Bài 11. Tây Âu thời hậu kì trung đại

Tiết 15, 16 – Bài 11
GV : Nguy?n Chí Thu?n
Tru?ng THPT Di An - Bình Duong
TÂY ÂU THỜI
HẬU KÌ TRUNG ĐẠI
1. Những cuộc phát kiến địa lí
a. Nguyên nhân
Sự phát triển của lực lượng sản xuất nên nhu cầu về hương liệu, vàng bạc, thị trường ngày càng tăng.
1. Những cuộc phát kiến địa lí
a. Nguyên nhân
Sự phát triển của lực lượng sản xuất nên nhu cầu về hương liệu, vàng bạc, thị trường ngày càng tăng.
Thế kỉ XV, con đường buôn bán qua Tây Á và Địa Trung Hải bị người Arập độc chiếm.
Con đường buôn bán qua Tây Á và Địa Trung Hải
1
1. Những cuộc phát kiến địa lí
a. Nguyên nhân
Sự phát triển của lực lượng sản xuất nên nhu cầu về hương liệu, vàng bạc, thị trường ngày càng tăng.
Con đường buôn bán qua Tây Á và Địa Trung Hải bị người Ả Rập độc chiếm.
Khoa học kỹ thuật phát triển.
Quan điểm của Galilê và những cuốn sách của ông viết
đã bị Giáo hội Ki-tô có quyền lực thời đó đòi xử tử ông.
Hai chiếc kính viễn
vọng hiện ở Viện bảo
tàng khoa học Ý do
Galilê làm năm 1609.
Ông cho rằng trái đất
và tất cả hành tinh
khác đều quay xung
quanh măt trời.
Hai chiếc kính viễn vọng hiện ở Viện bảo tàng khoa học Ý do Galilê làm năm 1609.
Ông cho rằng trái đất và tất cả hành tinh khác đều quay xung quanh măt trời.
2
TÀU VIKING
2
2
2
Năm 1487, Đi-a-xơ đến châu Phi.
b. Những cuộc phát kiến TK XV - XVI
Vịnh Ghi nê
1487
BỒ
ĐÀO
NHA
3
Năm 1487, Đi-a-xơ đến châu Phi.
Tháng 8 – 1492 , Cô-lôm-bô đến châu Mĩ.
b. Những cuộc phát kiến TK XV - XVI
Hai chuyến đi đầu tiên của Cô-lôm-bô đã đưa ông đi vòng quanh
các hòn đảo của vùng Ca-ri-bê. Chuyến đi thứ ba và thứ tư ông
đã đặt chân đến một vùng đất rộng lớn của Nam Mĩ và Trung Mĩ
Tàu thám hiểm của Cô-lôm-bô
7
Nhìn thấy thổ dân da đỏ Côlômbô tưởng nhầm là người Ấn Độ
Năm 1487, Đi-a-xơ đến châu Phi.
Tháng 8-1492, Cô-lôm-bô đến châu Mĩ.
Tháng 7 – 1497 , Va-xcô đơ Ga-ma đến Ấn Độ.
b. Những cuộc phát kiến TK XV - XVI

Mũi Hảo Vọng
1497
BỒ
ĐÀO
NHA
5
Lăng mộ Vaxcô đơ Gama ở Bồ Đào Nha
Năm 1487, Đi-a-xơ đến châu Phi.
Tháng 8-1492, Cô-lôm-bô đến châu Mĩ.
Tháng 7-1497, Va-xcô đơ Ga-ma đến Ấn Độ.
Từ 1519 – 1522 , Ma-gien-lan đầu tiên đi vòng quanh trái đất.
b. Những cuộc phát kiến TK XV - XVI
11-1519
PHILIPPIN
BRAXIN
1519
TÂY
BAN
NHA
13-2-1522
06-3-1521

