Bài 11. Vận chuyển các chất qua màng sinh chất

Bài 11: VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT QUA MÀNG SINH CHẤT
Vận chuyển thụ động
a. Khái niệm
Vận chuyển thụ động là phương thức vận chuyển các chất qua màng sinh chất mà không tiêu tốn năng lượng
Nguyên lí vận chuyển thụ động: Sự khuếch tán các chất từ nơi có nồng độ cao đến nơi có nồng độ thấp



b. Các kiểu vận chuyển thụ động
-Khuếch tán trực tiếp qua lớp kép photpholipit
-Khuếch tán qua kênh protein xuyên màng
c. Yếu tố ảnh hưởng
Nhiệt độ môi trường
Sự chênh lệch nồng độ các chất trong và ngoài màng
Dựa vào sự chênh lệch nồng độ các chất trong và ngoài màng có thể chia môi trường thành mấy loại? Đặc điểm từng loại?
Cn > Ct
Cn = Ct
Cn < Ct
II. Vận chuyển chủ động
a. Khái niệm
Là phương thức vận chuyển các chất từ nơi có nồng độ thấp đến noi có nồng độ cao, cần tiêu tốn năng lượng










b. Cơ chế
+ ATP+protein
+ Protein biến đổi để liên kết các chất và đưa vào tế bào hay đẩy ra ngoài tế bào

III. Nhập bào và xuất bào
a. Nhập bào
- Là phương thức tế bào đưa các chất vào bên trong tế bào bằng cách biến dạng màng sinh chất
Có 2 loại:
+ Thực bào: TBĐV ăn các hợp chất có kích thước lớn ( chất rắn) nhờ các enzym phân hủy
+ Ẩm bào: đưa các giọt dịch vào tế bào







b. Xuất bào
- Là vận chuyển các chất ra ngoài tế bào ngược lại nhập bào
- Các chất thải trong túi kết hợp với màng sinh chất đẩy ra ngoài tế bào
CÂU HỎI CỦNG CỐ KIẾN THỨC

Câu 1. Đặc điểm các chất vận chuyển qua kênh protein
Không phân cực, kích thước nhỏ
Không phân cực, kích thước lớn
Phân cực, kích thước lớn
Phân cực, kích thước nhỏ
Câu 2. Môi trường có nồng độ chất tan bên ngoài cao hơn bên trong tế bào là
Môi trường ưu trương
Môi trường đẳng trương
Môi trường nhược trương
Cả b, c
Câu 3. Điều kiện của vận chuyển chủ động
Không tiêu tốn năng lượng
Tiêu tốn năng lượng
Cần “máy bơm”
Cả b, c
Câu 4. Kênh aquaporin cho phân tử nào đi qua

CO2, H2O
Protein, lipit
H2O
Các chất hữu cơ
Câu 5. Hiện tượng pha cà phê với nước sôi mau tan hơn so với nước ấm, là do yếu tố nào ảnh hưởng đến tốc độ khuếch tán qua màng
Chênh lệch nồng độ chất tan
Độ pH
Hàm lượng nước
Nhiệt độ