Bài 11. Vận chuyển các chất qua màng sinh chất

Chăo m?ng qu� th?y c�
v? d? ti?t h?c h�m nay!
Câu hỏi: Trình bày cấu trúc, chức năng của màng sinh chất ?
KIỂM TRA BÀI CŨ
Bài 11: VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT
QUA MÀNG SINH CHẤT
N?I DUNG:
VĐ?N CHUYÍ?N
THU? ��?NG
VĐ?N CHUYÍ?N
CHU? ��?NG
NHĐ?P BĂO VĂ
XUĐ?T BĂO
I
II
III
I/ V?N CHUY?N TH? D?NG
THÍ NGHIỆM 1
Nước cất
KI
CuSO4
Màng bán thấm
THÍ NGHIỆM 2
I/ V?N CHUY?N TH? D?NG
( Nồng độ cao )
Chất hòa tan
( Nồng độ thấp )
Chất hòa tan
Phân tử H2O
Phân tử H2O
Khuếch tán
Thẩm thấu
Màng sinh chất
DD 1
DD 2
I/ V?N CHUY?N TH? D?NG
Th? năo lă hi?n tu?ng khu?ch tân, th?m th?u?
a. Khu?ch tân:
Lă hi?n tu?ng ch?t tan di t? noi c� n?ng d? cao d?n noi c� n?ng d? th?p
b. Th?m th?u:
Lă hi?n tu?ng câc phđn t? nu?c t? do qua măng sinh ch?t t? noi c� n?ng d? ch?t tan th?p d?n noi c� n?ng d? ch?t tan cao
1. Hi?n tu?ng khu?ch tân vă th?m th?u:
I/ V?N CHUY?N TH? D?NG
S? v?n chuy?n c?a ch?t tan qua măng sinh ch?t c� theo nguyín l� khu?ch tân kh�ng?
2. V?n chuy?n th? d?ng
a. Khâi ni?m:
V?n chuy?n th? d?ng lă phuong th?c v?n chuy?n câc ch?t qua măng sinh ch?t t? noi c� n?ng d? cao d?n noi c� n?ng d? th?p (chi?u Gradien n?ng d?) mă kh�ng tiíu t?n nang lu?ng
Bên ngoài màng
Bên trong màng
Em hãy cho biết thế nào là vận chuyển thụ động?
Đây là kiểu vận chuyển thụ động
I/ V?N CHUY?N TH? D?NG
D?a văo n?ng d? ch?t tan trong vă ngoăi t? băo, phđn chia m�i tru?ng thănh m?y lo?i?
I/ V?N CHUY?N TH? D?NG
MT ưu trương
MT đẳng trương
MT nhược trương
Uu truong:
n?ng d? ch?t tan bín ngoăi cao hon bín trong t? băo
D?ng truong:
n?ng d? ch?t tan bín ngoăi vă bín trong t? băo b?ng nhau.
Nhu?c truong:
n?ng d? ch?t tan bín ngoăi th?p hon bín trong t? băo
M?t s? lo?i m�i tru?ng
I/ V?N CHUY?N TH? D?NG
I/ V?N CHUY?N TH? D?NG

b. Các kiểu vận chuyển thụ động:
- Khuếch tán trực tiếp qua lớp đôi photpholipit: các chất không phân cực và chất có kích thước nhỏ, tan trong lipít (CO2, O2)
Khuếch tán qua kênh prôtêin xuyên màng: các chất phân cực, các ion, chất có kích thước lớn
Riêng phân tử nước được thẩm thấu nhờ 1 kênh prôtêin đặc biệt gọi là aquaporin
I/ V?N CHUY?N TH? D?NG
2. V?n chuy?n th? d?ng
MT ưu trương
MT nhược trương
MT đẳng trương
VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT QUA MÀNG SINH CHẤT
c. Câc y?u t? ?nh hu?ng t?i t?c d? khu?ch tân câc ch?t qua măng:

- Nhi?t d? m�i tru?ng
- S? chính l?ch n?ng d? câc ch?t trong vă ngoăi măng
2. V?n chuy?n th? d?ng
I/ V?N CHUY?N TH? D?NG
NỒNG ĐỘ CAO
NỒNG ĐỘ THẤP
Prôtêin
(Máy bơm đặc chủng)
BÊN NGOÀI TẾ BÀO
BÊN TRONG TẾ BÀO
1. Khâi ni?m:
V?n chuy?n ch? d?ng (v?n chuy?n t�ch c?c) lă phuong th?c v?n chuy?n câc ch?t t? noi c� n?ng d? th?p d?n noi c� n?ng d? cao vă c?n tiíu t?n nang lu?ng
Tr�nh băy khâi ni?m v?n chuy?n ch? d?ng ?
2. Di?u ki?n:
C?n mây bom d?c ch?ng
C?n nang lu?ng ATP
V?n chuy?n ch? d?ng c?n c� di?u ki?n g�?
Đây là kiểu vận chuyển chủ động
II/ V?N CHUY?N CH? D?NG
ATP
II/ V?N CHUY?N CH? D?NG
1. Nh?p băo:

