Bài 11. Vận chuyển các chất qua màng sinh chất

- Trình b�y c?u tr�c & ch?c nang c?a m�ng sinh ch?t?
KIỂM TRA:
Glicoprotein
Cacbohydrat
Cơlest�rơn
Prôtêin
bám màng
Prơt�in xuy�n m�ng
Khung xương tế bào
Bài 11
I. VẬN CHUYỂN THỤ ĐỘNG
1. Thí nghi?m : Hi?n tu?ng khu?ch t�n
- Khu?ch t�n: Hi?n tu?ng ch?t tan di chuy?n t? noi mơi tru?ng cĩ n?ng d? cao d?n noi mơi tru?ng cĩ n?ng d? th?p.
I. VẬN CHUYỂN THỤ ĐỘNG
Hi?n tu?ng th?m th?u
1. Thí nghi?m :
Dung d?ch
CuSO4 3%
A
A
B
B
M�ng b�n th?m
Dung d?ch
CuSO4 10%
- Th?m th?u: Nu?c di chuy?n t? noi mơi tru?ng cĩ n?ng d? th?p d?n noi mơi tru?ng cĩ n?ng d? cao (t? noi cĩ th? nu?c cao d?n noi cĩ th? nu?c th?p).
I. VẬN CHUYỂN THỤ ĐỘNG
* MT d?ng truong: Mơi tru?ng cĩ n?ng d? ch?t tan b?ng n?ng d? ch?t tan trong t? b�o
* MT nhu?c truong: Mơi tru?ng cĩ n?ng d? ch?t tan th?p hon n?ng ch?t tan trong t? b�o
* MT uu truong: Mơi tru?ng cĩ n?ng d? ch?t tan cao hon n?ng d? ch?t tan trong t? b�o
I. VẬN CHUYỂN THỤ ĐỘNG
2. K?t lu?n:
Con du?ng v?n chuy?n :
V?n chuy?n th? d?ng: l� hình th?c v?n chuy?n c�c ch?t t? noi cĩ n?ng d? cao d?n noi cĩ n?ng d? th?p
+ Ch?t hồ tan: n?ng d? cao ? n?ng d? th?p.
+ Nu?c: th? nu?c cao ? th? nu?c th?p.
+ Qua k�nh prơt�in mang tính ch?n l?c: du?ng, axit amin, c�c ion Na+, K+, C+, Mg+, P+, Cl-.
+ Qua l?p k�p photpholipit: Kích thu?c nh?, khơng tích di?n, khơng ph�n c?c, nh?ng ch?t hồ tan trong lipit.
II. V?N CHUY?N CH? D?NG (v?n chuy?n tích c?c)
1. Hi?n tu?ng:
- ? m?t lồi t?o, n?ng d? iơt trong t? b�o g?p 1000 l?n n?ng d? iơt trong nu?c bi?n, nhung i?t v?n du?c v?n chuy?n t? nu?c bi?n v�o trong t? b�o.
- T?i ?ng th?n, n?ng d? glucơzo trong nu?c ti?u th?p hon glucơzo trong m�u (1,2g/l), nhung glucose trong nu?c ti?u v?n du?c v?n chuy?n v�o m�u.
mơi tru?ng cĩ n?ng d? th?p
môi trường có nồng độ cao!
CHẤT TAN
II. V?N CHUY?N CH? D?NG ( v?n chuy?n tích c?c)
1. Hi?n tu?ng: Ch?t tan di ngu?c chi?u gradien n?ng d?.
- Prơt�in m�ng k?t h?p v?i co ch?t c?n v?n chuy?n
- Prơt�in m�ng t? quay trong m�ng
- Ph�n t? co ch?t du?c gi?i phĩng v�o trong t? b�o.
