Bài 12. Các loại kiến trúc của hệ cơ sở dữ liệu

Trường THPT Lê Lợi
CHƯƠNG IV:
KIẾN TRÚC VÀ BẢO MẬT CÁC HỆ CƠ SỞ DỮ LIỆU
Trường THPT Lê Lợi
BÀI 12:
CÁC LOẠI KIẾN TRÚC CỦA HỆ CƠ SỞ DỮ LIỆU
* Phân loại cách tổ chức các hệ CSDL:
1. Các hệ CSDL tập trung:
- Toàn bộ CSDL được lưu ở một dàn máy tính.
- Dàn máy có thể bao gồm một hoặc nhiều máy được điều hành chung như một máy.
- Việc phân loại phụ thuộc vào cách tổ chức khai thác, cụ thể là:
+ Những ai sẽ truy cập vào CSDL ?
+ Việc truy cập được thực hiện từ đâu ?
+ Các môđun của hệ QTCSDL được lưu trữ ở đâu ?
- Dựa vào các tiêu chí trên người ta chia các hệ CSDL tập trung thành 3 loại:
+ Hệ CSDL cá nhân;
+ Hệ CSDL trung tâm;
+ Hệ CSDL khách - chủ.
1. Các hệ CSDL tập trung:
a. Hệ cơ sở dữ liệu cá nhân:
- Dữ liệu tập trung ở 1 máy;
- Chỉ có một người hoặc một nhóm người truy cập theo nguyên tắc lần lượt;
- Hệ QTCSDL được cài đặt tại máy có chứa CSDL;
- Việc truy cập vào CSDL được thực hiện tại máy đó.
Tóm lại:
. Cả 3 thành phần tập trung ở một chổ  tính an toàn thường không cao
. Ở mỗi thời điểm – một người sử dụng.
b. Hệ cơ sở dữ liệu trung tâm:
- Dữ liệu được lưu trữ trên máy tính trung tâm;
- Máy tính trung tâm này là một máy hay một dàn máy;
- Nhiều người dùng từ xa có thể truy cập CSDL.
- Việc truy cập từ xa được thực hiện thông qua các thiết bị đầu cuối và các phương tiện truyền thông;
- Các hệ CSDL trung tâm thường rất lớn và có nhiều người dùng.
Tóm lại:
. Hệ CSDL: Trên một máy tính trung tâm;
. Nhiều người dùng, truy nhập thông qua mạng.
c. Hệ cơ sở dữ liệu khách - chủ:
1. Các hệ CSDL tập trung:
c. Hệ cơ sở dữ liệu khách - chủ:
- Máy chủ: Máy tính chứa nguồn tài nguyên cấp phát, có cấu hình cao.
- Máy khách: Các máy tính cần khai thác CSDL.
- Toàn bộ hệ thống máy chủ và máy khách được kết nối với nhau thông qua mạng.
- Dữ liệu đảm bảo tính nhất quán vì CSDL tập trung tại máy chủ.
- Quy mô hệ thống dễ mở rộng và phát triển.
- Tính bảo mật và an toàn dữ liệu cao.
- Với các thành phần của hệ QTCSDL:
+ Bộ phận cung cấp tài nguyên được cài đặt ở máy chủ;
+ Bộ phận yêu cầu cấp phát tài nguyên được cài đặt ở máy khách.
Chú ý:
2. Các hệ CSDL phân tán:
2. Các hệ CSDL phân tán:
2. Các hệ CSDL phân tán:
a. Đặc điểm cơ bản:
- Dữ liệu không lưu trữ tập trung ở một máy mà được lưu trữ ở nhiều máy trên mạng và tại đó chúng được tổ chức thành những CSDL con.
- Một dữ liệu có thể được lưu trữ ở nhiều nơi;
- Một yêu cầu truy vấn: có thể sử dụng dữ liệu từ nhiều nơi.
b. Chức năng cơ bản của hệ QTCSDL phân tán:
- Làm cho sự phân tán của dữ liệu trở nên “trong suốt” đối với người dùng, tức là làm cho người dùng không cảm nhận thấy là dữ liệu được lưu trữ ở nhiều máy và ở nhiều nơi khác nhau.
2. Các hệ CSDL phân tán:
c. Khái niệm:
- CSDL phân tán là một tập hợp dữ liệu có liên quan (về lôgic) được dùng chung và phân tán về mặt vật lí trên một mạng máy tính.
- Một hệ QTCSDL phân tán là một hệ thống phần mềm cho phép quản trị CSDL phân tán và làm cho người dùng không nhận thấy sự phân tán.

2. Các hệ CSDL phân tán:
c. Khái niệm:
- Người dùng truy cập vào CSDL phân tán thông qua chương trình ứng dụng. Các chương trình ứng dụng được phân thành 2 loại:
+ Chương trình không yêu cầu dữ liệu từ nơi khác;
+ Chương trình có yêu cầu dữ liệu từ nơi khác.
2. Các hệ CSDL phân tán:
d. Ưu điểm và hạn chế:
* Ưu điểm:
- Cấu trúc phân tán dữ liệu thích hợp cho bản chất phân tán của nhiều người dùng;
- Dữ liệu được chia sẻ trên mạng nhưng vẫn cho phép quản trị dữ liệu địa phương (dữ liệu đặt tại mỗi trạm);
- Dữ liệu có tính tin cậy cao vì khi một trạm gặp sự cố, có thể khôi phục được dữ liệu tại đây do bản sao của nó có thể được lưu trữ tại một trạm khác nữa;
2. Các hệ CSDL phân tán:
d. Ưu điểm và hạn chế:
- Cho phép mở rộng các tổ chức một cách linh hoạt. Có thể thêm nút mới vào mạng máy tính mà không ảnh hưởng đến hoạt động của các nút sẵn có.
* Hạn chế:
- Phức tạp vì phải làm ẩn sự phân tán;
- Chi phí thiết kế cao;
- Đảm bảo an ninh khó khăn;
- Đảm bảo tính nhất quán khó.
e. Đặc điểm tổ chức và xử lí:
- Không phải nút nào của mạng cũng có hệ CSDL con, có những nơi (nút) đơn thuần chỉ thực hiện truy vấn;
- Mỗi hệ CSDL con có thể được khai thác cục bộ tại nút đó như một hệ CSDL độc lập.
- Có những phần dữ liệu có thể được lưu giữ ở nhiều nơi (nhiều bản sao);
- Cần phải quy hoạch việc phân bố các CSDL con cũng như các bản sao của chúng để đảm bảo hiệu quả kinh tế trong thiết kế xây dựng và khai thác.
TÓM LẠI: