Bài 12. Nhật Bản giữa thế kỉ XIX - đầu thế kỉ XX

Chào mừng các thầy cô giáo đến dự giờ học
Giáo viên thực hiện: Nguyễn Thị Hằng
TRƯỜNG THCS DƯƠNG THÀNH
? Trình bày những nét lớn về phong trào giải phóng dân tộc ở các nước Đông Nam Á cuối thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX ?
? Tại sao những phong trào này đều bị thất bại ?
Tiết 18: Bài 12: NHẬT BẢN GIỮA THẾ KỈ XIX – ĐẦU THẾ KỈ XX
Là một quốc gia đảo trải dài theo hình cánh cung,có diện tích khoảng 374000km2, nằm theo sườn phía đông lục địa châu Á, nghèo tài nguyên. Mĩ danh “xứ sở hoa anh đào”, “đất nước mặt trời mọc”.
TIẾT 18: BÀI 12
NHẬT BẢN GIỮA THẾ KỈ XIX – ĐẦU THẾ KỈ XX
I/ CUỘC DUY TÂN MINH TRỊ :
1. Hoàn cảnh
TIẾT 18: BÀI 12
NHẬT BẢN GIỮA THẾ KỈ XIX – ĐẦU THẾ KỈ XX
I/ CUỘC DUY TÂN MINH TRỊ :
1. Hoàn cảnh
Giữa thế kỉ XIX chế độ phong kiến Nhật Bản khủng hoảng trầm trọng.
Các nước tư bản phương Tây can thiệp và đòi “ mở cửa” Nhật Bản.
Nhật phải lựa chọn: Hoặc duy trì chế độ phong kiến. Hoặc canh tân để phát triển đất nước
Thiên Hoàng Minh Trị
(1852 –1912)
Thiên Hoàng Minh Trị : Minh Trị là tên hiệu của thiên hoàng Nhật Bản Mut-sư-hi-tô ( 1852 – 1912 ) ông lên ngôi, kế vị vua cha tháng 11/1867 mới có 15 tuổi, và cai trị trong suốt 45 năm ( 1867 – 1912). Thiên hoàng Minh Trị là nguời rất thông minh, sáng suốt, dũng cảm, có tài năng, biết chăm lo việc nước, biết theo thời thế và biết chọn người, sử dụng người trẻ tuổi có năng lực, có học thức, có đầu óc cách tân trong chính phủ mới để tiến hành cuộc cải cách. Tháng 1/ 1868 ông ra lệnh phế truất quyền Sô-gun, thành lập chính phủ mới, thủ tiêu chế độ Mạc phủ lấy hiệu là Minh Trị, quyết định cải cách theo cách phương Tây để canh tân đất nước
Gia đình Thiên Hoàng Minh Trị
Gia đình Thiên Hoàng Minh Trị
Gia đình Thiên Hoàng Minh Trị
TIẾT 18: BÀI 12
NHẬT BẢN GIỮA THẾ KỈ XIX – ĐẦU THẾ KỈ XX
I/ CUỘC DUY TÂN MINH TRỊ :
1. Hoàn cảnh
Giữa thế kỉ XIX chế độ phong kiến Nhật Bản khủng hoảng trầm trọng.
Các nước tư bản phương Tây can thiệp và đòi “ mở cửa” Nhật Bản.
Nhật phải lựa chọn: Hoặc duy trì chế độ phong kiến. Hoặc canh tân để phát triển đất nước
Tháng 1 năm 1868 Thiên Hoàng Minh Trị quyết định tiến hành cải cách trên tất cả các lĩnh vực.
TIẾT 18: BÀI 12
NHẬT BẢN GIỮA THẾ KỈ XIX – ĐẦU THẾ KỈ XX
I/ CUỘC DUY TÂN MINH TRỊ :
1. Hoàn cảnh
2. Nội dung:
Kinh tế:
+ Thống nhất tiền tệ. Xóa bỏ độc quyền về ruộng đất của giai cấp phong kiến
+ Phát triển kinh tế tư bản chủ nghĩa.
+ Xây dựng cơ sở hạ tầng, đường xá, cầu cống…
TIẾT 18: BÀI 12
NHẬT BẢN GIỮA THẾ KỈ XIX – ĐẦU THẾ KỈ XX
I/ CUỘC DUY TÂN MINH TRỊ :
1. Hoàn cảnh
2. Nội dung:
Kinh tế:
b. Chính trị - xã hội:
+ Bãi bỏ chế độ nông nô, đưa tư sản lên nắm chính quyền.
+ Thi hành chính sách giáo dục bắt buộc.
+ Chú trọng khoa học kĩ thuật trong giảng dạy.
+ Cử học sinh ưu tú đi du học ở Phương Tây.
TIẾT 18: BÀI 12
NHẬT BẢN GIỮA THẾ KỈ XIX – ĐẦU THẾ KỈ XX
I/ CUỘC DUY TÂN MINH TRỊ :
1. Hoàn cảnh
2. Nội dung:
Kinh tế:
b. Chính trị - xã hội:
c. Quân sự:
+ Tổ chức và huấn luyện theo kiểu phương tây.
+ Thực hiện chế độ nghĩa vụ quân sự.
+ Chú trọng công nghiệp đóng tàu, sản xuất vũ khí.
TIẾT 18 – BÀI 12: NHẬT BẢN GIỮA THẾ KỈ XIX – ĐẦU THẾ KỈ XX

