Bài 12. Nhật Bản giữa thế kỉ XIX - đầu thế kỉ XX

1
TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ HẬU GIANG
2
LỊCH SỬ 8
NHẬT BẢN GIỮA THẾ KỈ XIX - ĐẦU THẾ KỈ XX
Bài 12
GV : NGUYỄN XUÂN VĨNH
3
KIỂM TRA BÀI CŨ
a. Đông Nam Á có vị trí chiến lược quan
trọng
b. Đông Nam Á giàu tài nguyên

c. Chế độ phong kiến ở Đông Nam Á
đang khủng hoảng
d. Tất cả các câu trên đúng.
Câu 1 : Tại sao các nước đế quốc tập
trung xâm chiếm vùng Đông
Nam Á?
4
Câu 2 : Chủ nghĩa Mác bước đầu
truyền bá vào Inđônésia vào
khoảng thời gian nào?
a. Đầu TK XVIII

b. Sau năm 1905

c. Trước năm 1905

d. Năm 1980
5
Câu 3 : Năm nào thì Philippin tuyên
bố độc lập ?
a. Năm 1900

b. Năm 1898

c. Năm 1896

d. Năm 1890
6
a. Bồ Đào Nha

b. Pháp

c. Anh

d. Tây Ban Nha
Câu 4 : Bán đảo Đông Dương là
thuộc địa của nước nào?
7
LƯỢC ĐỒ NHẬT BẢN SAU CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ HAI
Đ. HỐC-KAI-ĐÔ
Đ. HÔN-XIU
Đ. XI-CÔ-CƯ
Đ. KIU-XIU
8
Bài 12
NHẬT BẢN GIỮA THẾ KỈ XIX - ĐẦU THẾ KỈ XX
I. Cuộc duy tân Minh Trị :
9
- Trước nguy cơ bị xâm lược của tư bản phương tây, sự lựa chọn của Nhật như thế nào ?
+ Tiếp tục duy trì chế độ phong kiến mục nát để trở thành miếng mồi cho chủ nghĩa thực dân phương Tây.

+ Canh tân để phát triển đất nước.
?
10
Bài 12
NHẬT BẢN GIỮA THẾ KỈ XIX - ĐẦU THẾ KỈ XX
I. Cuộc duy tân Minh Trị :
- Giữa TK XIX, để tránh nguy cơ bị xâm lược bởi tư bản phương Tây, Nhật đã tiến hành canh tân phát triển đất nước.
11
THIÊN HOÀNG MINH TRỊ
( 1852 - 1912 )
12
?
- Ai là người tiến hành cải cách ở Nhật ? Với mục đích gì ?
- Meiji tiến hành cải cách ở Nhật .
- Nhằm đưa Nhật Bản thoát khỏi tình trạng phong kiến lạc hậu.
13
Bài 12
NHẬT BẢN GIỮA THẾ KỈ XIX - ĐẦU THẾ KỈ XX
I. Cuộc duy tân Minh Trị :
- - Giữa TK XIX, để tránh nguy cơ bị xâm lược bởi tư bản phương Tây, Nhật đã tiến hành canh tân phát triển đất nước.
- Tháng 1/1868 : Thiên hoàng Minh Trị thực hiện cải cách ( cuộc duy tân Minh Trị ) với nội dung :
14
?
- Trình bày nội dung và kết quả của cuộc Duy tân Minh Trị .
15
?
- Trình bày nội dung và kết quả của cuộc Duy tân Minh Trị .
Về kinh tế :
Chính phủ đã thi hành nhiều cải cách như : thống nhất tiền tệ, xoá bỏ sự độc quyền ruộng đất của giai cấp phong kiến, tăng cường phát triển kinh tế tư bản chủ nghĩa ở nông thôn, xây dựng cơ sở hạ tầng, đường sá, cầu cống , phục vụ GTLL
16
KHÁNH THÀNH MỘT ĐOÀN TÀU Ở NHẬT BẢN
17
NHẬT BẢN "MỞ CỬA" CÁC CẢNG ĐỂ TIẾP XÚC VỚI PHƯƠNG TÂY
18
Bài 12
NHẬT BẢN GIỮA THẾ KỈ XIX - ĐẦU THẾ KỈ XX
Về kinh tế :

+ Thống nhất tiền tệ
+ Xoá bỏ quyền sở hữu phong kiến
+ Phát triển kinh tế tư bản chủ
nghĩa ở nông thôn.
19
?
- Trình bày nội dung và kết quả của cuộc Duy tân Minh Trị .
Về chính trị, xã hội :
chế độ nông nô được bãi bỏ, đưa quý tộc tư sản hoá và đại tư sản lên nắm chính quyền.
20
Bài 12
NHẬT BẢN GIỮA THẾ KỈ XIX - ĐẦU THẾ KỈ XX
Về chính trị :

