Bài 12. Đời sống kinh tế, văn hoá

Giáo viên: đỗ thị thu hằng
Trường: thcs hoàn kiếm
Bài 12 - Tiết18
Đời sống kinh tế, văn hoá
I. Đời sống kinh tế
Sự chuyển biến của nền nông nghiệp.
Thủ công nghiệp và thương nghiệp.
Kiểm tra bài cũ
Nhà Lý đã làm gì để đẩy mạnh sản xuất nông nghiệp?
Trình bày những nét chính của sự phát triển thủ công nghiệp và thương nghiệp nước ta thời Lý?
Bài 12 - tiết 19
đời sống kinh tế, văn hoá (tiếp)
II.Sinh hoạt xã hội và văn hóa.
Những thay đổi về mặt xã hội.
Giáo dục và văn hoá.
1. Những thay đổi về mặt xã hội.
Quan lại
Hoàng tử, công chúa
Nông dân giàu
Được cấp hoặc có ruộng
Địa chủ
Nông dân
(từ 18 tuổi trở lên)
Được nhận đất của làng xã
Nông dân
thường
Nông dân
không có ruộng
Nhận ruộng của địa chủ
Cày cấy nộp tô cho địa chủ
Nông dân
tá điền
? Trong xã hội thời Lý, các tầng lớp thay đổi như thế nào?
? Xã hội thời Lý có những tầng lớp nào?
Vua, quan,
địa chủ
Nông dân
thường
Nông dân
tá điền
Nô tì
Thương
nhân
Thợ
thủ công
Thảo luận
Trong xã hội, các tầng lớp
có đời sống như thế nào?
- Vua, quan: bộ phận chính trong giai cấp thống trị, được hưởng nhiều đặc quyền đặc lợi.
Địa chủ: có nhiều ruộng đất, có thế lực ở địa phương.
Nông dân: lực lượng sản xuất chủ yếu, bị bóc lột.
Thợ thủ công, thương nhân: phải nộp thuế và làm nghĩa vụ với nhà Vua.
Nô tì: phục vụ trong cung điện hoặc các nhà quan.
=> Xã hội thời Lý đã có sự phân biệt giai cấp sâu sắc.

2. Giáo dục và văn hoá
Giáo dục:
Năm 1070: Văn Miếu được xây dựng ở Thăng Long -> dạy học cho các con vua.
Năm 1075: Nhà Lý mở khoa thi đầu tiên.

Những biểu hiện nào cho thấy giáo dục thời Lý phát triển?
Văn Miếu
Văn Miếu chính thức được xây dựng vào tháng 9/1070. Miếu thờ tổ đạo Nho (Khổng Tử) và là nơi dạy học cho các con vua.Văn Miếu dài 350m, ngang 75m. Năm 1075, khoa thi đầu tiên được mở tại đây.
2. Giáo dục và văn hoá

a. Giáo dục

- Năm 1070: Văn Miếu được xây dựng ở Thăng Long -> dạy học cho các con vua.
- Năm 1075: nhà Lý mở khoa thi đầu tiên.
- Năm 1076: thành lập Quốc Tử Giám -> trường đại học đầu tiên của quốc gia Đại Việt.






Năm 1076, Quốc Tử Giám được xây dựng trong khu Văn Miếu, được xem là trường đại học đầu tiên của Đại Việt. Lúc đầu ở đây chỉ dành cho các con vua, sau đó nhà Lý mở rộng cho các con em quan lại và những người giỏi vào học.
Quốc Tử Giám
? Thời Lý trong giáo dục và thi cử có những hạn chế gì?
Nhà Lý rất quan tâm đến giáo dục song chế độ thi cử vẫn chưa có qui củ, nề nếp.
Con quan và con nhà giàu mới có điều kiện đi học.
b. Văn hoá
Văn học chữ Hán bước đầu phát triển.
Tư tưởng, tôn giáo: đạo Phật rất phát triển.
Sự phát triển của giáo dục có tác động như thế nào tới văn học thời Lý?
Nêu những dẫn chứng thời Lý đạo phật được sùng bái.
Tượng Phật A-di-đà (chùa Phật Tích - Bắc Ninh) được vua Lý Thánh Tông cho đúc bằng vàng năm 1057. Tượng cao 1,87m, kể cả bệ cao 2,77m.
Tượng Phật A-di-đà
Chùa Một Cột
Chùa có tên chữ là Diên Hựu, được xây dựng năm 1049 thời vua Lý Thái Tông. Ngôi chùa làm bằng gỗ, mái lợp ngói, trong điện thờ tượng phật bà Quan Âm. Toàn bộ ngôi chùa dựng trên một cột đá.
Chùa Một Cột
? Kể tên các hoạt động văn hoá dân gian và các môn thể thao được nhân dân ưa thích?

=> Sinh hoạt văn hoá dân gian được tổ chức thường xuyên: hát chèo, múa rối, đua thuyền, đấu vật, đá cầu.
Múa rối nước rất được ưa chuộng ở thời Lý. Để rối có thể cử động linh hoạt các phần cơ thể được làm rời ra và nối với nhau bởi các khớp.
Tháp Báo Thiên
b. Văn hoá
- Kiến trúc: nhiều công trình kiến trúc qui mô lớn như tháp Báo Thiên, tháp Chương Sơn.
Hình rồng thời Lý
b. Văn hoá
Kiến trúc: nhiều công trình kiến trúc qui mô lớn như tháp Báo Thiên, tháp Chương Sơn.
Điêu khắc: tinh vi, thanh thoát.
=> Văn hoá Thăng Long hình thành.
Trò chơI ô chữ

g
á
i
m
ử
t
c
ố
q
u
đ
ạ
o
n
v
n
o
ă
h
m
h
ế
i
u
à
n
ộ
i
h
ử
k
n
t
p
ổ
g
h
ư
o
a
l
h
o
ạ
ậ
đ
t
ồ
r
n
g
h
n
á
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Đây được xem là trường đại học đầu tiên của nước ta?
Nội dung học tập chủ yếu của giáo dục thời Lý?
Đặt nền móng cho giáo dục Việt Nam, nhà Lý đã xây dựng công trình kiến trúc này năm 1070?
Nơi nhà Lý đóng đô ngày nay có tên là gì?
Ông tổ của Đạo Nho là ai?
Nhà Lý đã dời đô từ đâu về Đại La?
Việc xây dựng nhiều chùa chứng tỏ nhà Lý coi trọng cái gí?
Chữ được nhà Lý sử dụng?
Con vật người xưa tưởng tượng ra, biểu tượng của Vua?
Bài tập về nhà
Học bài.
Lập bảng so sánh xã hội thời Đinh - Tiền Lê với xã hội thời Lý.
Trả lời các câu hỏi cuối bài.