Bài 12. Đời sống kinh tế, văn hoá

NGÀY NHÀ GIÁO VIỆT NAM
DẠY TỐT
HỌC TỐT

















Trường THCS Chu Văn An – Quận 11
Lòch söû Vieät Nam : NÖÔÙC ÑAÏI VIEÄT
THÔØI LYÙ (THEÁ KÆ XI – XII)
GV: TRẦN PHẠM QUANG PHÚC

Trình baøy ngaén goïn veà nhöõng neùt chính tình hình kinh teá thôøi Lyù ?
(Noâng nghieäp, thuû coâng nghieäp, thöông nghieäp)


Sinh hoaït xaõ hoäi vaø vaên hoùa chuyeån bieán ra sao khi kinh teá thôøi Lyù phaùt trieån oån ñònh nhö theá ?


Söï chuyeån bieán cuûa kinh teá thôøi Lyù:
Do nhaø Lyù chaêm lo cho saûn xuaát, kinh teá Ñaïi Vieät thôøi Lyù ñaït ñöôïc caùc keát quaû sau:
Noâng nghieäp nhieàu naêm muøa maøng boäi thu  phaùt trieån khaù oån ñònh
Thuû coâng nghieäp coù böôùc phaùt trieån môùi
Thöông nghieäp phaùt trieån böôùc ñaàu
Kinh teá thôøi Lyù phaùt trieån böôùc ñaàu

Bài 12: ĐỜI SỐNG KINH TẾ - VĂN HÓA
A. Đời sống kinh tế:

B. Sinh hoạt xã hội và văn hóa:
I. Những thay đổi về mặt xã hội:

Trình baøy nhöõng neùt chính veà
tình hình xaõ hoäi
thôøi Ñinh – Tieàn Leâ ?



Xã hội thời Đinh - Tiền Lê :
- Tầng lớp thống trị: vua, quan lại
- Tầng lớp bị trị:
Nông dân chiếm đại bộ phận dân cư
Thợ thủ công, một số người buôn bán nhỏ
Một số ít địa chủ
Thấp kém nhất là nô tì
Cuộc sống của nhân dân ta thời Đinh - Tiền Lê còn giản dị


Bài 12: ĐỜI SỐNG KINH TẾ - VĂN HÓA

I. Những thay đổi về mặt xã hội:
Được cấp
hoặc có ruộng
Địa chủ
Quan laïi
Hoaøng töû, coâng chuùa
Noâng daân ngheøo
khoâng coù ruoäng
Ngöôøi buoân baùn
Ngöôøi saûn xuaát
Tuø binh
Töï baùn thaân
Con nôï
Nông dân nhận ruộng công
của làng xã
Em haõy neâu nhaän xeùt veà nhöõng thay ñoåi:
+ Caùc taàng lôùp xaõ hoäi
+ Ñôøi soáng cuûa hoï trong xaõ hoäi thôøi Lyù ?

Nông dân giàu
có nhiều ruộng
SƠ ĐỒ PHÂN HÓA XÃ HỘI THỜI LÝ
(THẾ KỈ XI-XII)
I. Những thay đổi về mặt xã hội:
Bài 12: ĐỜI SỐNG KINH TẾ - VĂN HÓA
B. Sinh hoạt xã hội và văn hóa:

- Taàng lôùp thoáng trò:
- Taàng lôùp bò trò:
+ Vua, quan laïi
+ Ñòa chuû:
số lượng tăng
Được cấp
hoặc có ruộng
Làm nghĩa vụ
cho làng xã
Nhận ruộng, cày cấy,
nộp tô cho địa chủ
Địa chủ
Nông dân thường
Nông dân tá điền
Quan laïi
Hoaøng töû, coâng chuùa
Noâng daân ngheøo
khoâng coù ruoäng
Ngöôøi buoân baùn
Ngöôøi saûn xuaát
Tuø binh
Töï baùn thaân
Con nôï
Nông dân nhận ruộng công
của làng xã

Nông dân giàu
có nhiều ruộng
SƠ ĐỒ PHÂN HÓA XÃ HỘI THỜI LÝ
(THẾ KỈ XI-XII)
I. Những thay đổi về mặt xã hội:
Bài 12: ĐỜI SỐNG KINH TẾ - VĂN HÓA
B. Sinh hoạt xã hội và văn hóa:

- Taàng lôùp thoáng trò:
- Taàng lôùp bò trò:
+ Vua, quan laïi
+ Ñòa chuû:
+ Nông dân:
số lượng tăng
bị phân hóa mạnh mẽ nhất
Được cấp
hoặc có ruộng
Làm nghĩa vụ
cho làng xã
Nhận ruộng, cày cấy,
nộp tô cho địa chủ
Nộp thuế cho
nhà nước
Thương nhân
Thợ thủ công
Địa chủ
Nông dân thường
Nông dân tá điền
Quan laïi
Hoaøng töû, coâng chuùa
Noâng daân ngheøo
khoâng coù ruoäng
Ngöôøi buoân baùn
Ngöôøi saûn xuaát
Tuø binh
Töï baùn thaân
Con nôï
Nông dân nhận ruộng công
của làng xã