Mũi
Hảo Vọng
6
C. Những kết quả và tác động
Tích cực:
Mở ra những con đường mới, những vùng đất mới, dân tộc mới, tăng cường giao lưu văn hóa giữa các châu lục.
C. Những kết quả và tác động
Tích cực:
Mở ra những con đường mới, những vùng đất mới, dân tộc mới, tăng cường giao lưu văn hóa giữa các châu lục.
Thị trường thế giới được mở rộng, hàng hải quốc tế phát triển.
Thị trường thế giới được mở rộng,
hàng hải quốc tế phát triển.
C. Những kết quả và tác động
Tích cực:
Mở ra những con đường mới, những vùng đất mới, dân tộc mới, tăng cường giao lưu văn hóa giữa các châu lục.
Thị trường thế giới được mở rộng, hàng hải quốc tế phát triển.
Thúc đẩy quá trình tan rã của quan hệ PK và sự ra đời của CNTB châu Âu.
C. Những kết quả và tác động
Tích cực:
Mở ra những con đường mới, những vùng đất mới, dân tộc mới, tăng cường giao lưu văn hóa giữa các châu lục.
Thị trường thế giới được mở rộng, hàng hải quốc tế phát triển.
Thúc đẩy quá trình tan rã của quan hệ PK và sự ra đời của CNTB châu Âu.
Tiêu cực:
- Nảy sinh quá trình cướp bóc thuộc địa và buôn bán nô lệ.
2.Sự nảy sinh chủ nghĩa tư bản ở Tây Âu
Quá trình tích luỹ tư bản (vốn) :
Giai cấp tư sản tích luỹ được số vốn ban đầu bằng sự cướp bóc thực dân.
2.Sự nảy sinh chủ nghĩa tư bản ở Tây Âu
Quá trình tích luỹ tư bản (vốn) :
Giai cấp tư sản tích luỹ được số vốn ban đầu bằng sự cướp bóc thực dân.
Họ còn dùng bạo lực để cướp đoạt ruộng đất của nông dân.
2.Sự nảy sinh chủ nghĩa tư bản ở Tây Âu
Quá trình tích luỹ tư bản (vốn) :
Giai cấp tư sản tích luỹ được số vốn ban đầu bằng sự cướp bóc thực dân.
Họ còn dùng bạo lực để cướp đoạt ruộng đất của nông dân.
Đầu thế kỉ XVI, ở Tây Âu xuất hiện kinh doanh TBCN (T + t = T’).
(T + t = T’)
Quá trình
tích luỹ tư bản
Cướp bóc thực dân
ở thuộc địa
Cướp đoạt ruộng đất
ở trong nước
Kinh doanh TBCN
(T + t = T’)
QUAN HỆ SẢN XUẤT
TƯ BẢN CHỦ NGHĨA
VỐN
NHÂN CÔNG
b. Những biểu hiện nảy sinh của CNTB
Phường hội thay bằng công trường thủ công.
Lớn
Một thợ thủ công làm trọn vẹn
một sản phẩm
Chuyên môn hóa, sản xuất máy móc
theo dây chuyền
Bình đẳng
Chủ - thợ
- Giống nhau: làm ra sản phẩm thủ công
- Khác nhau:
b. Những biểu hiện nảy sinh của CNTB
Phường hội thay bằng công trường thủ công.
Sản xuất nhỏ của nông dân thay bằng đồn điền, trang trại.
b. Những biểu hiện nảy sinh của CNTB
Phường hội thay bằng công trường thủ công.
Sản xuất nhỏ của nông dân thay bằng đồn điền, trang trại.
Thương hội thay bằng công ti thương mại.
Những chuyển biến của kinh tế Tây Âu thời trung đại
Phường hội
Thương hội
Sản xuất nhỏ
của nông dân
Thợ cả - Thợ bạn
Lãnh chúa - Nông nô
Công trường
thủ công
Công ti
thương mại
Đồn điền,
trang trại
Chủ - Thợ làm thuê
Tư sản – Vô sản
QHSX
TBCN
đã
hình
thành
ở
châu
Âu
VUA
QUÝ TỘC VŨ SĨ
QUÝ TỘC TĂNG LỮ
NÔNG DÂN
THỢ THỦ CÔNG
THƯƠNG NHÂN
Sơ đồ về sự phân hóa giai cấp trong xã hội Tây Âu thời hậu kỳ trung đại
CÔNG NHÂN (Vô sản)
QUAN HỆ SẢN XUẤT PHONG KIẾN
Bị rào đất cướp ruộng
THỢ THỦ CÔNG
THƯƠNG NHÂN
CHỦ BỎ VỐN (Tư sản)
QUÝ TỘC
NÔNG NÔ
Quan hệ chủ và thợ
Tích luỹ vốn giàu có
QUAN HỆ SẢN XUẤT TƯ BẢN CHỦ NGHĨA
Giai cấp tư sản bóc lột giai cấp vô sản.
VÔ SẢN
TƯ SẢN
KIỂM TRA BÀI CŨ
Nguyên nhân sâu xa đưa đến các cuộc phát kiến
địa lí là :
A. sự bùng nổ về dân số đặt ra yêu cầu cấp thiết tìm ra những vùng đất mới.
B. sự phát triển của nền sản xuất đặt ra nhu cầu cấp thiết về nguyên liệu, thị trường, nguồn hương liệu và vàng bạc.
C. thoả mãn nhu cầu muốn tìm hiểu, khám phá thế giới mới của con người.
D. con đường giao lưu buôn bán từ Tây Âu qua Tây Á sang phương Đông bị người Arập độc chiếm.

