Bài 12. Di truyền liên kết với giới tính và di truyền ngoài nhân

BÀI 12. DI TRUYỀN LIÊN KẾT VỚI GIỚI TÍNH VÀ DI TRUYỀN NGOÀI NHÂN
I.DI TRUYỀN LIÊN KẾT VỚI GIỚI TÍNH
1. NST giới tính và cơ chế TB học xác định giới tính bằng NST:
Bộ NST ở người đàn ông (44A+ XY)
a.NST gi?i tính
Cặp NST giới tính XY ở người
b.Một số cơ chế TB học xác định giới tính bằng NST:
* Kiểu XX, XY
con cái XX,con đực XY

Con cái XY, con đực XX
* Kiểu XX,XO:
con cái XX, con đực XO: châu chấu rệp, bọ xít
con cái XO, con đực XX: bọ nhậy.
2.Di truyền liên kết với giới tính
a. Gen trên NST X
phép lai thuận
phép lai nghịch
Giải thích bằng cơ sở tế bào học
Đặc điểm di truyền của các gen trên NST X: di truyền chéo.

b. Gen tr�n NST Y
Ví dụ: bố có tay dính ngón, tai có túm lông sẽ truyền cho con trai.
Đặc điểm: di truyền thẳng
c. Kh�i ni?m :
c Ý nghĩa
Dựa vào những tính trạng liên kết với giới tính để sớm phân biệt đực cái ở ĐV và điều chỉnh tỷ lệ đực cái theo mục tiêu sản xuất.
Phát hiện được bệnh do rối loạn cơ chế phân li, tổ hợp của cặp NST giới tính.
II.DI TRUYỀN NGOÀI NHÂN
Thí nghiệm của Coren. Đối tượng cây hoa phấn, đậu hà lan
- ĐK di truyền:
KQ phép lai thuận và lai nghịch khác nhau.
Con lai luôn có KH giống mẹ (DT theo dòng mẹ).
Gen quy định tính trạng nằm ở ngoài nhân (trong ty thể hoặc lục lạp).
Sự phân ly KH ở đời con rất phức tạp.
Các tính trạng DT không tuân theo các quy luật DT NST.
Lừa đực
Ngựa cái
La
X