Bài 11. Vận chuyển các chất qua màng sinh chất

KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ
Gv: Lê Thị Tố Nga
Gv: Lê Thị Tố Nga
SINH HỌC 10
TRƯỜNG THPT NGUYỄN TRÃI
TỔ: SINH – CN
I.Vận chuyển thụ động (VCTĐ)
1.Khái niệm:
VCTĐ là phương thức vận chuyển các chất qua màng sinh chất không tốn năng lượng.
I.Vận chuyển thụ động (VCTĐ)
a.VCTĐ được thực hiện dựa theo nguyên lí khuếch tán:
- Các chất tan khuếch tán qua màng sinh chất từ nơi có nồng độ cao đến nơi có nồng độ thấp.
- Nước khuếch tán qua màng sinh chất (thẩm thấu)
từ nơi có lượng nước tự do nhiều đến nơi có lượng nước tự do ít.
2. Đặc điểm:
I.Vận chuyển thụ động (VCTĐ)
2.Đặc điểm:
b.Các cách khuếch tán:
- Trực tiếp qua lớp photpholipit kép:
- Qua kênh protein xuyên màng:
gồm các chất không phân cực và kích thước nhỏ (O2 , CO2…)
gồm các chất phân cực, kích thước lớn (glucôzơ, axit amin…)
* nước thẩm thấu qua màng nhờ kênh aquaporin.
I.Vận chuyển thụ động (VCTĐ)
3.Các loại môi trường ngoại bào:
Nước muối 9%o
Nước muối 6%o
Nước muối 3%o
TBĐV, muối 6%o
TBĐV, muối 6%o
TBĐV, muối 6%o
I.Vận chuyển thụ động (VCTĐ)
3.Các loại môi trường ngoại bào:
Nước muối 9%o
Nước muối 6%o
Nước muối 3%o
TBĐV, muối 6%o
TBĐV, muối 6%o
TBĐV, muối 6%o
Môi trường ưu trương
Môi trường đẳng trương
Môi trường nhược trương
II.Vận chuyển chủ động
- Là phương thức vận chuyển các chất qua màng cần tốn năng lượng.
- Các chất được vận chuyển từ nơi nồng độ thấp đến nơi nồng độ cao.
- Cần có kênh prôtêin đặc chủng cho từng chất cần vận chuyển.
Vận chuyển
thụ động
Vận chuyển
chủ động
Vận chuyển chủ động Na+ , K+
qua màng sinh chất
III.Nhập bào và xuất bào
III.Nhập bào và xuất bào
III.Nhập bào và xuất bào
III.Nhập bào và xuất bào
Vận chuyển các chất vào trong tế bào bằng cách biến dạng màng sinh chất.
Vận chuyển các chất ra khỏi tế bào bằng cách biến dạng màng sinh chất.
 Màng sinh chất biến dạng
 “Đối tượng” được bao bọc trong bóng xuất bào
 đẩy vào bên trong TB
bao bọc “đối tượng”
phân giải bởi enzim trong lizôxôm.
đẩy “đối tượng” ra khỏi TB.
liên kết với màng TB
 màng TB biến dạng
III.Nhập bào và xuất bào
* Nếu đối tượng vận chuyển ở dạng chất rắn => thực bào.
* Nếu đối tượng vận chuyển ở dạng giọt dịch => ẩm bào.
* Nhập bào và xuất bào đều tốn năng lượng.
Vận chuyển các chất qua màng sinh chất
Không biến dạng màng
Biến dạng màng
Vận chuyển thụ động
Vận chuyển chủ động
Nhập bào
Xuất bào
Không tốn năng lượng
Tiêu tốn năng lượng
Xuất bào và nhập bào là kiểu vận chuyển của
Các chất thông qua sự biến dạng của…
ĐA 1
ĐA 4
ĐA 3
ĐA 2
ĐA 5
ĐA 7
ĐA 6
1
2
3
7
4
6
5
TỪ KHOÁ
Đây là nguyên lí của vận chuyển thụ động?
GIẢI
ĐÁP
Ô
CHỮ
Hiện tượng màng tế bào biến dạng bao lấy
các chất rắn và đưa vào trong tế bào
Sự khuếch tán của các phân tử nước qua
màng sinh chất được gọi là:…
Đây là phương thức vận chuyển các chất qua
màng không tiêu tốn năng lượng?
Qúa trình này xảy ra hoàn toàn ngược với
quá trình nhập bào?
Đây là môi trường mà nồng độ chất tan ngoài
tế bào bằng nồng độ chất tan trong tế bào?
C
O
N
H
*Chuẩn bị:
1. Các bước tiến hành thí nghiệm?
2. Hiện tượng co nguyên sinh xảy ra khi nào? Giải thích?
3. Vì sao khí khổng mở trở lại khi tế bào phản co nguyên sinh?
CẢM ƠN QUÝ THẦY CÔ
Gv: Lê Thị Tố Nga