2.Việc tìm con đường thông thương giữa châu Âu và phương Đông đặt ra cấp thiết từ :
A. thế kỉ XI.
B. thế kỉ XIV.
C. thế kỉ XV.
D. thế kỉ XVI.

3. Vào thời điểm đó, tiền đề quan trọng nhất để các cuộc phát kiến địa lí có thể thực hiện được là :
A. sự tài trợ về tài chính của chính phủ các nước Tây Âu.
B. ước mơ chinh phục tự nhiên, lòng ham hiểu biết của con người.
C. khoa học-kĩ thuật, đặc biệt là ngành hàng hải phát triển.
D. Thương nhân châu Âu có những am hiểu về đại dương.

4. Các nước đi tiên phong trong các cuộc phát kiến địa lí là :
A. Anh, Hà Lan.
B. Hi Lạp, Italia.
C. Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha.
D. Tây Ban Nha, Anh.

5. Các cuộc phát kiến địa lí để lại hậu quả là :
A. thúc đẩy quá trình tan rã của chế độ phong kiến tập quyền.
B. bắt đầu thời kì đẩy mạnh xâm lược, cướp bóc thuộc địa và buôn bán nô lệ da den.
C. rất nhiều người đã phải bỏ mạng trong những cuộc hành trình phát kiến địa lí.
D. cả A, B, C đều đúng.

6. Quan hệ sản xuất được xác lập ở Tây Âu thời hậu kì trung đại là :
A. quan hệ giữa chủ đất và nông nô.
B. quan hệ giữa lãnh chúa và thợ thủ công.
C. quan hệ giữa “phong quân và bồi thần”.
D. quan hệ giữa chủ và thợ, giữa chủ ruộng đất và công nhân nông nghiệp.

7. Các giai cấp mới được hình thành trong xã hội Tây Âu thời hậu kì trung đại là :
A. lãnh chúa và vô sản.
B. tư sản và nông dân.
C. chủ nô và nô lệ.
D. tư sản và vô sản.
Những chuyển biến của kinh tế Tây Âu thời trung đại
Phường hội
Thương hội
Sản xuất nhỏ
của nông dân
Thợ cả - Thợ bạn
Lãnh chúa - Nông nô
Công trường
thủ công
Công ti
thương mại
Đồn điền,
trang trại
Chủ - Thợ làm thuê
Tư sản – Vô sản
QHSX
TBCN
đã
hình
thành
ở
châu
Âu
3. Phong trào Văn hoá Phục hưng
Nguyên nhân ra đời :
Giai cấp tư sản chưa có địa vị xã hội.
Giáo lí Ki - tô mang quan điểm lỗi thời.
Giáo lí Ki-tô mang quan điểm lỗi thời khi xử tội Ga-li-lê
Hai chiếc kính viễn vọng hiện ở Viện bảo
tàng khoa học Ý do Galilê làm năm 1609.
Ông cho rằng trái đất hình c?u và tất cả hành tinh khác đều quay xung quanh măt trời.
Hai chiếc kính viễn vọng hiện ở Viện bảo tàng khoa học Ý do Galilê làm năm 1609.
Ông cho rằng trái đất hình c?u và tất cả hành tinh khác đều quay xung quanh măt trời.
3. Phong trào Văn hoá Phục hưng
Nguyên nhân ra đời :
Giai cấp tư sản chưa có địa vị xã hội.
Giáo lí Ki-tô mang quan điểm lỗi thời.
Giai cấp tư sản muốn khôi phục văn hoá xán lạn cổ đại Hi Lạp và Rô-ma.
b. Thành tựu
Mở đầu từ Italia lan nhanh sang Tây Âu trở thành trào lưu rộng lớn.
Từ Italia lan nhanh sang Tây Âu
ITALIA


b. Thành tựu
Từ Italia lan nhanh sang Tây Âu trở thành trào lưu rộng lớn.
Sự tiến bộ vượt bật của khoa học kĩ thuật.
Côpecnich
Galilê
b. Thành tựu
Từ Italia lan nhanh sang Tây Âu trở thành trào lưu rộng lớn.
Sự tiến bộ vượt bật của khoa học kĩ thuật.
Sự phát triển phong phú về văn học và sự nở rộ các tài năng nghệ thuật.
b. Thành tựu
Từ Italia lan nhanh sang Tây Âu trở thành trào lưu rộng lớn.
Sự tiến bộ vượt bật của khoa học kĩ thuật.
Sự phát triển phong phú về văn học và sự nở rộ các tài năng nghệ thuật.
Xuất hiện : Ra-bơ-le, Đê-các-tơ, Lê-ô-na đơ Vanh-xi, Sếch-xpia…
Ra-bơ-le (1494-1553) tác phẩm Lọ nước thần
Ông dùng tiếng cười giễu cợt, lên án bọn giáo sĩ, đả kích bọn vua chúa tham lam độc ác.
ĐỀ-CÁC-TƠ (1596-1650) nhà toán học và triết học phủ nhận uy quyền của Giáo hội
“Nàng Giôcông” ( Môna Lida) - Lêôna đơ Vanhxi
Bữa tiệc cuối cùng của Chúa - Lêôna đơ Vanhxi Vì đồng tiền Yuđa đã phản bội Chúa Giê-su
Ngày 27-7-2007 kênh truyền hình Mỹ CNN đăng tải chuyên gia tin học Slvisa Pesci : Hình ảnh Chúa đang đưa tay bế một đứa trẻ.
Phát hiện thấy một khuông nhạc 5 dòng chạy ngang qua bức hoạ.
“Tượng Đavit” của Michelangelo – 1501 cao 5m Hình ảnh con người được diễn tả có tỉ lệ cân đối, biểu hiện nội tâm sâu sắc, sống động và chân thực.
Đức Mẹ sầu bi của Michelangelo – 1499 (24 năm)
Đức Mẹ Maria trẻ trung ở vị trí đang ngồi rất nghiêm kính, ôm trong lòng thi thể của Đức Chúa.
Vở kịch Roméo và Juliet của Sếch-xpia
đề cao nhân bản và tự do cá nhân
Kiến trúc Gothic ra đời sau kiến trúc Roman.
c. Ý nghĩa
Lên án giáo hội Ki-tô, tấn công xã hội phong kiến.
c. Ý nghĩa
Lên án giáo hội Ki-tô, tấn công xã hội phong kiến.
Đề cao giá trị nhân bản và tự do cá nhân, xây dựng thế giới quan tiến bộ.
c. Ý nghĩa
Lên án giáo hội Ki-tô, tấn công xã hội phong kiến.
Đề cao giá trị nhân bản và tự do cá nhân, xây dựng thế giới quan tiến bộ.
Đấu tranh công khai đầu tiên về văn hoá tư tưởng của giai cấp tư sản chống phong kiến.
c. Ý nghĩa
Lên án giáo hội Ki-tô, tấn công xã hội phong kiến.
Đề cao giá trị nhân bản và tự do cá nhân, xây dựng thế giới quan tiến bộ.
Đấu tranh công khai đầu tiên về văn hoá tư tưởng của giai cấp tư sản chống phong kiến.
Cổ vũ, mở đường cho văn hoá châu Âu phát triển hơn.
4. Cải cách tôn giáo và chiến tranh nông dân
Cải cách tôn giáo
Lý do :
Giáo hội chống lại phong trào giai cấp tư sản đang lên.
VUA
QUÝ TỘC VŨ SĨ
QUÝ TỘC TĂNG LỮ
NÔNG DÂN
THỢ THỦ CÔNG
THƯƠNG NHÂN
GIÁO HỘI

