất quan trọng đối với sự sinh trưởng và phát triển của thực vật.
Tuy nhiên nếu bón không hợp lí thì phân bón hóa học có thể
+ Phá hủy hệ sinh thái và chuỗi thức ăn của vi sinh vật. Phân hóa học làm tăng lượng nitơ trong rễ cây; giun, vi khuẩn,… không thể sống trên đó, đất trở thành đất chết.
+ Tệ hại hơn, việc phun bón thừa phân hóa học gây lắng đọng nitrat, ô nhiễm nguồn nước ngầm và môi trường xung quanh, dẫn đến bệnh chậm phát triển ở trẻ em và ung thư dạ dày, vòm họng ở người lớn.
Do vậy khi bón phân hóa học cần chú ý:
- Bón vừa đủ, phù hợp nhu cầu cây trồng;
- Áp dụng qui tắc 4 đúng: đúng loại, đúng liều, đúng lúc, đúng cách;
- Cải tạo đất và môi trường sau khi bón phân.
SỬ DỤNG PHÂN HÓA HỌC HỢP LÍ
CHÍNH LÀ BẢO VỆ CUỘC SỐNG CỦA CHÚNG TA!