Bài 12. Đời sống kinh tế, văn hoá

Bài 12:
ĐỜI SỐNG KINH TẾ, VĂN HÓA
I - ĐỜI SỐNG KINH TẾ
Tiết 20:
1. Sự chuyển biến của nền nông nghiệp:
- Ruộng đất thuộc quyền sở hữu của vua nhưng do nông dân canh tác.
? Qua đoạn trích trên, em có nhận xét gì về thái độ của nhà Lý đối với sản xuất nông nghiệp?
Năm 1038, mùa xuân, vua ( Thái Tông) ngự ra Bố Hải Khẩu (thị xã Thái Bình) cày ruộng tịch điền, sai hữu ti dọn cỏ đắp đàn. Vua thân tế thần Nông, tế xong tự cầm cày. Các quan tả hữu có người can rằng: “Đó là việc của nông phu, bệ hạ cần gì làm thế”. Vua đáp: “Trẫm không tự mình cày thì lấy gì làm xôi cúng, lấy gì cho thiên hạ noi theo”.
? Theo em “ lễ cày tịch điền” ngày nay còn tồn tại hay không?
Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết thực hiện đường cày khai hội Tịch Điền ở xã Đọi Sơn (huyện Duy Tiên, tỉnh Hà Nam) 2010
Chủ tịch nước Trương Tấn Sang thực hiện đường cày khai hội Tịch Điền ở xã Đọi Sơn (huyện Duy Tiên, tỉnh Hà Nam) 2012
Chủ tịch nước Trần Đại Quang thực hiện đường cày khai hội Tịch Điền ở xã Đọi Sơn (huyện Duy Tiên, tỉnh Hà Nam) 2017
1. Sự chuyển biến của nền nông nghiệp:
- Ruộng đất thuộc quyền sở hữu của vua nhưng do nông dân canh tác.
Nhà Lý quan tâm đến sản xuất nông nghiệp:
+ Vua Lý tổ chức “lễ cày tịch điền”
+ Khuyến khích khai hoang, chăm lo thủy lợi.
+ Bảo vệ sức kéo.
 Nông nghiệp phát triển, mùa màng bội thu
Hình 22: Đền Đô
Đền Đô là nơi thờ 8 vị vua nhà Lý, nên còn gọi là đền Lý Bát Đế (hay đền Cổ Tháp), nằm ở làng Đình Bảng, huyện Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh. Lễ hội Đền Đô được tổ chức từ 15-17/3 (ÂL).
2. Thủ công nghiệp và thương nghiệp:
a. Thủ công nghiệp:
Tháng 2 năm 1040, “vua đã dạy cung nữ dệt được gấm vóc. Tháng ấy xuống chiếu phát hết gấm vóc của nước Tống ở trong kho ra để may áo ban cho các quan, từ ngũ phẩm trở lên thì áo bào bằng gấm, từ cửu phẩm trở lên thì áo bào bằng vóc, để tỏ là vua không dùng gấm vóc của nước Tống nữa”.
(Đại Việt sử kí toàn thư)
Thảo luận (2 phút)
Qua việc làm trên của nhà Lý, em suy nghĩ gì về hàng tơ lụa của Đại Việt thời đó? Vì sao nhà Lý lại không dùng gấm vóc của nhà Tống?
Hàng tơ lụa của Đại Việt rất phát triển.
Vì muốn nâng cao giá trị hàng tơ lụa trong nước, thể hiện ý thức tự chủ dân tộc.
Nghề chăn tằm, ươm tơ
Dệt lụa
Nghề làm mộc
Nghề làm gốm
Bát gốm
Đĩa men ngọc
Chậu hoa
Bát men
Bát men ngọc thời Lý
Vạc Phổ Minh (Nam Định)
Chuông Quy Điền (Hà Nội)
Tháp Báo Thiên ( Hà Nội)
a. Thủ công nghiệp:
b. Thương nghiệp:
- Nhiều nghề thủ công như: dệt, làm gốm, làm giấy, đúc đồng, xây dựng... rất phát triển.
- Sản phẩm có chất lượng, giá trị cao
Vân Đồn ngày xưa
Vân Đồn ngày nay
b. Thương nghiệp:
- Nhiều khu chợ được hình thành ở vùng hải đảo, biên giới.
- Buôn bán trong và ngoài nước phát triển.
- Vân Đồn là nơi buôn bán sầm uất.

Thảo luận (2 phút)
Vì sao nền kinh tế nước ta dưới thời Lý lại phát triển mạnh như vậy? Sự phát triển đó thể hiện điều gì?
Trả lời:
* Kinh tế Lý thời phát triển vì:
- Do đất nước được độc lập, hòa bình.
- Nhân dân cần cù, hăng say lao động và ý thức dân tộc cao.
- Do nhà nước có nhiều chính sách quan tâm phát triển kinh tế.
* Ý nghĩa:
Nhân dân Đại Việt có đủ khả năng xây dựng nền kinh tế tự chủ và phát triển không thua kém gì các nước khác.

1. Sự chuyển biến của nền nông nghiệp
2. Thủ công nghiệp và thương nghiệp
a. Thủ công nghiệp:
- Vân Đồn là nơi buôn bán sầm uất.
b. Thương nghiệp
- Ruộng đất thuộc quyền sở hữu của vua nhưng do nông dân canh tác.
Nhà Lý quan tâm đến sản xuất nông nghiệp:
+ Vua Lý tổ chức “lễ cày tịch điền”
+ Khuyến khích khai hoang, chăm lo thủy lợi.
+ Bảo vệ sức kéo.
 Nông nghiệp phát triển, mùa màng bội thu.
- Nhiều nghề thủ công như: dệt, làm gốm, làm giấy, đúc đồng, xây dựng... rất phát triển.
- Sản phẩm có chất lượng, giá trị cao
- Nhiều khu chợ được hình thành ở vùng hải đảo, biên giới.
- Buôn bán trong và ngoài nước phát triển.
5
6
1
4
2
CON SỐ MAY MẮN !
3
TRÒ CHƠI
Nền tảng kinh tế của xã hội thời Lý là gì?
Nông nghiệp
BẠN ĐÃ MAY MẮN !
Cày tịch điền
Vào mùa xuân, các vua Lý thường về các địa phương để làm gì?

Nơi buôn bán tấp nập, sầm uất của nước ta thời Lý là ở đâu?
Vân Đồn (Quảng Ninh)
Ban hành luật cấm giết hại trâu bò
Để bảo vệ sức kéo trong nông nghiệp, nhà Lý làm gì?
Nêu các công trình nổi tiếng của nước ta dưới thời Lý?
chuông Quy Điền, tháp Báo Thiên, vạc Phổ Minh...
Hướng dẫn
về
nhà
Học bài, nắm vững nội dung bài học.
Trả lời câu hỏi SGK /46.
Chuẩn bị phần II. Sinh hoạt xã hội và văn hóa