Bài 12. Nhật Bản giữa thế kỉ XIX - đầu thế kỉ XX

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VỀ DỰ GIỜ
MÔN LỊCH SỬ LỚP 8

TRƯỜNG THCS QUẾ XUÂN
Giáo viên: NGUYỄN CÔNG LÂN
TỔ: SỬ - ĐỊA – GIÁO DỤC CÔNG DÂN
KIỂM TRA BÀI CŨ
Trình bày quá trình xâm lược của chủ nghĩa thực dân ở các nước Đông Nam Á?
ĐÁP ÁN:
- Đông Nam Á có vị trí chiến lược quan trọng, giàu tài nguyên thiên nhiên.
- Chế độ phong kiến suy yếu.
- Nửa sau TK XIX, tư bản phương Tây đẩy mạnh xâm lược khu vực này => Hầu hết các nước Đông Nam Á đều trở thành thuộc địa, nửa thuộc địa của tư bản phương tây (trừ Thái Lan)
Bài tập: Hãy nối các nước đế quốc ở cột I với các nước
thuộc địa ở cột II cho phù hợp
1. ANH

2. TÂY BAN NHA, MĨ
3. HÀ LAN,
BỒ ĐÀO NHA

4. PHÁP
CỘT II
B. In-đô-nê-xi-a
D. Mã Lai, Miến Điện,
C. Việt Nam, Lào, Cam-pu-chia
CỘT I
A. Phi-líp-pin
+ Em hãy cho biết nội dung các bức tranh ?
+ Những hình ảnh này liên quan đến đất nước nào?
+ Em có biết gì về tình hình kinh tế, chính trị nhật Bản giữa thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX?
Tiết 18
Bài 12
Nhật bản
GIữA THế Kỉ XIX-ĐầU THế Kỉ XX
Lược đồ nước Nhật
Nhật Bản là một quần đảo bao gồm 4 đảo lớn: Hôc-cai-đô; Hôn-xiu; Xi-cô-cư; Kiu-xiu và hàng nghìn đảo nhỏ. Được mệnh danh là "Đất nước mặt trời mọc" diện tích tự nhiên khoảng 377.801Km2 ; với trên 127 triệu người đứng thứ 9 về dân số trên thế giới. Nguồn tài nguyên thiên nhiên nghèo nàn. Nằm trong vành đai lửa Thái Bình Dương nên Nhật Bản là quê hương của động đất và núi lửa.
Tiết 18- Bài 12: Nhật Bản giữa thế kỉ XIX - đầu thế kỉ XX
I. Cuộc Duy Tân Minh Trị
Tình hình nước Nhật vào cuối TK XIX như thế nào ?
TƯỚNG QUÂN SÔ GUN
CẢNH TRƯỚC PHỦ TƯỚNG QUÂN
Tiết 18- Bài 12:
NHẬT BẢN GIỮA THẾ KỈ XIX- ĐẦU THẾ KỈ XX
I. Cuộc duy tân Minh Trị:
1. Hoàn cảnh:
Chế độ phong kiến Nhật khủng hoảng, suy yếu
Chủ nghĩa tư bản phương Tây đang nhòm ngó, xâm lược.
 1-1868 Thiên hoàng Minh Trị tiến hành cải cách
Thiên Hoàng Minh Trị
(1852-1912)
Gia đình Thiên Hoàng Minh Trị
Tiết 18- Bài 12:
NHẬT BẢN GIỮA THẾ KỈ XIX- ĐẦU THẾ KỈ XX
I. Cuộc duy tân Minh Trị:
1. Hoàn cảnh:
Chế độ phong kiến Nhật khủng hoảng, suy yếu
Chủ nghĩa tư bản phương Tây đang nhòm ngó, xâm lược.
 1-1868 Thiên hoàng Minh Trị tiến hành cải cách
2. Nội dung:
NỘI DUNG
Chính trị-Xã hội
Kinh tế
Văn hóa
giáo dục
Quân sự
Kết quả
CUỘC DUY TÂN MINH TRỊ
HS đọc SGK và hoàn thành nội dung của phiếu học tập
NỘI DUNG
Chính trị-Xã hội
Kinh tế
Văn hóa
giáo dục
Quân sự
Kết quả
CUỘC DUY TÂN MINH TRỊ
-Bãi bỏ chế độ nông nô
- Đưa quý tộc tư sản hóa và đại tư sản lên nắm chính quyền
- Thống nhất tiền tệ , xóa bỏ độc quyền ruộng đất phong kiến, tăng cường phát triển kinh tế tư bản.
- Xây dựng hạ tầng cơ sở, đường xá, cầu cống ,phục vụ cho giao thông, liên lạc …
- Thi hành chính sách giáo dục bắt buộc, chú trọng nội dung khoa học kĩ thuật trong giảng dạy
- Cử học sinh ưu tú đi du học phương Tây.
- Tổ chức huấn luyện theo kiểu phương Tây.
- Công nghiệp đóng tàu, sản xuất vũ khí được chú trọng.
- Nhật Bản thoát khỏi nguy cơ trở thành thuộc địa.
- Mở đường cho chủ nghĩa tư bản phát triển.
Tiết 18- Bài 12:
NHẬT BẢN GIỮA THẾ KỈ XIX- ĐẦU THẾ KỈ XX
I. Cuộc duy tân Minh Trị:
1. Hoàn cảnh:
Chế độ phong kiến Nhật khủng hoảng, suy yếu
Chủ nghĩa tư bản phương Tây đang nhòm ngó, xâm lược.
 1-1868 Thiên hoàng Minh Trị tiến hành cải cách
2. Nội dung:
3. Kết quả:
4. Tính chất:
- Là một cuộc cách mạng tư sản không triệt để.
Cuộc Duy Tân Minh Trị (1868) được xem là một cuộc cách mạng tư sản do liên minh quí tộc - tư sản tiến hành "từ trên xuống" và còn nhiều hạn chế.
Theo em, cuộc Duy tân Minh Trị có phải là cuộc cách mạng tư sản triệt để hay không ? Vì sao ?
Nhật Bản "mở cửa" các cảng để tiếp xúc với phương Tây