CUỘC DUY TÂN MINH TRỊ
Hoàn cảnh.
2. Nội dung
a. Kinh tế:
+ Thống nhất tiền tệ. Xóa bỏ độc quyền về ruộng đất của
giai cấp phong kiến
+ Phát triển kinh tế tư bản chủ nghĩa.
+ Xây dựng cơ sở hạ tầng, đường xá, cầu cống…
b. Chính trị - xã hội:
+ Bãi bỏ chế độ nông nô, đưa tư sản lên nắm chính quyền.
+ Thi hành chính sách giáo dục bắt buộc.
+ Chú trọng khoa học kĩ thuật trong giảng dạy.
+ Cử học sinh ưu tú đi du học ở Phương Tây.
c. Quân sự:
+ Tổ chức và huấn luyện theo kiểu phương tây.
+ Thực hiện chế độ nghĩa vụ quân sự.
+ Chú trọng công nghiệp đóng tàu, sản xuất vũ khí.
 TOÀN DIỆN, SÂU SẮC, TRIỆT ĐỂ
TIẾT 18: BÀI 12
NHẬT BẢN GIỮA THẾ KỈ XIX – ĐẦU THẾ KỈ XX
I/ CUỘC DUY TÂN MINH TRỊ :
1. Hoàn cảnh
2. Nội dung:
3. Kết quả:
Cuối thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX:
Nhật thoát khỏi nguy cơ trở thành thuộc địa.
Trở thành nước tư bản công nghiệp phát triển.

