Bài 11. Vận chuyển các chất qua màng sinh chất

trường ptth thuận thành số 2
kính chào quý thầy cô, các em học sinh
Người thực hiện: Nguyễn Thị Thanh Thuỷ
Bài 11: vận chuyển các chất qua màng sinh chất
Hiện tượng: Điều gì sẽ xảy ra khi nhỏ vài giọt mực vào cốc nước? Giải thích?
ThÕ nµo lµ khuÕch t¸n? Nguyªn lý cña hiÖn t­îng khuÕch t¸n lµ g×?
- Khuếch tán là sự chuyển động ngẫu nhiên của các phân tử đi từ nơi có nồng độ cao đến nơi có nồng độ thấp.
- Nguyên lý: Khuếch tán từ nơi có nồng độ cao đến nơi có nồng độ thấp
ThÕ nµo lµ vËn chuyÓn thô ®éng? Nguyªn lý cña vËn chuyÓn thô ®éng?
- Vận chuyển thụ động là phương thức vận chuyển của các chất qua màng sinh chất mà không tiêu tốn năng lượng.
- Nguyên lí vận chuyển thụ động là sự khuếch tán của các chất từ nơi có nồng độ cao đến nơi có nồng độ thấp.
I. VËn chuyÓn thô ®éng
Quan sát hình và cho biết:
Các chất được vận chuyển thụ động qua màng bằng cách nào?
Sơ đồ các kiểu vận chuyển các chất qua màng
a. Khuếch tán trực tiếp
b. Khuếch tán qua kênh prôtêin

Quan sát hình và cho biết:
Những chất nào có thể khuếch tán trực tiếp qua lớp photpholipit kép?
Những chất nào khuếch tán qua kênh prôtêin xuyên màng?
Các chất tan có thể khuếch tán qua màng bằng 2 cách:
+ Khuếch tán trực tiếp qua lớp phôtpholipit kép: gồm các chất không phân cực và chất có kích thước nhỏ như CO2 , O2 …
+ Khuếch tán qua kênh prôtêin xuyên màng: gồm các chất phân cực, các ion, chất có kích thước lớn như glucô.
Khuếch tán trực tiếp qua lớp photpholipit
Khuếch tán qua kênh protein xuyên màng
Nu?c du?c v?n chuy?n qua m�ng nhu th? n�o?
- Sự khuếch tán của nước qua màng tế bào được gọi là sự thẩm thấu
- Các phân tử nước thẩm thấu qua màng nhờ kênh prôtêin đặc biệt gọi là aquaporin
Nghiên cứu SGK trang 48 và cho biết:
Tốc độ khuếch tán của các chất ra hoặc vào tế bào phụ thuộc vào những yếu tố nào?
Các chất khuếch tán qua màng sinh chất phụ thuộc vào sự chênh lệch nồng độ các chất trong và ngoài màng:
+ Nếu nồng độ chất tan ở môi trường bên ngoài tế bào cao hơn bên trong tế bào (môi trường ưu trương): Chất tan đi từ ngoài môi trường vào tế bào.
+ Nếu nồng độ chất tan ở môi trường bên ngoài tế bào thấp hơn bên trong tế bào (môi trường nhược trương): Chất tan đi từ tế bào ra ngoài môi trường.
+ Nếu nồng độ chất tan ở môi trường bên ngoài tế bào bằng bên trong tế bào thì được gọi là môi trường đẳng trương.
ii. Vận chuyển chủ động
Thế nào là vận chuyển chủ động?
Vận chuyển chủ động là phương thức vận chuyển các chất qua màng sinh chất từ nơi có nồng độ chất tan thấp đến nơi có nồng độ chât tan cao và tiêu tốn năng lượng.
Cơ chế: - ATP liên kết với protein đặc chưng cho từng loại chất
- Protein bị biến đổi và liên kết với các chất cần đưa vào hay đưa ra khỏi tế bào
Cơ chế vận chuyển chủ động?
Iii. Nhập bào và xuất bào
Thế nào là nhập bào và xuất bào?
- Nhập bào là phương thức tế bào đưa các chất vào bên trong tế bào bằng cách biến dạng màng sinh chất.
- Xuất bào là sự vận chuyển các chất ra khỏi tế bào theo cách ngược lại với nhập bào.
1. Nhập bào
Iii. Nhập bào và xuất bào
Nhập bào
Quan sát hình và nghiên cứu SGK cho biết :
Có mấy loại nhËp bào? Vµ chóng ®­îc thùc hiÖn nh­ thÕ nµo?
1. Nhập bào
Nhập bào là phương thứctế bào đưa các chất vào bên trong tế bào bằng cách biến dạng màng sinh chất.
Có 2 loại nhập bào: là thực bào và ẩm bào
2. Xuất bào
- Xuất bào là sự vận chuyển các chất thải ra khỏi tế bào theo cách ngược lại với nhập bào.
Câu 1 : Sự vận chuyển thụ động các chất qua màng
A
B
C
D
Cần có năng lượng
Từ nơi có nồng độ thấp đến nơi có nồng độ cao
Theo nguyên lý khuyếch tán
Chỉ xảy ra ở động vật , không xảy ra ở thực vật
A
B
C
D
Câu 2 : Sự vận chuyển chất tan qua màng từ nơi có nồng độ thấp sang nơi có nồng độ cao theo cơ chế :
Khuyếch tán
Thẩm thấu
Chủ động
Thụ động
A
B
C
D
Câu 3 : Hiện tượng biến dạng màng sinh chất xảy ra theo kiểu :
Khuyếch tán
Thụ động
Tích cực
Thực bào
trân trọng cảm ơn !