Bài 12. Liên kết ion - Tinh thể ion

1/Định nghĩa.
2/Tính chất chung của tinh thể nguyên tử.
1/Định nghĩa.
2/Tính chất chung của tinh thể phân tử.
1/Khái niệm về tinh thể.
2/Tính chất chung của hợp chất ion
1/Khái niệm về tinh thể.
Tinh thể được cấu tạo từ những nguyên tử, ion hay phân tử. Các hạt này được sắp xếp 1 cách đều đặn, tuần hoàn theo 1 trật tự nhất định trong không gian tạo thành mạng tinh thể. Các tinh thể thường có hình dạng không gian xác định.
Mô hình tinh thể NaCl
2/Tính chất chung của hợp chất ion

Ở điều kiện thường, các hợp chất ion thường tồn tại ở dạng tinh thể, có tính chất bền vững, thường có nhiệt độ nóng chảy và nhiệt độ sôi khá cao. Các hợp chất ion chỉ tồn tại ở dạng phân tử riêng rẽ khi chúng ở trạng thái hơi.
Các hợp chất ion thường tan nhiều trong nước. Khi nóng chảy và khi hoà tan trong nước, chúng dẫn điện, còn ở trạng thái rắn thì chúng không dẫn điện.
1/Định nghĩa.
Tinh thể nguyên tử cấu tạo từ những nguyên tử được sắp xếp một cách đều đặn, theo một trật tự nhất định trong không gian tạo thành một mạng tinh thể. Ở các điểm nút của mạng tinh thể là những nguyên tử liên kết với nhau bằng các liên kết cộng hoá trị

Mô hình mạng tinh thể kim cương
Mạng tinh thể kim cương duọc tạo bởi cac nguyên tử cacbon.
Mô hình mạng tinh thể Silic (Si)
2/Tính chất chung của tinh thể nguyên tử.
Lực liên kết cộng hóa trị trong tinh thể nguyên tử rất lớn =>liên kết cộng hoá trị là các liên kết bền. Vì vậy, tinh thể nguyên tử (Si, Ge….) đều bền vững, rất cứng, nhiệt độ nóng chảy và nhiệt độ sôi cao.

Ví dụ: Kim cương có độ cứng lớn nhất so với các tinh thể đã biết nên được quy ước có độ cứng là 10 đơn vị. =>Đó là đơn vị để so sánh độ cứng của các chất.
1/Định nghĩa.
Tinh thể phân tử cấu tạo từ những phân tử được xếp một cách đều đặn, theo một trật tự nhất định trong không gian, tạo thành một mạng tinh thể. Ở các nút của mạng tinh thể là những phân tử liên kết với nhau bằng lực tương tác yếu giữa các phân tử.
2/Tính chất chung của tinh thể phân tử.
Trong tinh thể phân tử, các phân tử vẫn tồn tại như những đơn vị độc lập và hút nhau bằng lực tương tác yếu giữa các phân tử. Vì vậy, tinh thể phân tử mềm, dễ nóng chảy, dễ bay hơi.



Cấu trúc của một tinh thể C70_một dạng tinh thể cacbon có dạng như quả bóng.
Tinh thể bạc
Tinh thể Beryl
Tinh thể Bismuth màu trắng bạc hơi hồng, giòn, dễ nóng chảy
Tinh thể Borax (hàn the), có công thức Na2B4O7.10H2O hay Na2[B4O5(OH)4]·8H2O
Tinh thể vàng
Geode, hốc tinh, một loại đá từ núi lửa
Khoáng chất Calcite (CaCO3). Thường có màu trắng trong và có thể cắt bằng dao



Tinh thể tuyết
Tinh thể tuyết
Tinh thể tuyết
Ngọc topaz (Al2SiO4(F,OH)2), có cấu trúc tinh thể hệ thoi trực giao, là một loại đá quý có màu vàng, trong suốt
Tinh thể thủy tinh ở dạng lỏng
Tinh thể thạch anh, là một dạng của oxit silic

Thạch anh tím Amethyst
Tinh thể Telua trắng bạc, có ánh kim, giòn, là chất bán dẫn
Tinh thể Realgar (hùng hoàng) có công thức AsS. Dạng tinh thể lăng trụ ngắn hoặc hình kim, gặp trong các mỏ nguồn gốc nhiệt dịch, phun trào (thăng hoa)
Tinh thể Insulin
Hồng ngọc trước khi mài. Có tên hồng ngọc là do loại khoáng chất corundum có màu đỏ
Tinh thể đường Sucrose (đường mía).
Tinh thể đường thẻ, đường phèn
Tinh thể đồng sunfat
Lưu huỳnh
Lưu huỳnh
Tinh thể Lysozyme
Tinh thể muối (NaCl)
Tinh thể phèn

Tinh thể kim cương
Tinh thể Beryl (tinh thể thạch anh)
A. vanadinite), khoáng vật - Pb5[Cl(VO4)3]. Hệ sáu phương. Tinh thể lăng trụ ngắn hoặc dài dạng hình kim, dạng sợi. Tập hợp kết hạch dạng lưỡi câu. Màu đỏ vàng, nâu tối vàng. Ánh nhựa tới bán kim cương. Độ cứng 2,5 - 3,0; khối lượng riêng 7,1 g/cm3. Phổ biến trong đới oxi hoá các mỏ quặng chì. Gặp trong mỏ Tú Lệ - Yên Bái, Chợ Điền - Bắc Kạn.


Vanađinit
Tinh thể vanađinit (a) và liên tinh song song (b)

Tinh thể Gallium có màu sáng bạc.