Nông dân giàu
có nhiều ruộng
SƠ ĐỒ PHÂN HÓA XÃ HỘI THỜI LÝ
(THẾ KỈ XI-XII)
I. Những thay đổi về mặt xã hội:
Bài 12: ĐỜI SỐNG KINH TẾ - VĂN HÓA
B. Sinh hoạt xã hội và văn hóa:

- Taàng lôùp thoáng trò:
- Taàng lôùp bò trò:
+ Vua, quan laïi
+ Ñòa chuû:
+ Nông dân
+ Thợ thủ công, thương nhân:
số lượng tăng
bị phân hóa mạnh mẽ nhất
soá löôïng taêng khoâng ñaùng keå, coù nghóa vuï noäp toâ thueá cho nhaø nöôùc
Được cấp
hoặc có ruộng
Làm nghĩa vụ
cho làng xã
Nhận ruộng, cày cấy,
nộp tô cho địa chủ
Nộp thuế cho
nhà nước
Thương nhân
Thợ thủ công
Hầu hạ cho
vua-quan-địa chủ
Địa chủ
Nông dân thường
Nông dân tá điền
Nô tì
Quan laïi
Hoaøng töû, coâng chuùa
Noâng daân ngheøo
khoâng coù ruoäng
Ngöôøi buoân baùn
Ngöôøi saûn xuaát
Tuø binh
Töï baùn thaân
Con nôï
Nông dân nhận ruộng công
của làng xã

Nông dân giàu
có nhiều ruộng
SƠ ĐỒ PHÂN HÓA XÃ HỘI THỜI LÝ
(THẾ KỈ XI-XII)
I. Những thay đổi về mặt xã hội:
Bài 12: ĐỜI SỐNG KINH TẾ - VĂN HÓA
B. Sinh hoạt xã hội và văn hóa:

- Taàng lôùp thoáng trò:
- Taàng lôùp bò trò:
? Xã hội thời Lý phân hoá rõ rệt nhưng chưa sâu sắc
+ Vua, quan laïi
+ Ñòa chuû:
+ Nông dân
+ Nô tì:
+ Thợ thủ công, thương nhân:
số lượng tăng
bị phân hóa mạnh mẽ nhất
số lượng tăng không đáng kể, có nghĩa vụ nộp tô thuế cho nhà nước
số lượng tăng

Xã hội thời Đinh - Tiền Lê :
- Tầng lớp thống trị: vua, quan lại

- Tầng lớp bị trị:
+ Nông dân chiếm đại bộ phận
+ Thợ thủ công, một số người buôn bán nhỏ
+ Một số ít địa chủ

+ Thấp kém nhất là nô tì
? Cuộc sống của nhân dân ta thời Đinh - Tiền Lê còn giản dị

Xã hội thời Lý :
- Tầng lớp thống trị:
+ Vua, quan lại
+ Địa chủ: số lượng tăng
- Tầng lớp bị trị:
+ Nông dân bị phân hóa mạnh
+ Thợ thủ công, thương hân: số lượng tăng không đáng kể, có nghĩa vụ nộp thuế cho nhà nước
+ Nô tì số lượng tăng
? Xã hội thời Lý ???


Trình baøy nhöõng neùt chính veà
tình hình giaùo duïc
thôøi Ñinh – Tieàn Leâ ?



Giáo dục thời Đinh - Tiền Lê :
- Nho học đã xâm nhập vào nước ta, nhưng chưa tạo được ảnh hưởng đáng kể
- Các lớp học được mở tại các chùa
- Thầy dạy học là các nhà sư
Giáo dục thời Đinh - Tiền Lê chưa phát triển



Bài 12: ĐỜI SỐNG KINH TẾ - VĂN HÓA

B. Sinh hoạt xã hội và văn hóa:
II. Giáo dục và văn hoá:
1. Giáo dục:
Lầu KHUÊ VĂN
ở VĂN MIẾU - QUỐC TỬ GIÁM
(Hà Nội)
Hãy cho biết 3 sự kiện lịch sử phản ánh tình hình
Giáo dục nước ta thời Lý ?
* Ñaây laø coâng trình kieán truùc naøo ?
* Taïi sao coâng trình kieán truùc naøy ñöôïc xem laø bieåu töôïng cuûa coäi nguoàn neàn giaùo duïc nöôùc ta ?
;l
II. Giáo dục và văn hoá:
Bài 12: ĐỜI SỐNG KINH TẾ - VĂN HÓA
B. Sinh hoạt xã hội và văn hóa:

1. Giáo dục:
- Năm 1070, Văn Miếu được xây dựng ở Thăng Long ? dạy học cho các con của vua
- Năm 1075, nhà Lý mở khoa thi đầu tiên để tuyển chọn quan lại
Vaên hoïc chöõ Haùn böôùc ñaàu phaùt trieån
? Giáo dục thời Lý phát triển bước đầu nhưng chưa có nền nếp, quy củ
- Năm 1076, mở Quốc Tử Giám cho con em quý tộc đến học
Sau ñoù, môû roäng cho con em quan laïi vaø nhöõng ngöôøi gioûi trong caû nöôùc hoïc taäp.
Nhaø nöôùc cuõng ñaõ môû theâm moät soá kì thi khaùc.
? trường đại học đầu tiên ở nước ta.

Giáo dục thời Đinh - Tiền Lê :
- Nho học đã xâm nhập vào nước ta, nhưng chưa tạo được ảnh hưởng đáng kể
- Các lớp học được mở tại các chùa
- Thầy dạy học là các nhà sư
Giáo dục thời Đinh - Tiền Lê chưa phát triển








Giáo dục thời Lý :
- Năm 1070, Văn Miếu được xây dựng ở Thăng Long ? dạy học cho các con của vua
- Năm 1075, nhà Lý mở khoa thi đầu tiên để tuyển chọn quan lại
- Năm 1076, mở Quốc Tử Giám cho con em quý tộc đến học ? trường đại học đầu tiên ở nước ta. Sau đó, mở rộng cho con em quan lại và những người giỏi trong cả nước học tập. Nhà nước cũng đã mở thêm một số kì thi khác. Văn học chữ Hán bước đầu phát triển
? Giáo dục thời Lý ???

Trình baøy nhöõng neùt chính veà
tình hình vaên hoaù
thôøi Ñinh – Tieàn Leâ ?


Văn hoá thời Đinh - Tiền Lê :
- Đạo phật được truyền bá rộng rãi:
- Có nhiều nhà sư có học vấn cao
? sư Ngô Chân Lưu, Đỗ Thuận, Vạn Hạnh
- Nhiều chùa được xây dựng
? chùa Bà Ngô, chùa Tháp, chùa Nhất Trụ
- Sinh hoạt văn nghệ, văn hoá dân gian được tổ chức thường xuyên (ca trù, nhảy múa, đua thuyền, đánh đu, đấu võ, đấu vật .)

Đời sống văn hoá thời Đinh - Tiền Lê vâ �n giữ được nét
truyền thống vốn có
Bài 12: ĐỜI SỐNG KINH TẾ - VĂN HÓA

B. Sinh hoạt xã hội và văn hóa:
II. Giáo dục và văn hoá:
2. Văn hoá:
- Tư tưởng, tôn giáo:
Nho giáo, Phật giáo phát triển
- Sinh hoạt văn nghệ, văn hoá dân gian:
Em biết không?
Em biết không?
MÚA RỐI NUỚC
ĐẤU VẬT (tranh Đông Hồ)
II. Giáo dục và văn hoá:
Bài 12: ĐỜI SỐNG KINH TẾ - VĂN HÓA
B. Sinh hoạt xã hội và văn hóa:

2. Văn hoá:
- Tư tưởng, tôn giáo:
- Sinh hoạt văn nghệ, văn hoá dân gian:
- Kieán truùc:
Nho giáo, Phật giáo phát triển
+ Hát chèo, múa rối nước phát triển
+ Đá cầu, đấu vật, đua thuyền rất được ham chuộng
+ Mùa xuân, khắp nơi đều mở hội
Tháp BÁO THIÊN
(Hà Nội)
Chùa MỘT CỘT
(Diên Hựu)
II. Giáo dục và văn hoá:
Bài 12: ĐỜI SỐNG KINH TẾ - VĂN HÓA
B. Sinh hoạt xã hội và văn hóa:

2. Văn hoá:
- Tư tưởng, tôn giáo:
- Sinh hoạt văn nghệ, văn hoá dân gian:
- Kieán truùc:
- Điêu khắc:
Nho giáo, Phật giáo phát triển
+ Hát chèo, múa rối nước phát triển
+ Đá cầu, đấu vật, đua thuyền rất được ham chuộng
coù nhieàu coâng trình quy moâ töông ñoái lôùn vaø mang tính caùch ñoäc ñaùo
 thaùp Baùo Thieân, chuøa Moät Coät (Haø Noäi), thaùp Chöông Sôn (Nam Ñònh), chuoâng chuøa Truøng Quang (Baéc Ninh) ...
+ Mùa xuân, khắp nơi đều mở hội
Phật A-DI-ĐÀ
(Chùa Phật Tích, Bắc Ninh)
Hãy
nhận xét
về nghệ thuật
điêu khắc
thời Lý
 töôïng Phaät A-di-ñaø (Baéc Ninh) vôùi hình töôïng roàng ñaëc tröng thôøi Lyù
II. Giáo dục và văn hoá:
Bài 12: ĐỜI SỐNG KINH TẾ - VĂN HÓA
B. Sinh hoạt xã hội và văn hóa:

