Bài 11. Vận chuyển các chất qua màng sinh chất

Bài 11:
VẬN CHUYỂN CHẤT QUA MÀNG SINH CHẤT
SINH HỌC 10
Giao viên: Đàm Minh Nguyệt
I.VẬN CHUYỂN THỤ ĐỘNG:
- Khuếch tán là sự di chuyển của các phân tử vật chất từ nơi có nồng độ cao đến nơi có nồng độ thấp.
1. Khái niệm: vận chuyển thụ động là phương thức vận chuyển các chất qua màng sinh chất không tiêu tốn năng lượng.
- Thẩm thấu là sự khuếch tán của các phân tử nước qua màng sinh chất
- Quan sát hình và cho cô biết các chất khuếch tán qua màng sinh chất bằng cách nào?
2. CÁC KIỂU VẬN CHUYỂN THỤ ĐỘNG
Vận chuyển thụ động qua màng sinh chất có 2 cách:
Trực tiếp qua lớp phôtpholipit kép
Khuếch tán qua kênh protein xuyên màng
- Tốc độ khuếch tán của các chất phụ thuộc vào yếu tố nào?
Đặc tính lí hóa của tế bào: kích thước, độ phân cực,…

-Sự chênh lệch nồng độ giữa trong và ngoài màng.
+ Dụng dịch ưu trương (Cmt > Ctb ): chất tan di chuyển từ ngoài vào tế bào.
+ Dung dịch đẳng trương (Cmt = C tb): chất tan không di chuyển
+ Dung dịch nhược trương (Cmt < C tb): chất tan ngược ra ngoài tế bào
3. Các yếu tố ảnh hưởng đến độ khuếch tán
II.VẬN CHUYỂN CHỦ ĐỘNG:
1.Khái niệm:
-Là phương thức vận chuyển các chất qua màng sinh chất từ nơi có nồng độ thấp đến nơi có nồng độ cao (ngược dốc gradien nồng độ) và cần tiêu tốn năng lượng
-Cần có máy bơm đặc chủng cho từng loại chất cần vận chuyển.
Sự vận chuyển chủ động là gì?
2. Cơ chế:

-ATP + Prôtêin đặc chủng → prôtêin biến đổi, đưa các chất từ ngoài vào trong hoặc đẩy ra khỏi tế bào.
III. NHẬP BÀO VÀ XUẤT BÀO:
1.Nhập bào:
? Quan sát hình cho biết nhập bào là gì và chia thành mấy loại?
- Là tế bào đưa các chất vào bên trong bằng cách biến dạng màng sinh chất.
+ Thực bào: TBDV ăn các chất có kích thước lớn(chất rắn) nhờ enzim phân hủy.
+ Ẩm bào: Đưa các giọt dịch vào tế bào
Sự vận chuyển các chất ra khỏi TB theo cách ngược lại với nhập bào gọi là xuất bào
2. Xuất bào:
Hiện tượng xuất bào là gì?