II. NHật bản chuyển sang chủ nghĩa.
Đế quốc
 Sau cuộc chiến tranh Trung- Nhật ( 1894-1895), nhờ số tiền bồi thường và của cải cướp được ở Triều Tiên và Trung Quốc, kinh tế Nhật Bản ngày càng phát triển mạnh mẽ.
Sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế công nghiệp đã kéo theo sự tập trung trong sản xuất, thương nghiệp, ngân hàng. Nhiều công ty độc quyền xuất hiện như Mit xưi, Mit xu bi si…giữ vai trò to lớn, nắm giữ, chi phối đời sống kinh tế, chính trị nước Nhật.
Sang đầu thế kỉ XX, Nhật Bản còn thi hành chính sách hiếu chiến , xâm lược và bành trướng mạnh mẽ. Thuộc địa của nhật được mở rộng rất nhiều.
“….Anh có thể đi đến Nhật trên chiếc tàu thủy của hãng Mit xưi, tàu chạy bằng than đá của Mit xui, cập bến của Mit xưi, sau đó đi đến tàu điện của Mit xưi đóng, đọc sách do Mit xưi xuất bản, dưới ánh bóng điện do Mit xưi chế tạo…”
HỌC SINH ĐỌC CÁC ĐOẠN TƯ LIỆU
Matsukata Masaoyoshi Người sáng lập công ti Mitsubisi
THẢO LUẬN NHÓM
Hoàn thành bảng thống kê về tình hình kinh tế, chính trị của Nhật Bản cuối thế kỉ XIX-đầu thế kỉ XX
Tiết 18 - Bài 12 NHẬT BẢN GIỮA THẾ KỈ XIX- ĐẦU THẾ KỈ XX
+ Đẩy mạnh công nghiệp hoá.
+ Các công ty độc quyền ra đời →Nhật chuyển sang chủ nghĩa đế quốc..
Đẩy mạnh xâm lược thuộc địa và bành trướng lãnh thổ ( chiếm Đài Loan, Liêu Đông, Lữ Thuận, Sơn Đông, bán đảo Triều Tiên..)
* Đặc điểm: CNĐQ Nhật là CNĐQ phong kiến quân phiệt
I / Cuộc Duy tân Minh Trị:
II/ Nhật Bản chuyển sang chủ nghĩa đế quốc:
LƯỢC ĐỒ ĐẾ QUỐC NHẬT CUỐI THẾ KỈ XIX ĐẦU THẾ KỈ XX
NĂM 1872-1875: CHIẾM LƯU CẦU
NĂM 1895: CHIẾM ĐÀI LOAN
NĂM 1905: CHIẾM PHÍA NAM ĐẢO XA-KHA-LIN VÀ LIÊU ĐÔNG, LỮ THUẬN
NĂM 1910: CHIẾM BÁN ĐẢO TRIỀU TIÊN
NĂM 1914: CHIẾM SƠN ĐÔNG

