Bài 11. Vận chuyển các chất qua màng sinh chất

KÍNH CHÀO CÁC THẦY CÔ GIÁO
&
CÁC EM HỌC SINH
BÀI GIẢNG
SINH HỌC 10
GIÁO VIÊN :
NGUYỄN QUỐC CHUNG
TRƯỜNG THPT SỐ 2 SA PA
Kiểm tra bài cũ
Glicoprotein
Colesteron
Lớp photpholipit
kép
Protein xuyên màng
Protein bám màng
4
1
5
2
3
Kể tên các thành phần cấu trúc
nên màng tế bào ?
MSC có thành phần chính nào?
Lớp photpholipit kép, protêin xuyên màng.
2. Protêin thụ thể, photpholipit kép, protêin bám màng.
3. Colesteron, glicoprotêin, photpholipit kép.
Màng sinh chất không có chức năng ?
1. Trao đổi chất một cách chọn lọc với môi trường.
2. Thu nhận thông tin.
3. Điều khiển mọi hoạt động sống của tế bào.
4. Có “dấu chuẩn” đặc trưng cho từng loại tế bào, giúp tế bào nhận biết nhau và nhận biết tế bào lạ.
Ti?t 12, Bài 11
VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT QUA MÀNG SINH CHẤT
VẬN CHUYỂN
THỤ ĐỘNG
VẬN CHUYỂN
CHỦ ĐỘNG
NHẬP BÀO,
XUẤT BÀO

VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT QUA MÀNG SINH CHẤT
I. MỘT SỐ KHÁI NIỆM
Khuếch tán và thẩm thấu

VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT QUA MÀNG SINH CHẤT
THÍ NGHIỆM 1
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
Tinh thể CuSO4
Màng thấm
Nước cất
A
B
CuSO4 B >
CuSO4 A
(chất tan)
- - - - - - - - - - - - -- - - - - - - - - - - - - - -- - - - - - -- - - - - - - - - -- - - - - - - -- - - - - - - - -- - - - - - - -- - - - - - - -- - - - - - - - - - - - - - -- - - - - - - -- - - - - -- - - - - - - - -- - - - - - - -- - - - - - - - - - - -- - - - -- - - - - - - - - - -- - - - - - -- - - - - - - - -- - - - - - - -- - - - - - -- - - - - - - - - - -- - - - - - - -- - - - - - - - - - - - -- - - - -- - - -- - - - - - - - - - - - - - - - - - - -- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -- - - - - - -- - - - - - - - - - - - - - - - -- - - - - - -- - - - - - - -- - - - - - - -- -- - - - -- - - - - - -- - - - - -- - - - - - - -- -
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
Tinh thể CuSO4
Nước cất
A
B
Màng thấm
THÍ NGHIỆM 1
Chiều di chuyển của
chất tan?
[cao] → [thấp]
Nước
Thuốc
tím
- - - - - - - - - - - - -- - - - - - - - - - - - - - -- - - - - - -- - - - - - - - - -- - - - - - - -- - - - - - - - -- - - - - - - -- - - - - - - -- - - - - - - - - - - - - - -- - - - - - - -- - - - - -- - - - - - - - -- - - - - - - -- - - - - - - - - - - -- - - - -- - - - - - - - - - -- - - - - - -- - - - - - - - -- - - - - - - -- - - - - - -- - - - - - - - - - -- - - - - - - -- - - - - - - - - - - - -- - - - -- - - -- - - - - - - - - - - - - - - - - - - -- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -- - - - - - -- - - - - - - - - - - - - - - - -- - - - - - -- - - - - - - -- - - - - - - -- -- - - - -- - - - - - -- - - - - -- - - - - - - -- -

Thế nào là hiện tượng khuếch tán ?
THÍ NGHIỆM 2
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
Đường
Nước
Dung dịch đường 11%
Dung dịch đường 5%
A
B
Phân tử nước tự do cột A < Phân tử nước tự do cột B
Thế nước cột A < thế nước cột B
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
A
B
Chiều di chuyển của nước?
Thế nước cao → thế nước thấp
( [chất tan]thấp → [chất tan]cao )
THÍ NGHIỆM 2

Thế nào là hiện tượng thẩm thấu ?
I. MỘT SỐ KHÁI NIỆM
Khuếch tán và thẩm thấu
Môi trường ưu trương, nhược trương, đẳng trương


VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT QUA MÀNG SINH CHẤT
MT nhược trương
MT đẳng trương
MT ưu trương
B
A
C
Nhận xét gì về nồng độ chất
tan trong và ngoài tế bào.
II.VẬN CHUYỂN THỤ ĐỘNG VÀ VẬN CHUYỂN CHỦ ĐỘNG
Vận chuyển thụ động
Vận chuyển chủ động

VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT QUA MÀNG SINH CHẤT
PHIẾU HỌC TẬP VỀ SỰ VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT QUA MÀNG
Vận chuyển các chất từ nơi có Cthấp sang nơi có Ccao,tiêu tốn năng lượng và cần chất mang
Do nhu cầu tế bào
Ngược chiều građien nồng độ
Cần
Cần
Không đạt đến cân bằng nồng độ
Vận chuyển các chất từ nơi có
Ccao sang nơi có Cthấp,
không sử dụng ATP
Do chênh lệch nồng độ
Theo chiều gradien nồng độ
Không cần
Không cần
Đạt đến cân bằng nồng độ

VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT QUA MÀNG SINH CHẤT

Khuếch tán trực tiếp qua photpho lipit
b. Khuếch tán qua kênh protein.
Các chất khếch tán qua màng SC theo
những cách nào?
Vậy những chất nào được khuếch tán trực tiếp qua lớp phot pho lipit,chất nào được khuếch tán qua kênh protein xuyên màng?
Chất có kt nhỏ,không phân cực ( co2 ,O2)
Chất có kt lớn, phân cực,các ion
II.VẬN CHUYỂN THỤ ĐỘNG VÀ VẬN CHUYỂN CHỦ ĐỘNG
VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT QUA MÀNG SINH CHẤT
III. NHẬP BÀO VÀ XUẤT BÀO
1 Nhập bào
Quá trình nhập bào diễn ra như thế nào?
3.Màng tế bào lõm dần vào ôm lấy thức ăn vào trong tế bào
1.Hai đầu lõm của màng nối lại tao thành không bào tiêu hóa chứa thức ăn
2.Không bào tiêu hóa kết hợp với lizôxôm,lizoxom tiết enzim tiêu hóa thức ăn
3.Màng tế bào lõm dần vào ôm lấy thức ăn vào trong tế bào
1.Hai đầu lõm của màng nối lại tao thành không bào tiêu hóa chứa thức ăn
2.Không bào tiêu hóa kết hợp với lizôxôm,lizoxom tiết enzim tiêu hóa thức ăn
a.1,2,3 b2,3,1 c.3,1,2 d.3,2,1
c.
Thế nào được gọi là quá trình nhập bào ?
VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT QUA MÀNG SINH CHẤT
1 Nhập bào
III. NHẬP BÀO VÀ XUẤT BÀO
Thực bào
ẩm bào
1 Nhập bào
VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT QUA MÀNG SINH CHẤT
III. NHẬP BÀO VÀ XUẤT BÀO
VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT QUA MÀNG SINH CHẤT
2 Xuất bào
Trong tế bào
Ngoài tế bào
Hình thành các bóng xuất bào.
Liên kết với
màng TB
Bài xuất các
chất ra ngoài
Màng TB
biến dạng
III. NHẬP BÀO VÀ XUẤT BÀO
T
Xuất bào và nhập bào là kiểu vận chuyển của
Các chất thông qua sự biến dạng của…
DA 1
DA 4
DA 3
DA 2
DA 5
DA 7
DA 6
1
2
3
7
4
6
5
TỪ KHOÁ
Đây là sự vận chuyển của các chất tan từ nơi
có nồng độ cao tới nơi có nồng độ thấp?
GIẢI
ĐÁP
Ô
CHỮ
Hiện tượng màng tế bào biến dạng bao lấy
các chất rắn và đưa vào trong tế bào
Sự khuếch tán của các phân tử nước qua
màng bán thấm được gọi là:…
Đây là phương thức vận chuyển các chất qua
màng không tiêu tốn năng lượng?
Qúa trình này xảy ra hoàn toàn ngược với
quá trình nhập bào?
Đây là môi trường mà nồng độ chất tan ngoài
tế bào bằng nồng độ chất tan trong tế bào?