Bài 12. Đại cương về dòng điện xoay chiều

CHÀO MỪNG
QUÝ THẦY CÔ GIÁO
KIỂM TRA BÀI CŨ :
1)Chọn câu đúng:
A)Roto có thể là phần cảm hay phần ứng.
B)Stato có thể là phần cảm hay phần ứng.
C)Các cuộn dây của phần cảm và phần ứng đều được quấn trên
các lõi làm bằng thép Silic để tăng từ thông qua các cuộn dây.
D) Tất cả đều đúng.
D) Tất cả đều đúng.
2)Máy phát điện xoay chiều một pha có p cặp cực và tốc độ quay của
rôto bằng n vòng / phút thì tần số dòng điện xoay chiều do máy tạo ra là:
A) f = np
C) f = 60np
B) f = np / 60
D) f = 60p / n
B) f = np / 60
D) 750 vòng/phút
KIỂM TRA BÀI CŨ :
4)Để tạo ra dòng điện xoay chiều có tần số 50Hz,máy phát điệnxoay
chiều có rôto gồm 8 cực tuần tự khác tên phải quay đều với vận tốc :
A) 3
3)Máy phát điện xoay chiều có rôtolà phần cảm.Để sản xuất dòng điện
xoay chiều có tần số 50Hz,rôto phải quay với vận tốc 600vòng/phút.
Số cặp cực là:
A) 600 vòng/phút
D) 750 vòng/phút
B) 4
C) 5
D) 6
C) 5
B) 500 vòng/phút
C) 250 vòng/phút
Tiết 26
DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU BA PHA
I-ĐỊNH NGHĨA:
Dòng điện xoay chiều ba pha là một hệ thống gồm ba dòng điện xoay chiều có cùng biên độ, cùng tần số nhưng lệch nhau về pha một góc bằng 2 /3 rad hay 1200 tức là lệch nhau về thời gian 1/3 chu kỳ.

II-CÁCH TẠO RA DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU BA PHA:
Dùng máy phát điện xoay chiều ba pha.
III-MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU BA PHA:
( MÁY DAO ĐIỆN BA PHA )
Dựa trên hiện tượng cảm ứng điện từ.
GHI CHÉP – GHI CHÉP
1-Nguyên tắc hoạt động:
Tiết 26
DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU BA PHA
I-ĐỊNH NGHĨA:
II-CÁCH TẠO RA DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU BA PHA:
III-MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU BA PHA:( MÁY DAO ĐIỆN BA PHA )
1-Nguyên tắc hoạt động:
2- Sơ đồ nguyên tắc cấu tạo:
GHI CHÉP – GHI CHÉP
A) Phần cảm: ( quay : roto ) Là một nam châm quay đều với chu kỳ T:Để tạo ra từ trường quay.
B) Phần ứng: ( đứng yên :stato ) Gồm ba cuộn dây giống hệt nhau đặt lệch nhau 1/3 vòng tròn trên stato (đồng trục với rôto): Để tạo ra hệ thống ba dòng điện xoay chiều một pha có cùng biên độ , cùng tần số nhưng lệch nhau về pha một góc bằng 2 /3 rad hay 120o, tức là lệch nhau về thời gian là 1/3 chu kỳ.

2
1
3
Tiết 26
DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU BA PHA
I-ĐỊNH NGHĨA:
II-CÁCH TẠO RA DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU BA PHA:
III-MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU BA PHA:( MÁY DAO ĐIỆN BA PHA )
1-Nguyên tắc hoạt động:
2- Sơ đồ nguyên tắc cấu tạo:
3- Công dụng:
Tạo ra dòng điện xoay chiều ba pha.
GHI CHÉP – GHI CHÉP
1
2
3
3
1
2
Trên hình vẽ,từ thông qua cuộn dây 1 có giá trị cực đại.Khi rôto quay theo chiều mũi tên với chu kỳ T thì sau thời gian T/3,từ thông qua cuộn dây 2 mới đạt cực đại ,và sau thời gian T/3 nữa dến lượt từ thông qua cuộn dây 3 đạt cực đại.
Như vậy từ thông qua các cuộn dây lệch nhau về thời gian là 1/3 chu kỳ, tức là lệch nhau về pha là 1200.
Tương tự , suất điện động ở hai đầu từng cuộn dây cũng lệch pha nhau 1200.Nếu nối các đầu của 3 cuộn dây với 3 mạch ngoài giống nhau thì 3 dòng điện trong các mạch đó cũng lệch pha nhau 1200. Phương trình của 3 dòng điện đó có thể viết như sau:
Tiết 26
DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU BA PHA
I-ĐỊNH NGHĨA:
II-CÁCH TẠO RA DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU BA PHA:
III-MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU BA PHA:( MÁY DAO ĐIỆN BA PHA )
GHI CHÉP – GHI CHÉP
IV-PHƯƠNG TRÌNH VÀ ĐỒ THỊ CỦA DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU BA PHA:
i
t
T/2
3T/2
T
o
2T
T/3
T/3
-I0
I0
Ha
Hb
Hc
Ha
Hb
Hc
Ha
Hb
Hc
Ha
Hb
Hc


















