Bài 12. Đại cương về dòng điện xoay chiều

Kiểm tra bài cũ:
Hãy trình bày nguyên tắc hoạt động của máy phát điện xoay chiều một pha.
DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU BA PHA
Tiết: 25
BÀI HỌC:
DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU 3 PHA LÀ GÌ ?
Là một hệ thống gồm 3 dòng điện xoay chiều có cùng biên độ, cùng tần số, nhưng lệch pha nhau 1200 tức là 1/3 chu kỳ về thời gian.
Hình ?nh m�y ph�t di?n
Nh� m�y ph�t di?n Uơng Bí
MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU BA PHA
Gồm ba cuộn dây gống nhau, đặt lệch nhau 1/3 vòng tròn trên Stato.
* Stato: là phần ứng
* Rôto: là phần cảm, là nam châm điện
1) Cấu tạo và nguyên tắc hoạt động của máy phát điện xoay chiều ba pha.
Hãy nhắc lại nguyên tắc hoạt động và cấu tạo của máy phát điện xoay chiều một pha !
Cấu tạo: Gồm 2 phần chính đó là Rôto và Stato
b) Nguyên tắc hoạt động
Hãy nhắc lại nguyên tắc hoạt động của máy phát điện xoay chiều một pha !
Máy phát điện xoay chiều 3 pha hoạt động dựa trên hiện tượng cảm ứng điện từ :
Khi từ thông qua 3 cuộn dây biến thiên điều hòa làm sinh ra 3 suất điện động cũng biến thiên điều hòa, và 3 dòng điện xoay chiều ở mạch ngoài.
Máy phát điện xoay chiều một pha hoạt động dựa vào hiện tượng cảm ứng điện từ : Khi cho khung dây quay trong từ trường từ thông qua khung dây biến thiên. Trong khung dây xuất hiện suất điện động cảm ứng
Cho nam châm quay tròn đều thì từ thông qua 3 cuộn đây sẽ biến thiên điều hòa.
Vậy làm cách nào cho từ thông qua 3 cuộn dây biến thiên điều hòa ?
Vậy từ thông qua 3 cuộn dây biến thiên lệch pha nhau như thế nào ?
Giã sử lúc đầu từ thông ?1 của cuộn dây 1 đang đạt cực đại.
Sau 1/3 chu kỳ quay của rôto, thì ?2 mới cực đại.
Sau 1/3 chu kỳ nữa, thì ?3 cực đại.
Hỏi: khi rôto quay với chu kỳ T, sau bao lâu thì ?2, ?3 đạt cực đại ?
Giải thích sự lệch pha của từ thông:
Nếu nối các đầu dây với 3 mạch ngoài thì 3 dòng điện trong các mạch cũng lệch nhau 120o về pha.
Vậy từ thông qua các cuộn dây lệch nhau 1/3 chu kỳ, tức lệch nhau 120o về pha. Và suất điện động của chúng cũng lệch nhau 120o về pha
Như vậy từ thông qua 3 cuộn dây thế nào?
i1
i2
i3
ĐƯỜNG BIỂU DIỄN CÁC DÒNG ĐIỆN TRÊN CÙNG MỘT HỆ TỌA ĐỘ.
2) Cách mắc hình sao
Dây pha 1
Dây trung hòa
Dây pha 3
Dây pha 2
Ba điểm đầu A1, A2, A3 của 3 cuộn dây nối ra ngoài bằng ba dây dẫn khác nhau gọi là dây pha (dây nóng).
Ba điểm cuối B1,B2,B3 của các cuộn dây nối với nhau trước, rồi nối ra mạch ngoài bằng một dây dẫn chung gọi là dây trung hòa ( dây nguội).
3) Cách mắc hình tam giác
Dây pha 1
Dây pha 3
Dây pha 2
Điểm cuối của cuộn này nối điểm đầu của cuộn kia . tạo thành 3 điểm. Ba điểm đó lại nối ra ngoài bằng ba dây pha. Tải cũng mắc hình tam giác.
CỦNG CỐ
1) So sánh cấu tạo máy phát điện một pha và ba pha.
2) Nêu nguyên tắc hoạt động của máy phát điện xoay chiều ba pha.
3) Mối liên hệ giữa hiệu điện thế dây và hiệu điện thế pha
Câu 1: Hiệu điện thế pha là hiệu điện thế giữa:
Hai dây pha
Một dây pha và một dây trung hoà.
Dây pha 2 và dây pha 3
Dây pha 1 và dây pha 2
Đáp án: B
Câu 2: Trong máy phát điện xoay chiều 3 pha, từ thông qua các cuộn dây cực đại khi:
Cực bắc của Rôto đứng trước cuộn dây đó
Cực nam của Rôto đứng trước cuộn dây đó
Rôto quay nhanh
Rôto quay chậm
Đáp án: A
Câu 3: Điều nào sau đây là sai khi nói về máy phát điện xoay chiều 3 pha
Stato là bộ phận tạo ra suất điện động cảm ứng
Rôto là bộ phận tạo ra từ trường
Stato là nam châm điện
Rôto là nam châm điện
Đáp án: C
Hướng dẫn học bài ở nhà
Biết được cấu tạo của máy phát xoay chiều ba pha
Hiểu nguyên tắc hoạt động máy phát 3 pha
Hiểu 2 cách mắc hình sao và hình tam giác
Hiểu vận dụng được công thức liên hệ giữa hiệu điện thế pha và hiệu điện thế dây.
Đọc trước bài động cơ không đồng bộ ba pha để hôm sau ta học
Chúc các em học tốt