Bài 11. Vận chuyển các chất qua màng sinh chất

Kiểm tra bài cũ
Trình bày cấu trúc và chức năng của màng tế bào (màng sinh chất)?
Bài 11Vận chuyển các chất qua màng sinh chất
I. Vận chuyển thụ động
Khi nhỏ 1 vài giọt mực vào cốc nước sẽ có hiện trượng gì? Giải thích ?
Thế nào là khuếch tán? Hiện tượng khuếch tán dựa trên nguyên lí nào?
Thế nào là vận chuyển thụ động? Vận chuyển thụ động dựa trên nguyên lí nào?
- Vận chuyển thụ động là phương thức vận chuyển của các chất qua màng sinh chất mà không tiêu tốn năng lượng.
- Nguyên lí vận chuyển thụ động là sự khuếch tán của các chất từ nơi có nồng độ cao đến nơi có nồng độ thấp.
Quan sát hình và cho biết:Các chất được vận chuyển thụ động qua màng bằng cách nào?
Sơ đồ các kiểu vận chuyển các chất qua màng
a. Khuếch tán trực tiếp
b. Khuếch tán qua kênh prôtêin


Nghiên cứu SGK trang 47, 48, quan sát hình trên và cho biết:
Những chất nào có thể khuếch tán trực tiếp qua lớp photpholipit kép?
Những chất nào khuếch tán qua kênh prôtêin xuyên màng?
Các chất tan cóthể khuếch tán qua màng bằng 2 cách:
+ Khuếch tán trực tiếp qua lớp phôtpholipit kép: gồm các chất không phân cực và chất có kích thước nhỏ như CO2 , O2 …
+ Khuếch tán qua kênh prôtêin xuyên màng: gồm các chất phân cực, các ion, chất có kích thước lớn như glucô.
I. Vận chuyển thụ động
Nước được vận chuyển qua màng như thế nào?
- Sự khuếch tán của nước qua màng tế bào được gọi là sự thẩm thấu