Tiết 26
DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU BA PHA
I-ĐỊNH NGHĨA:
II-CÁCH TẠO RA DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU BA PHA:
III-MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU BA PHA:( MÁY DAO ĐIỆN BA PHA )
GHI CHÉP – GHI CHÉP
IV-PHƯƠNG TRÌNH VÀ ĐỒ THỊ CỦA 3 DÒNG ĐIỆN CỦA D Đ XOAY CHIỀU BA PHA:
V-CÁCH MẮC MẠCH ĐIỆN XOAY CHIỀU BA PHA:
1-CÁCH MẮC HÌNH SAO:
Dây trung hoà
Dây pha 1
Dây pha 3
Dây pha 2
B’3
A3
B1
A2
B3
B2
A1
B’2
B’1
A’3
A’2
A’1
*Các tải không đòi hỏi phải đối xứng cao.
*Tốn 4 dây (thêm dây trung hoà).
Ud
Up
Trong cách mắc hình sao , 3 điểm đầu A1 , A2 , A3 của các cuộn dây được nối với 3 mạch ngoài bằng 3 dây pha khác nhau (dây nóng hay dây lửa) ; 3 điểm cuối B1 , B2 , B3 của các cuộn dây được nối với nhau trước ,rồi nối với 3 mạch ngoài bằng 1 dây chung gọi là dây trung hoà (dây nguội ).
Nhưng trong thực tế các tải tiêu thụ bao giờ cũng có sự chênh lệch nên trong dây trung hoà có 1 dòng điện rất yếu so với dòng điện ở các dây pha.
Mạch điện sinh hoạt trong gia đình sử dụng 1 pha điện của mạng điện 3 pha ; có 1 dây nóng và 1 dây nguội.
Tại thời điểm t bất kỳ , cường độ dòng điện tức thời ở các dây pha là i1 , i2 , i3 ; lúc đó cường độ dòng điện tức thời ở dây trung hoà là :
i = i1 + i2 + i3 = 0
Như vậy dòng điện trong dây trung hoà luôn luôn bằng 0.
( ta có thể thấy điều này trên đồ thị cường độ dòng điện )


















Tiết 26
DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU BA PHA
I-ĐỊNH NGHĨA:
II-CÁCH TẠO RA DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU BA PHA:
III-MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU BA PHA:( MÁY DAO ĐIỆN BA PHA )
GHI CHÉP – GHI CHÉP
IV-PHƯƠNG TRÌNH VÀ ĐỒ THỊ CỦA 3 DÒNG ĐIỆN CỦA D Đ XOAY CHIỀU BA PHA:
V-CÁCH MẮC MẠCH ĐIỆN XOAY CHIỀU BA PHA:
1-CÁCH MẮC HÌNH SAO:
Dây pha 1
Dây pha 3
Dây pha 2
B’3
A3
B1
A2
B3
B2
A1
B’2
B’1
A’3
A’2
A’1
*Các tải đòi hỏi phải đối xứng cao.
*Chỉ tốn 3 dây (không tốn dây trung hoà).
2-CÁCH MẮC HÌNH TAM GIÁC:
Ud
Trong cách mắc hình tam giác ,điểm cuối B1 của cuộn dây 1 được nối với điểm đầu A2 của cuộn 2,điểm cuối B2 của cuộn 2 được nối với điểm đầu A3 của cuộn 3 và điểm cuối B3 của cuộn 3 được nối với điểm đầu A1 của cuộn 1.
Ba điểm nối đó lại được nối với mạch ngoài bằng 3 dây pha.Tải tiêu thụ cũng được mắc theo hình tam giác.
Trong một số trường hợp ,người ta cũng có thể mắc một tải mắc hình tam giác vào một máy phát mắc hình sao hoặc ngược lại.


















Tiết 26
DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU BA PHA
I-ĐỊNH NGHĨA:
II-CÁCH TẠO RA DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU BA PHA:
III-MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU BA PHA:( MÁY DAO ĐIỆN BA PHA )
GHI CHÉP – GHI CHÉP
IV-PHƯƠNG TRÌNH VÀ ĐỒ THỊ CỦA 3 DÒNG ĐIỆN CỦA D Đ XOAY CHIỀU BA PHA:
V-CÁCH MẮC MẠCH ĐIỆN XOAY CHIỀU BA PHA:
1-CÁCH MẮC HÌNH SAO:
2-CÁCH MẮC HÌNH TAM GIÁC:
Ud : hiệu điện thế dây là hiệu điện thế giữa điểm đầu của một cuộn dây này với điểm đầu của một cuộn dây khác (cũng là hiệu điện thế giữa hai dây pha ).
Up : hiệu điện thế pha là hiệu điện thế giữa điểm đầu và điểm cuối của mỗi cuộn dây (cũng là hiệu điện thế giữa một dây pha và một dây trung hoà ).
Liên hệ giữa Ud và Up :
B)D/điện x/chiều 3 pha do máy phát điện x/chiều 3 pha tạo ra.
A
D
C
B
A)Máy phát điện x/chiều 3 pha tạo ra d/ điện x/chiều 3 pha.
BÀI TẬP
C)Phần ứng của máy phát 3 pha gồm 3 cuộn dây giống nhau
có trục lệch nhau những góc 1200.
D)Phần cảm của máy phát 3 pha gồm 3 nam châm điện
giống nhau có trục lệch nhau những góc 1200.
D)Phần cảm của máy phát 3 pha gồm 3 nam châm điện
giống nhau có trục lệch nhau những góc 1200.
2) Chọn câu đúng:
1) Chọn câu sai: