Bài 12. Đời sống kinh tế, văn hoá

KÍNH CHÀO CÁC THẦY VỀ DỰ TIẾT HỌC HÔM NAY
Bài 12: ĐỜI SỐNG KINH TẾ - VĂN HÓA . I. ĐỜI SỐNG KINH TẾ
Tiết 20: II. SINH HOẠT XÃ HỘI VÀ VĂN HÓA
1. Những thay đổi về mặt xã hội:
+ Vua, quan
+ Địa chủ (hoàng tử,công chúa, dân có nhiều ruộng)
+ Nông dân
Nông dân thường
Nông dân tá điền
Nông dân đi khai hoang
+ Thợ thủ công, thương nhân
+ Nô tì
Giai cấp bị trị
Giai cấp thống trị
THỜI ĐINH-TIỀN LÊ
THỜI LÝ

Giai cấp thống trị:
+Vua, quan
+Một số nhà sư
Giai cấp bị trị:

+Nông dân (nông dân thường)
+Thợ thủ công, thương nhân
+Địa chủ (số ít)
Nô tì
Giai cấp thống trị:
+Vua, quan
+Địa chủ (hoàng tử, công chúa,
dân có nhiều ruộng)
Giai cấp bị trị:
+ Nông dân



+Thợ thủ công, thương nhân
Nông dân thường
Nông dân tá điền
Nông dân đi khai hoang
Nô tì
So với thời Đinh-Tiền Lê, về mặt xã hội thời Lý có gì thay đổi ? Sự thay đổi này phản ánh điều gì?
 Sự phân hóa giàu nghèo giữa các tầng lớp trong xã hội thời Lý sâu sắc hơn so với thời Đinh-Tiền Lê.
BÀI TẬP THẢO LUẬN
2. Giáo dục và văn hóa:
* Giáo dục:
- Năm 1070 Văn Miếu được xây dựng.
- Năm 1075 nhà Lý mở khoa thi đầu tiên.
- Năm 1076 Quốc tử giám được thành lập.
chữ Hán bước đầu phát triển
* Văn hóa - nghệ thuật
- Văn học
Em có hiểu biết gỡ về Chùa Một Cột ?Chùa có hỡnh dáng như thế nào?Việc xây dựng Chùa Một Cột nói nên điều gỡ?
Chùa Một Cột là công trỡnhkiến trúc nổi tiếng thời Lý .Chùa được đặt trên cột đá giống hỡnh ngó sen, bên trên cột là ngôi chùa giống như bông sen mọc trên mặt nước. Chùa có cấu tạo hỡnh vuông mỗi bề 3m. Cột đá có đường kính 1,2m cao 4m. Tầng trên là hệ thống thanh gỗ tạo thành bộ khung sườn kiên cố, đỡ toà đài dựng bên trên. Kết cấu của chùa hoàn toàn bằng gỗ, có hệ thống giằng mộng chéo từ cột tới sàn, không chỉ tạo thế vưng chắc mà còn mang lại nét đẹp như đường lượn của nhưng cánh sen. Theo truyền tụng, vua Lý Thái Tông nằm mộng được Phật Bà dắt lên đài sen ngự toạ, quần thần cho là điềm gở, xin vua cho xây dựng ngôi chùa để cầu phúc. N 1049 vua cho xây dựng chùa
Việc xây dựng Chùa Một Cột chứng tỏ ở thời Lý đạo Phật thịnh hành và nghệ thuật kiến trúc đặc sắc của ông cha ta. Vỡ vậy, đến nay Chùa Một Cột vẫn là di thắng tiêu biểu của thủ đô
Em biết gỡ về tượng Phật A-di-đà ở chùa Phật Tích?
Bức tượng nói lên điều gỡ ?
Chùa Phật Tích được xây dựng 1057, thời Lý Thánh Tông nay thuộc xã Phật Tích, huyện T.Sơn, tỉnh Bắc Ninh. Trong chùa có bức tượng A-di-đà bằng đá cao khoảng 2m chia làm 2 phần: tượng và bện đá hoa sen. Tượng Phật A-di-đà ngồi xếp bằng tròn, 2 tay để ngửa và chồng lên nhau trước bụng, cả thân tượng toạ trên đài sen. Nếp áo buông xuống phủ kín 2 bàn chân. Khuôn mặt Phật hiền từ, đôi tai dài, đôi mát lim dim vẻ suy tư. Bệ đá hinh bông sen nở rộ. Dây là 1 tác phẩm điêu khắc tiêu biểu của nghệ nhân thời Lý
Việc tạc tượng Phật A-di-đà ở chùa Phật Tích chứng tỏ lúc này đạo Phật thịnh hành ở nước ta và cho thấy nghệ thuật điêu khắc tinh xảo của ông cha ta
- Tôn giáo:
Phật giáo phát triển và có vị trí quan trọng trong xã hội.
Múa rối nước
Đánh đu
Đua thuyền
Đấu vật
- Các loại hình sinh hoạt văn hóa dân gian
phong phú đa dạng
- Kiến trúc:
nhiều công trình quy mô tương đối lớn như chùa Một Cột, tháp Báo Thiên…
Tượng được vua Lý Thánh Tông cho đúc vào năm 1057, tượng cao 1,87m kể cả bệ cao 2,77m. Tượng Phật A-di-đà ngồi kiểu thuyết pháp, những qui tướng nổi rõ trên đỉnh đầu, tóc xoắn hình ốc, dái tai rất dài, cổ cao ba ngấn
( Họa sĩ Nguyễn Tiến Cảnh)
Hình rồng thời Lý
Rồng thời Lý có thân hình trơn uốn khúc uyển chuyển, dáng như một ngọn lửa, được sử dụng phổ biến ở các thế kỉ XI-XIII.
Toµn bé con rång cã hoa van uèn l­în theo hinh ch­ S, t­îng tr­ng cho m©y, m­a,sÊm, chíp. Hinh t­îng con rång thêi Lý g¾n chÆt víi nguån gèc lÞch sö d©n téc( con Rång, ch¸u Tiªn) ®ång thêi còng nãi lªn ­íc m¬, mong muèn m­a thuËn giã hoµ cña c­ d©n n«ng nghiÖp
Rồng là hình tượng nghệ thuật độc đáo biểu trưng cho quyền uy của triều đình nhà Lý
- Điêu khắc:
tinh vi, thanh thoát như tượng Phật A-di-đà, hình rồng thời Lý…
 Nền văn hóa Thăng Long được hình thành và bước đầu phát triển.
II. SINH HOẠT XÃ HỘI VÀ VĂN HÓA
1.Những thay đổi về mặt xã hội: Xã hội thời Lý phân hóa rõ rệt nhưng chưa sâu sắc.
2. Giáo dục và văn hóa: * Giáo dục: Giáo dục thời Lý bước đầu hình thành và phát triển. * Văn hóa-nghệ thuật: - Văn học chữ Hán phát triển. - Tôn giáo: Phật giáo phát triển. - Kiến trúc độc đáo. - Điêu khắc tinh tế.  Nền văn hóa Thăng Long được hình thành và bước đầu phát triển.
TRÒ CHƠI Ô CHỮ
1
2
3
4
7
5
9
6
8
? Một trong những tên gọi cũ của thành Hà Nội ngày nay?
Đ
Ạ
I
L
A
? Vị tướng tài giỏi dưới thời Lý với chủ trương “Tấn công trước” để chặn thế mạnh của giăc?
L
Ý
T
H
Ư
Ờ
N
G
K
I
Ệ
T
? Tên nước mà quân Tống đã xúi giục để tấn công nước ta từ phía Nam?
C
H
Ă
M
P
A
? Tên vị tướng đã cùng Lý Thường Kiệt chỉ huy 10 vạn quân tấn công vào đất Tống?
T
Ô
N
G
Đ
Ả
N
? Tên vị vua cuối cùng của thời Tiền Lê?
L
Ê
L
O
N
G
Đ
Ĩ
N
H
? Tên một đoạn sông mà Lý Thường Kiệt đã chọn xây dựng phòng tuyến chống quân Tống xâm lược?
N
H
Ư
N
G
U
Y
Ệ
T
? Địa danh được xây dựng vào năm 1070 để thờ khổng Tử?
V
Ă
N
M
I
Ế
U
? Cảng biển sầm uất nhất thời Lý có tên là gi?
V
Â
N
Đ
Ồ
N
? Tên gọi kinh đô nước ta được đặt vào năm 1010?
T
H
Ă
N
G
L
O
N
G
Từ khoá
L
Ý
C
Ô
N
G
U
Ẩ
N
Hướng dẫn học ở nhà:
- Học bài và làm bài tập trong SGK.
- Sưu tầm tranh ảnh về các công trình kiến trúc và điêu khắc thời Lý.
- Chuẩn bị bài 13.

DẠY TỐT
HỌC TỐT
















XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN
CHÚC QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM SỨC KHỎE