2. Văn hoá:
- Tư tưởng, tôn giáo:
- Sinh hoạt văn nghệ, văn hoá dân gian:
- Kieán truùc:
- Điêu khắc:
Nho giáo, Phật giáo phát triển
+ Hát chèo, múa rối nước phát triển
+ Đá cầu, đấu vật, đua thuyền rất được ham chuộng
coù nhieàu coâng trình quy moâ töông ñoái lôùn vaø mang tính caùch ñoäc ñaùo
 thaùp Baùo Thieân, chuøa Moät Coät (Haø Noäi), thaùp Chöông Sôn (Nam Ñònh), chuoâng chuøa Truøng Quang (Baéc Ninh) ...
tinh vi, thanh thoaùt
+ Mùa xuân, khắp nơi đều mở hội

Taïi sao noùi:

Roàng thôøi Lyù laø hình töôïng ngheä thuaät ñoäc ñaùo ?



Roàng thôøi Lyù coù thaân hình trôn
uoán khuùc uyeån chuyeån,
daùng nhö moät ngoïn löûa,
ñöôïc söû duïng phoå bieán
ôû caùc theá kæ XI-XIII


ROÀNG THÔØI LYÙ
hình töôïng ngheä thuaät ñoäc ñaùo
bieåu tröng cho quyeàn uy cuûa trieàu ñình nhaø Lyù

Em hãy cho biết những ý nghĩa của sự phát triển văn hóa thời Lý ?
Văn hoá Thăng Long được hình thành

Nền văn hóa Đại Việt phát triển bước đầu
II. Giáo dục và văn hoá:
Bài 12: ĐỜI SỐNG KINH TẾ - VĂN HÓA
B. Sinh hoạt xã hội và văn hóa:

2. Văn hoá:
- Tư tưởng, tôn giáo:
? Nền văn hóa Đại Việt phát triển bước đầu
- Sinh hoạt văn nghệ, văn hoá dân gian:
- Kieán truùc:
- Điêu khắc:
 Vaên hoaù Thaêng Long ñöôïc hình thaønh
Nho giáo, Phật giáo phát triển
+ Hát chèo, múa rối nước phát triển
+ Đá cầu, đấu vật, đua thuyền rất được ham chuộng
coù nhieàu coâng trình quy moâ töông ñoái lôùn vaø mang tính caùch ñoäc ñaùo
 thaùp Baùo Thieân, chuøa Moät Coät (Haø Noäi), thaùp Chöông Sôn (Nam Ñònh), chuoâng chuøa Truøng Quang (Baéc Ninh) ...
tinh vi, thanh thoaùt
 töôïng Phaät A-di-ñaø (Baéc Ninh) vôùi hình töôïng roàng ñaëc tröng thôøi Lyù
+ Mùa xuân, khắp nơi đều mở hội
Được cấp
hoặc có ruộng
Làm nghĩa vụ
cho làng xã
Nhận ruộng, cày cấy,
nộp tô cho địa chủ
Nộp thuế cho
nhà nước
Thương nhân
Thợ thủ công
Hầu hạ cho
vua-quan-địa chủ
Địa chủ
Nông dân thường
Nông dân tá điền
Nô tì
Quan laïi
Hoaøng töû, coâng chuùa
Noâng daân ngheøo
khoâng coù ruoäng
Ngöôøi buoân baùn
Ngöôøi saûn xuaát
Tuø binh
Töï baùn thaân
Con nôï
Nông dân nhận ruộng công
của làng xã
Em haõy neâu nhaän xeùt veà nhöõng thay ñoåi:
+ Caùc taàng lôùp xaõ hoäi
+ Ñôøi soáng cuûa hoï trong xaõ hoäi thôøi Lyù ?

Nông dân giàu
có nhiều ruộng
SƠ ĐỒ PHÂN HÓA XÃ HỘI THỜI LÝ
(THẾ KỈ XI-XII)
Hướng dâ �n học tập cho tiết học sau
- Học bài
- Xem SGK và làm bài tập thực hành bài 13 (tiết 1)
- Xem LSVN bằng tranh của Trần Bạch Đằng về thời Trần
NGÀY NHÀ GIÁO VIỆT NAM
CHÀO MỪNG
DẠY TỐT
HỌC TỐT