TƯ SẢN
Diễn biến :
Diễn ra ở khắp các nước Tây Âu.
Diễn biến :
Diễn ra ở khắp các nước Tây Âu.
Đi đầu : Lu-thơ ở Đức và Can-vanh ở Thụy Sĩ.
LINH MỤC LU-THƠ
LINH MỤC CAN-VANH
Diễn biến :
Diễn ra ở khắp các nước Tây Âu.
Đi đầu : Lu-thơ ở Đức và Can-vanh ở Thụy Sĩ.
Thế kỉ XVI ở Tây Âu giáo hội phân hoá thành Tân giáo (Tin lành) và Cựu giáo (Ki-tô).
Cải cách tôn giáo và chiến tranh nông dân
Cựu giáo
Kitô
Tân giáo
Tin Lành
HISTORY OF SOCIAL DEVELOPMENT LỊCH SỬ PHÁT TRIỂN XÃ HỘI
Cải cách tôn giáo và chiến tranh nông dân
Cựu giáo
Kitô
Tân giáo
Tin Lành
HISTORY OF SOCIAL DEVELOPMENT LỊCH SỬ PHÁT TRIỂN XÃ HỘI
Cải cách không có ý định thủ tiêu tôn giáo
a. Cải cách tôn giáo
Ý nghĩa :
Là cuộc đấu tranh công khai đầu tiên của giai cấp tư sản về văn hoá tư tưởng.
a. Cải cách tôn giáo
Ý nghĩa :
Là cuộc đấu tranh công khai đầu tiên của giai cấp tư sản về văn hoá tư tưởng.
Cổ vũ mở đường văn hoá châu Âu phát triển.
Chiến tranh nông dân Đức
Diễn biến :
Mùa xuân 1524, linh mục Tô-mát Muyn-xe lãnh đạo phong trào đấu tranh nông dân Đức.
Linh mục Tô-mát Muyn-xe
Mùa xuân 1524, Tô-mát Muyn-xe lãnh đạo phong trào đấu tranh nông dân Đức.
b. Chiến tranh nông dân Đức
Ý nghĩa :
Biểu hiện tinh thần đấu tranh quyết liệt, anh hùng của nông dân Đức chống lại Giáo hội và chế độ phong kiến.
Nông dân Đức chống lại Giáo hội
và chế độ phong kiến
b. Chiến tranh nông dân Đức
Ý nghĩa :
Biểu hiện tinh thần đấu tranh quyết liệt, anh hùng của nông dân Đức chống lại Giáo hội và chế độ phong kiến.
Báo hiệu sự suy vong của chế độ phong kiến.
CỦNG CỐ
Giai cấp tư sản khởi xướng phong trào Văn hoá Phục hưng không nhằm mục đích :
A. khôi phục lại tinh hoa văn hoá xán lạn của Hi Lạp, Rôma cổ đại.
B. kế thừa và phát triển những giá trị văn hoá thời phong kiến.
C. đề cao giá trị con người, quyền tự do cá nhân và tri thức khoa học – kĩ thuật.
D. xây dựng nền văn hoá mới của giai cấp tư sản.

2. Quê hương của văn hoá Phục hưng là :
A. Hi Lạp.
B. Italia.
C. Anh.
D. Pháp.

3. Các nhà văn hoá Phục hưng tiêu biểu là :
A.Rabơle, Đêcáctơ, Lêôna đơ Vanhxi, Sếchxpia…
B. Hôme, Talét, Pitago, Ơclít…
C.Viếcgin, Lucrexơ, Bandắc, Vichto Huygô…
D. cả A, B, C đều đúng.
4. Lí do chính khiến các giai cấp tư sản chống lại giáo hội Ki-tô thời hậu kì trung đại là :
A. Giáo hội chi phối toàn bộ đời sống tinh thần của xã hội.
B. Giáo hội cũng là một thế lực phong kiến thực sự.
C. Giáo hội là chỗ dựa tinh thần vững chắc nhất của chế độ phong kiến.
D. Giáo hội ngày càng có xu hướng ngăn cản, chống lại các phong trào của giai cấp tư sản.
5. Nước đi đầu trong phong trào cải cách tôn giáo là :
A. Đức, Thụy Sĩ.
B. Anh, Pháp.
C. Bỉ, Hà Lan.
D. Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha.
6. Ý nào sau đây không phản ánh đúng nội dung của phong trào cải cách tôn giáo là :
A. Cải cách, tiến tới thủ tiêu Ki-tô giáo.
B. Bãi bỏ các thủ tục lễ nghi phiền hà.
C. Xây dựng những tổ chức tôn giáo mới.
D. Trở lại giáo lí Ki-tô nguyên thuỷ.
7. Kết quả của phong trào cải cách tôn giáo là :
A. Ki-tô giáo bị xoá bỏ.
B. xã hội Tây Âu phân hoá thành Tân giáo và Cựu giáo.
C. cổ vũ, mở đường cho văn hoá Tây Âu phát triển.
D. cả A, B, C đều đúng.
8. Lãnh tụ kiệt xuất của phong trào nông dân Đức là :
A. Luthơ.
B. Canvanh.
C. Tômát Muynxe.
D. Mađơbua.