III. CUỘC ĐẤU TRANH CỦA NHÂN DÂN LAO ĐỘNG
NHẬT BẢN:
(Không dạy)
Những hình ảnh về sự phát triển của NHẬT BẢN
Tàu cao tốc chạy trên đệm từ, tốc độ 400km/g
Hệ thống giao thông hiện đại ở thủ đô Tokyo
TOKYO
Những hình ảnh về sự phát triển của NHẬT BẢN
NAGASAKY ngày nay đứng lên từ trong đổ nát
Thành phố OSAKA
Những hình ảnh về sự phát triển của NHẬT BẢN
Trồng rau sạch
Trồng trọt theo phương pháp sinh học: Nhiệt độ, độ ẩm và ánh sáng đều do máy tính kiểm soát.
Dưa hấu ở Nhật
Sản xuất lúa bằng cơ giới hóa
Cầu Nhật Bản
Người máy
Văn hóa Nhật Bản
Áo Kimono
BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM
C�u 1: � nghia quan tr?ng nh?t c?a cu?c Duy t�n Minh Tr? l� ?
A. Nh?t tr? th�nh nu?c TB d?u ti�n ? ch�u �.
B. Sau c?i c�ch, n?n chính tr? -x� h?i Nh?t ?n d?nh.
C. Nh?t cĩ di?u ki?n ph�t tri?n cơng thuong nghi?p nh?t ? ch�u �.
D. Nh?t gi? v?ng du?c d?c l?p, ch? quy?n v� ph�t tri?n CNTB
D
* Chọn đáp án đúng:
C�u 2: Vì sao Nh?t B?n thốt kh?i s? x�m lu?c c?a TB phuong T�y ?
A. Nh?t cĩ chính s�ch ngo?i giao t?t.
B. Nh?t ti?n h�nh c?i c�ch ti?n b?.
C. Nh?t cĩ n?n kinh t? ph�t tri?n.
D. Chính quy?n phong ki?n Nh?t m?nh
B
BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM
* Chọn đáp án đúng:
Câu 3 : Cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX, đường lối ngoại giao của Nhật có gì nổi bậc ?
Đẩy mạnh công nghiệp hoá.
Đẩy mạnh chính sách xâm lược và bành trướng.
Đưa học sinh ưu tú đi học ở các nước phương Tây.
Ưu tiên phát triển nông nghiệp.
B
BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM
* Chọn đáp án đúng:
Câu 4: Sau chiến tranh Nga – Nhật, Nhật Bản bước lên địa vị một nước như thế nào ?
Một đế quốc hùng mạnh ở Viễn Đông.
Một cường quốc đế quốc ở Viễn Đông.
Một cường quốc tư bản ở Viễn Đông.
B
BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM
* Chọn đáp án đúng:
Câu 5: Năm 1914 vùng đất nào của Trung Quốc trở thành thuộc địa của Nhật ?
Bán đảo Liêu Đông.
Sơn Đông.
Đài Loan.
B
THẢO LUẬN NHÓM
Câu 1: Vì sao nói cuộc Duy tân Minh Trị là một cuộc CM tư sản ? (Nhóm 1, 2)
Câu 2: Những biểu hiện nào chứng tỏ Nhật Bản đã chuyển sang CNĐQ ? (Nhóm 3, 4)
Câu 3: Vì sao cuộc Duy tân Minh Trị có sức thu hút các nước châu Á noi theo, trong đó có việt Nam ? (Nhóm 5, 6)
THẢO LUẬN NHÓM
Câu 1: Xoá bỏ những tàn dư của chế độ PK, đưa quý tộc TS và đại TS lên nắm quyền, mở đường cho kinh tế TBCN phát triển. Nhờ thế Nhật giữ được độc lập, không bị TB phương Tây biến thành thuộc địa.
Câu 2: + Cuối thế kỉ XIX- đầu TK XX, kinh tế Nhật phát triển mạnh mẽ, các công ty độc quyền ra đời bao trùm lên đời sống kinh tế- chính trị của đất nước.
+ Giới cầm quyền Nhật Bản đẩy mạnh chính sách xâm lược và bành trướng.
Câu 3:Vì đã đưa Nhật Bản từ một nước PK nghèo nàn, lạc hậu phát triển thành một nước TB công nghiệp tiên tiến. Nhờ vậy Nhật Bản đã thoát khỏi sự đô hộ của các nước ĐQ phương Tây.
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
Học bài 12
Chuẩn bị bài 13:
Nguyên nhân dẫn đến chiến tranh thế giới thứ nhất ?
Em có nhận xét gì về sự phát triển của các nước tư bản cuối thế kỉ XIX - đầu XX ?
Sự kiện nào châm ngòi nổ cho chiến tranh thế giới thứ nhất ?
Tại sao gọi chiến tranh 1914 -1918 là cuộc chiến tranh thế giới ?
CHÚC CÁC THẦY CÔ GIÁO VÀ CÁC EM SỨC KHỎE