+ Bãi bỏ chế độ nông nô
+ Đưa quý tộc tư sản hoá và đại tư
sản lên nắm quyền
21
?
- Trình bày nội dung và kết quả của cuộc Duy tân Minh Trị .
- Về giáo dục :
Thi hành chính sách giáo dục bắt buộc, chú trọng nội dung khoa học - kỹ thuật trong chương trình giảng dạy, cử những học sinh ưu tú đi du học ở phương Tây
22
Bài 12
NHẬT BẢN GIỮA THẾ KỈ XIX - ĐẦU THẾ KỈ XX
Về giáo dục:

+ Thi hành chính sách giáo dục bắt buộc.
+ Chú trọng nội dung khoa học kỹ thuật trong chương trình giảng dạy
+ Cử HS ưu tú du học ở phương Tây
23
?
- Trình bày nội dung và kết quả của cuộc Duy tân Minh Trị .
Về quân sự :
Quân đội được tổ chức và huấn luyện theo kiểu phương Tây, chế độ nghĩa vụ thay cho chế độ trưng binh, công nghiệp đóng tàu, sản xuất vũ khí được chú trọng.
24
Bài 12
NHẬT BẢN GIỮA THẾ KỈ XIX - ĐẦU THẾ KỈ XX
Về quân sự :

+ Quân đội được tổ chức và huấn luyện theo kiểu phương Tây
+ Thực hiện chế độ nghĩa vụ.
25
THẢO LUẬN
- Cuối TK XIX - đầu TK XX : Nhật Bản thoát khỏi nguy cơ trở thành thuộc địa , phát triển thành 1 nước tư bản công nghiệp.
Kết quả của cuộc duy tân Minh Trị như thế nào ?
Căn cứ vào đâu để khẳng định cuộc duy tân Minh Trị là cuộc cách mạng tư sản ?
?
26
?
+ Chấm dứt chế độ phong kiến của Sôgun (1868) thiết lập chính quyền của quý tộc tư sản hoá đứng đầu là Meiji ( Minh Trị)

+ Cải cách toàn diện mang tính chất tư sản rõ rệt, góp phần xoá bỏ sự chia cắt (các phiên), thống nhất thị trường dân tộc (1871), tiền tệ, xoá bỏ sở hữu ruộng đất phong kiến(1871)
Căn cứ vào đâu để khẳng định cuộc duy tân Minh Trị là cuộc cách mạng tư sản ?
27
Bài 12
NHẬT BẢN GIỮA THẾ KỈ XIX - ĐẦU THẾ KỈ XX
II. Nhật Bản chuyển sang chủ nghĩa đế quốc
28
?
- Đặc điểm nổi bật của chủ nghĩa đế quốc cuối TK XIX đầu TK XX là gì ?
Tăng cường xâm lược thuộc địa.

Xuất hiện các công ty độc quyền.
29
?
- Vì sao kinh tế Nhật từ cuối TK XIX phát triển mạnh ?
- Cuối TK XIX , kinh tế Nhật phát triển rất mạnh nhờ số tiền bồi thường sau cuộc chiến tranh Trung - Nhật ( 1894 - 1895) và của cải cướp được ở Triều Tiên và Trung Quốc.
30
Bài 12
NHẬT BẢN GIỮA THẾ KỈ XIX - ĐẦU THẾ KỈ XX
II. Nhật Bản chuyển sang chủ nghĩa đế quốc
- Từ cuối TK XIX Nhật Bản chuyển sang
chủ nghĩa đế quốc :
+ Đẩy mạnh công nghiệp hoá, tập trung
công nghiệp, thương nghiệp và ngân
hàng.
+ Xuất hiện các công ty độc quyền
+ Đẩy nmạnh chính sách xâm lược và
bành trướng
31
LƯỢC ĐỒ ĐẾ QUỐC NHẬT BẢN
CUỐI THỂ KỈ XIX - ĐẦU THẾ KỈ XX
.QĐ LƯU CÂÙ
.BĐ LIÊU ĐÔNG
.ĐÀI LOAN
.NGA
.ĐẢO XA-KHA-LIN
1879
QĐ LƯU CÂÙ
1895
ĐÀI LOAN
1904
NGA
1905
.ĐẢO XA-KHA-LIN
.BĐ LIÊU ĐÔNG
1910
.BĐ TRIÊÙ TIÊN
.BĐ TRIÊÙ TIÊN
1914
SƠN ĐÔNG
.SƠN ĐÔNG
32
Bài 12
NHẬT BẢN GIỮA THẾ KỈ XIX - ĐẦU THẾ KỈ XX
II. Nhật Bản chuyển sang chủ nghĩa Đế quốc
- Từ cuối TK XIX Nhật Bản chuyển sang
chủ nghĩa Đế quốc :
+ Đẩy mạnh công nghiệp hoá, tập trung
công nghiệp, thương nghiệp và ngân
hàng.
+ Xuất hiện các công ty độc quyền
+ Đẩy mạnh chính sách xâm lược và
bành trướng
Chiến tranh Nhật - Trung (1894-1895)
Chiến tranh Nhật - Nga (1904 - 1905)
33
Bài 12
NHẬT BẢN GIỮA THẾ KỈ XIX - ĐẦU THẾ KỈ XX
III. Cuộc đấu tranh của nhân dân lao động Nhật Bản
34
?
- Nguyên nhân bùng nổ đấu tranh của nhân dân lao động Nhật ?
- Chủ nghĩa tư bản, nhân dân lao động Nhật Bản càng bị áp bức bóc lột nặng nề :
+ Công nhân Nhật làm việc từ 12 - 14
giờ
+ Điều kiện lao động rất tồi tệ, có hại
cho sức khoẻ
+ Tiền lương lại thấp hơn ở các nước
Âu Mỹ rất nhiều
35
Bài 12
NHẬT BẢN GIỮA THẾ KỈ XIX - ĐẦU THẾ KỈ XX
III. Cuộc đấu tranh của nhân dân lao động Nhật Bản
- Do bị bóc lột nặng nề, nhân dân lao động Nhật Bản đấu tranh mạnh mẽ (nhất là công nhân)
36
?
- Vài nét tiểu sử lãnh tụ Ca-tai-a-ma Xen ?
- Ca-tai-a-ma Xen (1859 - 1933), xuất thân trong 1 gia đình nghèo, năm 23 tuổi làm công nhân ở Tôkiô. Ông tham gia hoạt động trong phong trào công nhân. Năm 1898, ông đã lãnh đạo công nhân đường sắt bãi công thắng lợi sau hàng tháng đấu tranh
37
Bài 12
NHẬT BẢN GIỮA THẾ KỈ XIX - ĐẦU THẾ KỈ XX
III. Cuộc đấu tranh của nhân dân lao động Nhật Bản
- Do bị bóc lột nặng nề, nhân dân lao động Nhật Bản đấu tranh mạnh mẽ (nhất là công nhân)
- Đảng xã hội dân chủ Nhật Bản ra đời (1901)
38
?
- Những nét chính về phong trào công
nhân Nhật từ đầu TK XX ?
- Từ năm 1906 dưới ảnh hưởng của cách mạng Nga 1905, phong trào công nhân ở Nhật Bản phát triển mạnh mẽ hơn. Phong trào đấu tranh chống tô thuế và nạn đắt đỏ của công nhân và các tầng lớp lao động khác cũng được đẩy mạnh.
39
Bài 12
NHẬT BẢN GIỮA THẾ KỈ XIX - ĐẦU THẾ KỈ XX
- Từ năm 1906, phong trào công nhân ở Nhật phát triển mạnh. Điển hình bãi công
40
?
- Nhận xét gì về các cuộc đấu tranh của công nhân Nhật Bản vào đầu TK XX ?
- Trong năm 1907, có 57 cuộc bãi
công. Ở xưởng đúc vũ khí Ô-xa-ca,
hàng vạn công nhân tham gia đấu
tranh
- Năm 1912 : có 46 cuộc bãi công
- Năm 1917 : tăng lên 398
41
Bài 12
NHẬT BẢN GIỮA THẾ KỈ XIX - ĐẦU THẾ KỈ XX
- Từ năm 1906 đến 1917, phong trào bãi công của công nhân phát triển mạnh.
42
a. Để duy trì chế độ phong kiến
tập quyền
b. Để bảo vệ quyền lợi của giai
cấp phong kiến
c. Để phát triển đất nước, chống
lại sự xâm nhập của các nước
tư bản phương Tây
d. Để tiêu diệt các sứ quân, thống
nhất đất nước.
Câu 1 : Tại sao Thiên hoàng Minh Trị
phải tiến hành cải cách?
43
Câu 2 : Ý nghĩa của cuộc cải cách
Minh Trị
a. Nhật trở thành cường quốc
trên thế giới
b. Nhật không mất độc lập

c. Nhật trở thành nước tư bản
chủ nghĩa đầu tiên ở Châu Á

d. Tất cả các câu trên đều
đúng
44
Câu 3 : Nhật chuyển sang giai đoạn
Đế quốc chủ nghĩa vào khoảng
thời gian nào?
a. Cuối TK XVIII

b. Cuối TK XIX

c. Đầu TK XIX

d. Giữa TK XVIII
45
Câu 4 : Đảng xã hội dân chủ Nhật
được thành lập vào năm nào?
Ai là người lãnh đạo?
a. 1890 - Saigô

b. 1910 - Xahai

c. 1901 - Cataiama Xen

d. 1911 - Itô Hirôbumi
46
QUAN HỆ GIỮA VIỆT NAM - NHẬT BẢN
47
DẶN DÒ
- Học bài
- Làm bài tập 1, 2, 4, 5 trang 54, 55
sách thực hành lịch sử 8
- Chuẩn bị bài 13 : Chiến tranh thế giới
thứ nhất ( 1914 - 1918 )
+ Đọc trước bài trong SGK
+ Tập trả lời phần câu hỏi
+ Tìm hiểu : Những hình ảnh về
con người và đất nước Nhật Bản