Theo em, công cuộc công nghiệp hóa -
hiện đại hóa của Việt Nam hiện nay có thể
học tập kinh nghiệm gì từ cuộc Duy Tân
Minh Trị của Nhật Bản?
? Vậy cuộc cải cách Duy Tân Minh Trị có phải là một cuộc cách mạng tư sản không? Vì sao?
TIẾT 18: BÀI 12
NHẬT BẢN GIỮA THẾ KỈ XIX – ĐẦU THẾ KỈ XX
I/ CUỘC DUY TÂN MINH TRỊ :
1. Hoàn cảnh.
2. Nội dung:
3. Kết quả: Cuối thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX:
Nhật thoát khỏi nguy cơ trở thành thuộc địa.
Trở thành nước tư bản công nghiệp phát triển.
 Tính chất: Là một cuộc cách mạng tư sản nhưng không triệt để.
Tiết 18: BÀI 12
NHẬT BẢN
GIỮA THẾ KỈ XIX – ĐẦU THẾ KỈ XX
I/ CUỘC DUY TÂN MINH TRỊ :
II/ NHẬT BẢN CHUYỂN SANG CHỦ NGHĨA ĐẾ QUỐC :
1. Hoàn cảnh
TIẾT 18
NHẬT BẢN GIỮA THẾ KỈ XIX – ĐẦU THẾ KỈ XX
I/ CUỘC DUY TÂN MINH TRỊ :
II. NHẬT BẢN CHUYỂN SANG CHỦ NGHĨA ĐẾ QUỐC:
Hoàn cảnh:
- Sau cải cách Duy Tân
- Sau chiến tranh Trung – nhật ( 1894 – 1895 )
2. Biểu hiện:
a. Kinh tế:
TIẾT 18
NHẬT BẢN GIỮA THẾ KỈ XIX – ĐẦU THẾ KỈ XX
I/ CUỘC DUY TÂN MINH TRỊ :
II. NHẬT BẢN CHUYỂN SANG CHỦ NGHĨA ĐẾ QUỐC:
Hoàn cảnh:
2. Biểu hiện:
a. Kinh tế:
Tỉ lệ công nghiệp tăng.
- Đẩy mạnh công nghiệp hóa, phát triển công nghiệp, thương nghiệp, ngân hàng
Sự ra đời các công ti độc quyền như Mit-xưi, Mit-su-bi-xi chi phối đời sống kinh tế - chính trị của đất nước.
 Nhật chuyển lên chủ nghĩa đế quốc.
TIẾT 18
NHẬT BẢN GIỮA THẾ KỈ XIX – ĐẦU THẾ KỈ XX
I. CUỘC DUY TÂN MINH TRỊ :
II. NHẬT BẢN CHUYỂN SANG CHỦ NGHĨA ĐẾ QUỐC:
Hoàn cảnh
2. Biểu hiện:
a. Kinh tế:
 Nhật chuyển lên chủ nghĩa đế quốc.
b. Chính trị:
Là nước quân chủ lập hiến
- Thi hành chính sách đối nội, đối ngoại phản động.
TIẾT 18: BÀI 12
NHẬT BẢN GIỮA THẾ KỈ XIX – ĐẦU THẾ KỈ XX
I. CUỘC DUY TÂN MINH TRỊ :
II. NHẬT BẢN CHUYỂN SANG CHỦ NGHĨA ĐẾ QUỐC:
Hoàn cảnh:
2. Biểu hiện:
Kinh tế:
b. Chính trị:
3. Đối ngoại:
TIẾT 18: BÀI 12
NHẬT BẢN GIỮA THẾ KỈ XIX – ĐẦU THẾ KỈ XX
I. CUỘC DUY TÂN MINH TRỊ :
II. NHẬT BẢN CHUYỂN SANG CHỦ NGHĨA ĐẾ QUỐC:
Hoàn cảnh:
2. Biểu hiện:
3. Đối ngoại:
+ Sự lớn mạnh về quân sự, chính trị → Nhật thi hành chính sách xâm lược:
Lược đồ đế quốc Nhật cuối thế kỉ XIX– đầu thế kỉ XX
TIẾT 18: BÀI 12
NHẬT BẢN GIỮA THẾ KỈ XIX – ĐẦU THẾ KỈ XX
I. CUỘC DUY TÂN MINH TRỊ :
II. NHẬT BẢN CHUYỂN SANG CHỦ NGHĨA ĐẾ QUỐC:
Hoàn cảnh:
2. Biểu hiện:
3. Đối ngoại:
+ Sự lớn mạnh về quân sự, chính trị → Nhật thi hành chính sách xâm lược:
Chiến tranh Đài Loan, Trung - Nhật, Nga – Nhật, chiếm Liêu Đông, Lữ Thuận, Sơn Đông, Bán đảo Triều Tiên…
 Đế quốc Nhật Bản là chủ nghĩa đế quốc quân phiệt hiếu chiến.
TIẾT 18: BÀI 12
NHẬT BẢN GIỮA THẾ KỈ XIX – ĐẦU THẾ KỈ XX
I. CUỘC DUY TÂN MINH TRỊ :
II. NHẬT BẢN CHUYỂN SANG CHỦ NGHĨA ĐẾ QUỐC:
Hoàn cảnh:
2. Biểu hiện:
3. Đối ngoại:
+ Sự lớn mạnh về quân sự, chính trị → Nhật thi hành chính sách xâm lược:
Chiến tranh Đài Loan, Trung - Nhật, Nga – Nhật, chiếm Liêu Đông, Lữ Thuận, Sơn Đông, Bán đảo Triều Tiên…
 Đế quốc Nhật Bản là chủ nghĩa đế quốc quân phiệt hiếu chiến.
III. CUỘC ĐẤU TRANH CỦA NHÂN DÂN LAO ĐỘNG NHẬT BẢN
( GIẢM TẢI )
THỜI GIAN
SỰ KIỆN
1/ Điền vào khoảng trống để sự kiện lịch sử được hoàn chỉnh :
Tháng 1/ 1868
Cuối XIX- Đầu XX
Giữa thế kỉ XIX
- Chế độ phong kiến Nhật Bản lâm vào khủng hoảng
- Thiên Hoàng Minh Trị tiến hành cải cách
- Nhật Bản trở thành nước tư bản công nghiệp