- Các phân tử nước thẩm thấu qua màng nhờ kênh prôtêin đặc biệt gọi là aquaporin
I. Vận chuyển thụ động
Nghiên cứu SGK trang 48 và cho biết:Tốc độ khuếch tán của các chất ra hoặc vào tế bào phụ thuộc vào những yếu tố nào?
Các chất khuếch tán qua màng sinh chất phụ thuộc vào sự chênh lệch nồng độ các chất trong và ngoài màng:
+ Nếu nồng độ chất tan ở môi trường bên ngoài tế bào cao hơn bên trong tế bào (môi trường ưu trương): Chất tan đi từ ngoài môi trường vào tế bào.
+ Nếu nồng độ chất tan ở môi trường bên ngoài tế bào thấp hơn bên trong tế bào (môi trường nhược trương): Chất tan đi từ tế bào ra ngoài môi trường.
+ Nếu nồng độ chất tan ở môi trường bên ngoài tế bào bằng bên trong tế bào thì được gọi là môi trường đẳng trương.
I. Vận chuyển thụ động
Hãy giải thích các hiện trượng sau:
- Ngâm quả mơ vào đường, sau 1 thời gian quả mơ có vị chua ngọt và nước cũng có vị chua ngọt.
Măng khô ngâm nước một thời gian sẽ trương to lên.
II. Vận chuyển chủ động:
Hãy giải thích hiện tượng sau:
Ở ống thận của người, nồng độ glucô trong nước tiểu thấp hơn trong máu, nhưng glucô trong nước tiểu vẫn được thu hồi về máu.
Thế nào là vận chuyển chủ động?
II. Vận chuyển chủ động:
- Vận chuyển chủ động (vận chuyển tích cực) là phương thức vận chuyển các chất qua màng từ nơi chất tan có nồng độ thấp đên nơi chất tan có nồng độ cao và cấn tiêu tốn năng lượng
III. Nhập bào và xuất bào1. Nhập bào
Nhập bào
Quan sát hình trên và nghiên cứu SGK cho biết :
Thế nào là nhập bào? Có mấy loại thực bào?
III. Nhập bào và xuất bào1. Nhập bào
Nhập bào là phương thức tế bào đưa các chất vào bên trong tế bào bằng cách biến dạng màng sinh chất.
Có 2 loại nhập bào
+ Thực bào
+ Ẩm bào
III. Nhập bào và xuất bào2. Xuất bào
Quan sát hình, nghiên cứu SGK và cho biết: Thế nào là xuất bào
Xuất bào là phương thức tế bào đưa các chất ra khỏi tê bào bằng cách biến dạng màng sinh chất.
Câu 1 : Sự vận chuyển thụ động các chất qua màng
A
B
C
D
Cần có năng lượng
Từ nơi có nồng độ thấp đến nơi có nồng độ cao
Theo nguyên lý khuyếch tán
Chỉ xảy ra ở động vật , không xảy ra ở thực vật
Câu 1 : Sự vận chuyển thụ động các chất qua màng
A
B
C
D
Cần có năng lượng
Từ nơi có nồng độ thấp đến nơi có nồng độ cao
Theo nguyên lý khuyếch tán
Chỉ xảy ra ở động vật , không xảy ra ở thực vật
A
B
C
D
Câu 2 : Sự vận chuyển chất tan qua màng từ nơi có nồng độ thấp sang nơi có nồng độ cao theo cơ chế :
Khuyếch tán
Thẩm thấu
Chủ động
Thụ động
A
B
C
D
Câu 2 : Sự vận chuyển chất tan qua màng từ nơi có nồng độ thấp sang nơi có nồng độ cao theo cơ chế :
Khuyếch tán
Thẩm thấu
Chủ động
Thụ động
A
B
C
D
Câu 3 : Hiện tượng biến dạng màng sinh chất xảy ra theo kiểu :
Khuyếch tán
Thụ động
Tích cực
Thực bào
A
B
C
D
Câu 3 : Hiện tượng biến dạng màng sinh chất xảy ra theo kiểu :
Khuyếch tán
Thụ động
Tích cực
Thực bào
A
B
C
D
Câu 4 : Sự vận chuyển các chất dinh dưỡng qua lông ruột vào máu ở người theo cách nào :
Khuyếch tán
Thụ động
Tích cực
Thụ động và chủ động
A
B
C
D
Câu 4 : Sự vận chuyển các chất dinh dưỡng qua lông ruột vào máu ở người theo cách nào :
Khuyếch tán
Thụ động
Tích cực
Thụ động và chủ động
A
B
C
D
Câu 5 : Sự thẩm thấu là :
Sự di chuyển các phân tử chất tan qua màng
Sự di chuyển các ion qua màng
Sự khuyếch tán các phân tử nước qua màng
Sự ẩm bào
A
B
C
D
Câu 5 : Sự thẩm thấu là :
Sự di chuyển các phân tử chất tan qua màng
Sự di chuyển các ion qua màng
Sự khuyếch tán các phân tử nước qua màng
Sự ẩm bào
A
B
C
D
Câu 6 : Vật chất được vận chuyển qua màng tế bào thường ở dạng :
Hòa tan trong dung môi
Tinh thể rắn
Khí
Tinh thể rắn và khí
A
B
C
D
Câu 6 : Vật chất được vận chuyển qua màng tế bào thường ở dạng :
Hòa tan trong dung môi
Tinh thể rắn
Khí
Tinh thể rắn và khí
A
B
C
D
Câu 7 : Câu có nội dung đúng là :
Khuyếch tán là sự vận chuyển chủ động các chất
Thẩm thấu là hình thức vận chuyển tích cực
Khuyếch tán dựa vào sự chênh lệch nồng độ các chất trong và ngoài màng
Thực bào chỉ xảy ra ở các tế bào thực vật
A
B
C
D
Câu 7 : Câu có nội dung đúng là :
Khuyếch tán là sự vận chuyển chủ động các chất
Thẩm thấu là hình thức vận chuyển tích cực
Khuyếch tán dựa vào sự chênh lệch nồng độ các chất trong và ngoài màng
Thực bào chỉ xảy ra ở các tế bào thực vật