Lă dua câc ch?t văo bín trong t? băo b?ng câch bi?n d?ng măng sinh ch?t.
Th? năo lă nh?p băo?
III/ NH?P BĂO VĂ XU?T BĂO
1. Nh?p băo
Măng t? băo l�m văo bao l?y th?c an
H�nh thănh kh�ng băo tiíu h�a ch?a th?c an bín trong
Lizoxom g?n văo kh�ng băo vă ti?t enzim d? tiíu h�a th?c an
Hêy m� t? co ch? nh?p băo?
III/ NH?P BĂO VĂ XU?T BĂO
C� m?y lo?i nh?p băo?
* C� 2 lo?i nh?p băo:
+ Th?c băo: T? băo d?ng v?t "an" câc t? băo nhu vi khu?n, câc m?nh v? t? băo vă câc ch?t c� k�ch thu?c l?n.
+ ?m băo: dua gi?t d?ch văo t? băo.
1. Nh?p băo
III/ NH?P BĂO VĂ XU?T BĂO
III/ NH?P BĂO VĂ XU?T BĂO
1. Nh?p băo
2. Xu?t băo
Th? năo lă xu?t băo?
Lă phuong th?c t? băo dua câc ch?t ra ngoăi theo câch ngu?c v?i quâ tr�nh nh?p băo
Em hêy níu co ch? xu?t băo
III/ NH?P BĂO VĂ XU?T BĂO
2. Xu?t băo
Trong tế bào
Ngoài tế bào
H�nh thănh câc b�ng xu?t băo bao l?y câc ch?t
B�ng xu?t băo liín k?t v?i măng lăm bi?n d?ng măng t? băo
Câc ch?t du?c d?y ra ngoăi t? băo
III/ NH?P BĂO VĂ XU?T BĂO
III/ NH?P BĂO VĂ XU?T BĂO
2. Xu?t băo
V?n chuy?n câc ch?t qua măng
Kh�ng bi?n d?ng măng
Bi?n d?ng măng
V?n chuy?n th? d?ng
V?n chuy?n ch? d?ng
Nh?p băo
Xu?t băo
Kh�ng tiíu t?n nang lu?ng
Tiíu t?n nang lu?ng
1
2
3
4
5
1. Khu?ch tân tr?c ti?p qua l?p d�i phopholipit
2. Khu?ch tân qua kính protein xuyín măng
3. Hi?n tu?ng nh?p băo
4. Hi?n tu?ng xu?t băo
5. V?n chuy?n ch? d?ng qua "Bom" d?c hi?u
Di?n tín câc h�nh th?c v?n chuy?n tuong ?ng trín h�nh?
C?NG C?
Sự khuếch tán của các phân tử nước qua màng tế bào được gọi là:
A. vận chuyển thụ động. B. bơm prôtôn.
C. sự thẩm thấu. D xuất - nhập bào.
C
C?NG C?
V?n chuy?n th? d?ng lă h�nh th?c v?n chuy?n :
A. C?n tiíu t?n nang lu?ng
B. Kh�ng c?n tiíu t?n nang lu?ng
C. Kh�ng c?n c� s? chính l?ch n?ng d?
D. C?n câc bom d?c bi?t trín măng
C?NG C?
B
Ki?u v?n chuy?n câc ch?t ra, văo măng t? băo b?ng s? bi?n d?ng măng sinh ch?t lă.
A. v?n chuy?n th? d?ng B. v?n chuy?n ch? d?ng
C. xu?t băo - nh?p băo D. khu?ch tân tr?c ti?p
C?NG C?
C
C?NG C?
T? băo c� th? dua câc ch?t c?n thi?t nhung n?ng d? th?p hon t? băo văo bín trong t? băo b?ng.
A. v?n chuy?n ch? d?ng B. v?n chuy?n th? d?ng
C. nh?p băo D. xu?t băo

A
Rau xăo nhu th? năo d? kh�ng b? qu?t, dai mă v?n xanh vă gi�n ?
-T?i sao khi ta ch? rau mu?ng n?u kh�ng ngđm văo nu?c th� rau th?ng n?u ngđm văo nu?c th� s?i rau mu?ng ch? l?i cong?
T
Xuất bào và nhập bào là kiểu vận chuyển của
Các chất thông qua sự biến dạng của…
DA 1
DA 4
DA 3
DA 2
DA 5
DA 7
DA 6
1
2
3
7
4
6
5
TỪ KHOÁ
Đây là sự vận chuyển của các chất tan từ nơi
có nồng độ cao tới nơi có nồng độ thấp?
GIẢI
ĐÁP
Ô
CHỮ
Hiện tượng màng tế bào biến dạng bao lấy
các chất rắn và đưa vào trong tế bào
Sự khuếch tán của các phân tử nước qua
màng bán thấm được gọi là:…
Đây là phương thức vận chuyển các chất qua
màng không tiêu tốn năng lượng?
Qúa trình này xảy ra hoàn toàn ngược với
quá trình nhập bào?
Đây là môi trường mà nồng độ chất tan ngoài
tế bào bằng nồng độ chất tan trong tế bào?
Xin chân thành cảm ơn các thầy cô cùng
toàn thể các em!
C?NG C?
A
B
C
D
V?n chuy?n ch? d?ng lă:
Phuong th?c v?n chuy?n câc ch?t qua măng sinh ch?t vă kh�ng tiíu t?n nang lu?ng
Phuong th?c v?n chuy?n câc ch?t kh�ng qua măng sinh ch?t vă tiíu t?n nang lu?ng
Phuong th?c v?n chuy?n câc ch?t qua măng sinh ch?t vă tiíu t?n nang lu?ng
Phuong th?c v?n chuy?n câc ch?t kh�ng qua măng sinh ch?t vă tiíu t?n nang lu?ng
C
C?NG C?
V?n chuy?n th? d?ng lă:
Phuong th?c v?n chuy?n câc ch?t QUA măng sinh ch?t vă KH�NG tiíu t?n nang lu?ng
Phuong th?c v?n chuy?n câc ch?t KH�NG QUA măng sinh ch?t vă tiíu t?n nang lu?ng
Phuong th?c v?n chuy?n câc ch?t QUA măng sinh ch?t vă tiíu t?n nang lu?ng
Phuong th?c v?n chuy?n câc ch?t KH�NG QUA măng sinh ch?t vă tiíu t?n nang lu?ng
A
B
C
D
A