NHÓM 2 : Đặc điểm của đế quốc Nhật Bản ? Vì sao Nhật Bản là
1 nước Châu Á lại thoát khỏi số phận một nước thuộc địa, trở
thành 1 nước đế quốc?


NHÓM 1 : Những sự kiện nào chứng tỏ Nhật Bản chuyển sang
giai đoạn chủ nghĩa đế quốc cuối thế kỉ XIX- đầu thế kỉ XX?
THẢO LUẬN


NHÓM 1 : Những sự kiện nào chứng tỏ Nhật Bản chuyển sang giai đoạn chủ nghĩa đế quốc cuối thế kỉ XIX- đầu thế kỉ XX?
TRẢ LỜI: Sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế công nghiệp đã kéo theo sự tập trung trong sản xuất, thương nghiệp, ngân hàng. Nhiều công ty độc quyền xuất hiện như Mit xưi, Mit xu bi si…giữ vai trò to lớn, nắm giữ, chi phối đời sống kinh tế, chính trị nước Nhật.
- Sang đầu thế kỉ XX, Nhật Bản còn thi hành chính sách hiếu chiến , xâm lược và bành trướng mạnh mẽ. Thuộc địa của nhật được mở rộng rất nhiều.


NHÓM 2 : Đặc điểm của đế quốc Nhật Bản ? Vì sao Nhật Bản là một nước Châu Á lại thoát khỏi số phận một nước thuộc địa, trở thành một nước đế quốc?
Trả lời:
Đặc điểm: Đế quốc Nhật Bản là chủ nghĩa đế quốc quân phiệt hiếu chiến. Chính quyền Nhật cũng đẩy mạnh chính sách xâm lược và bành trướng thuộc địa.





NHÓM 2

? Vì sao Nhật Bản là một nước Châu Á lại thoát khỏi số phận một nước thuộc địa, trở thành một nước đế quốc?





Nhật Bản từ một nước phong kiến nông nghiệp lạc hậu  phát triển lên thành một nước tư bản công nghiệp  trở thành chủ nghĩa đế quốc  chủ nghĩa đế quốc quân phiệt hiếu chiến.




Học thuộc bài cũ, làm bài tập Lịch Sử.
Ôn tập để giờ sau kiểm tra 1 tiết.