2. Co ch? :
II. V?N CHUY?N CH? D?NG (v?n chuy?n tích c?c)
1. Hi?n tu?ng:
3. K?t lu?n:
* V?n chuy?n ch? d?ng l� hình th?c t? b�o cĩ th? ch? d?ng v?n chuy?n c�c ch?t qua m�ng nh? prơt�in m�ng & cĩ ti�u d�ng nang lu?ng ATP.
- V?n chuy?n c�c ch?t v�o noi d? tr?: du?ng don, du?ng dơi, axit amin, c�c ion khống: Na+, K+, Ca2+, Cl-, HPO42-.
2. Co ch? :
* Ví d?:
II. V?N CHUY?N CH? D?NG (v?n chuy?n tích c?c)
1. Hi?n tu?ng:
2. Co ch? v?n chuy?n ch? d?ng qua m�ng:
3. K?t lu?n:
4. C�c hình th?c v?n chuy?n ch? d?ng qua m�ng:
4. C�c hình th?c v?n chuy?n ch? d?ng qua m�ng:
II. V?N CHUY?N CH? D?NG ( v?n chuy?n tích c?c)
- V?n chuy?n ri�ng t?ng ch?t:
4. C�c hình th?c v?n chuy?n ch? d?ng qua m�ng:
II. V?N CHUY?N CH? D?NG (v?n chuy?n tích c?c)
- V?n chuy?n d?ng th?i hai ch?t c�ng chi?u:
4. C�c hình th?c v?n chuy?n ch? d?ng qua m�ng:
II. V?N CHUY?N CH? D?NG ( v?n chuy?n tích c?c)
- V?n chuy?n d?ng th?i hai ch?t ngu?c chi?u:
III NHẬP BÀO VÀ XUẤT BÀO
1. Nh?p b�o: (th?c b�o, ?m b�o)
- M�ng sinh ch?t ti?p x�c v?i TB vi khu?n
- M�ng sinh ch?t bi?n d?ng, hình th�nh bĩng nh?p b�o bao l?y vi khu?n
- Ti�u hố t? b�o vi khu?n b?ng enzim cĩ trong lizơxơm
a. Th?c b�o:
b. ?m b�o: ch?t v?n chuy?n l� ch?t l?ng.
III. NHẬP BÀO VÀ XUẤT BÀO
2. Xu?t b�o:
- Hình th�nh bĩng xu?t b�o (t�i ti?t) ch?a c�c ch?t c?n b�i xu?t.
- Bĩng xu?t b�o li�n k?t v?i m�ng sinh ch?t
- B�i xu?t c�c ch?t ra ngồi
7
1
2
3
4
5
6
* G?i t�n c�c hình th?c v?n chuy?n qua m�ng sinh ch?t
B�I T?P
Ch?t n�o du?c v?n chuy?n tr?c ti?p qua l?p k�p phơtpholipit?
Ch?t n�o khơng du?c v?n chuy?n tr?c ti?p qua l?p k�p phơtpholipit? Vì sao?
BÀI TẬP
C�u 1: Hình v? du?i d�y cho th?y s? v?n chuy?n c?a c�c ch?t qua m�ng sinh ch?t.
Câu 3: Hình vẽ duới dây cho thấy các con duờng vận chuyển của các chất qua màng sinh chất.
Ðúng
* H�y cho bi?t c�c vitamin A, D du?c v?n chuy?n ch? y?u b?ng con du?ng n�o?
Khơng d�ng
Khơng d�ng
3
2
1
BÀI TẬP
BÀI TẬP
Ch?n c�u sai trong c�c c�u sau
C�c ch?t hồ tan trong nu?cs? du?c v?n chuy?n qua m�ng theo Gradien n?ng d?
Nu?c th?m qua m�ng theo Gradien n?ng d?
D?a v�o t?c d? khu?ch t�n ngu?i ta chia dung d?c th�nh 3 lo?i: d?ng truong, Uu truong, nhu?c truong
Nh?ng ch?t trao d?i qua m�ng thu?ng hồ tan trong dung mơi
BÀI TẬP