Bài 11. Vận chuyển các chất qua màng sinh chất

VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT QUA MÀNG SINH CHẤT
Giáo viên: Phạm Thị Thanh Loan
BÀI 11
NỘI DUNG
I. Vận chuyển thụ động
II. Vận chuyển chủ động
III. Xuất bào và nhập bào
Phương thức vận chuyển
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
Tinh thể KI
Tinh thể CuSO4
Nước cất
Màng thấm
A
B
Thí nghiệm:
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
A
B
I.VẬN CHUYỂN THỤ ĐỘNG
Khái niệm:
 Là phương thức vận chuyển các chất qua màng sinh chất không tiêu tốn năng lượng
2. Phương thức vận chuyển
I.VẬN CHUYỂN THỤ ĐỘNG
Quan sát hình và cho biết có mấy phương thức vận chuyển thu động?
3. Nguyên lí
I.VẬN CHUYỂN THỤ ĐỘNG
( Nồng độ cao )
Chất hòa tan
( Nồng độ thấp )
Chất hòa tan
Phân tử H2O
(Nồng độ thấp )
Phân tử H2O
( Nồng độ cao)
Khuếch tán
Sự thẩm thấu
Em hãy quan sát và cho biết nguyên lí của sự vận chuyển thụ động là gì?
3. Nguyên lý:
Vận chuyển thụ động theo nguyên lí khuếch tán từ nơi có nồng độ cao đến nơi có nồng độ thấp (theo chiều gradien nồng độ).
Nước khuếch tán qua màng sinh chất được gọi là sự thẩm thấu.
I.VẬN CHUYỂN THỤ ĐỘNG
4. Các yếu tố ảnh hưởng đến tốc độ khuếch tán của màng sing chất
I.VẬN CHUYỂN THỤ ĐỘNG
Sự chênh lệch về nồng độ các chất giữa môi trường trong và ngoài màng tế bào.
Kích thước, đặc tính lý hoá của chất tan.
Cấu trúc của màng sinh chất.
Nhiệt độ môi trường.
II. VẬN CHUYỂN CHỦ ĐỘNG
Khái niệm
Máu
Thận
Glucozo nhiều
Axit uric ít
Glucôzơ ít
Axit uric nhiều
Thế nào là vận chuyển chủ động?
VD:
2. Cơ chế
II. VẬN CHUYỂN CHỦ ĐỘNG
Quan sát và cho biết cơ chế của vận chuyển chủ động??
ATP + Prôtêin vận chuyển đặc chủng cho từng loại chất (máy bơm)  Prôtêin biến đổi cấu hình.
Prôtêin biến đổi + Cơ chất rồi đưa chúng từ ngoài vào tế bào, hay đẩy chúng ra khỏi tế bào.
2. Cơ chế
II. VẬN CHUYỂN CHỦ ĐỘNG
Cần tiêu tốn năng lượng (ATP).
Thường có các “máy bơm” đặc chủng cho từng loại chất cần vận chuyển.
3. Đặc điểm của vận chuyển chủ động
II. VẬN CHUYỂN CHỦ ĐỘNG
III. NHẬP BÀO VÀ XUẤT BÀO
Quan sát đoạn phim sau và cho biết thế nào là hình thực nhập bào ? Hình thức xuất bào?
Nhập bào
III. NHẬP BÀO VÀ XUẤT BÀO
Là phương thức tế bào đưa các chất vào bên trong tế bào bằng cách biến dạng màng sinh chất và tiêu tốn năng lượng.
- Người ta ta chia nhập bào thành hai loại:
+ Thực bào: Lấy các phân tử có kích thước lớn.
+ Ẩm bào: Lấy các phân tử nhỏ dạng lỏng.
2. Xuất bào
Là sự bài xuất các chất ra khỏi tế bào bằng việc hình thành các túi tiết, các túi này kết hợp với màng sinh chất để đẩy chúng ra ngoài
III. NHẬP BÀO VÀ XUẤT BÀO