Bài 11. Tây Âu thời hậu kì trung đại

BÀI 11: TÂY ÂU THỜI HẬU KỲ TRUNG ĐẠI
1. Những cuộc phát kiến địa lí:
a. Nguyên nhân:
- Sản xuất phát triển dẫn đến nhu cầu về thị trường, vàng bạc, hương liệu…
1
- Con đường giao lưu buôn bán qua Tây Á và Địa Trung Hải bị người Ả Rập độc chiếm.
Hải đồ
- Khoa học kĩ thuật có những bước tiến quan trọng: đóng tàu, la bàn, hải đồ…
1. Những cuộc phát kiến địa lí:
b. Những cuộc phát kiến địa lí:
Bồ Đào Nha và Tây Ban Nha là những nước tiên phong trong các cuộc phát kiến địa lí.
1. Những cuộc phát kiến địa lí:
b. Những cuộc phát kiến địa lí:
- Năm 1487, B. Đi-a-xơ đi vòng qua cực Nam châu Phi.


Vịnh Ghi nê
1487
BỒ
ĐÀO
NHA
Hảo Vọng
1. Những cuộc phát kiến địa lí:
b. Những cuộc phát kiến địa lí:
- Năm 1492, Cô-lôm-bô đã phát hiện ra châu Mĩ.

QĐ. Canari
Đ.San sanvađo
8 -1492
TÂY
BAN
NHA
NEXT
10 - 1492
1. Những cuộc phát kiến địa lí:
b. Những cuộc phát kiến địa lí:
- Tháng 7- 1947  5- 1948, Va-x-cô đơ Ga-ma đến Tây Nam Ấn Độ.


Mũi Hảo Vọng
7 - 1497
BỒ
ĐÀO
NHA
5 - 1498
9 - 1499
1. Những cuộc phát kiến địa lí:
b. Những cuộc phát kiến địa lí:
- Từ năm 1519- 1522, Ma-gien-lan đi vòng quanh thế giới bằng đường biển.

10-1520
PHILIPPIN
11 - 1519
9 -1519
TÂY
BAN
NHA
13-2-1522
16-3-1521

Mũi
Hảo Vọng
Philippin
back
Magienlan
9 -1522
1. Những cuộc phát kiến địa lí:
c. Hệ quả:
- Đem lại nhiều hiểu biết mới về trái đất, về những con đường mới, dân tộc mới, thị trường thế giới được mở rộng.
- Thúc đẩy quá trình khủng hoảng, tan rã của quan hệ sản xuất phong kiến và sự ra đời của chủ nghĩa tư bản ở châu Âu.
- Nảy sinh quá trình cướp bóc thuộc địa và buôn bán nô lệ.
2. Sự nảy sinh chủ nghĩa tư bản ở Tây Âu:
a. Nguyên nhân:
- Sau các cuộc phát kiến địa lí, kinh tế châu Âu phát triển nhanh. Tầng lớp quí tộc, thương nhân Tây Âu ra sức cướp bóc của cải, vàng bạc của các nước châu Mĩ, Phi và châu Á  tích lũy được số vốn ban đầu.
- Họ tăng cường cướp đoạt ruộng đất của nông dân.
- Thế kỉ XVI, ở châu Âu nảy sinh hình thức kinh doanh TBCN.
Vốn
Cướp bóc thuộc địa
Nhân công
Cướp đoạt ruộng đất của nông dân
Buôn bán nô lệ
Thợ thủ công bị tước đoạt tư liệu sản xuất
Quá trình tích lũy tư bản
2. Sự nảy sinh chủ nghĩa tư bản ở Tây Âu:
b. Biểu hiện:
- Trong thủ công nghiệp: các công trường thủ công thay thế các phường hội, hình thành quan hệ chủ với thợ.
- Trong nông nghiệp: hình thành các đồn điền, trang trại, người lao động biến thành công nhân nông nghiệp.
- Trong thương nghiệp: các công ty thương mại lớn ra đời thay thế cho các thương hội.
- Xã hội Tây Âu có sự biến đổi: các giai cấp mới hình thành: tư sản và vô sản.
Sơ đồ về sự phân hóa giai cấp trong xã hội Tây Âu thời hậu kỳ trung đại
Nông dân
Lao động làm thuê (Vô sản)
Bị rào đất cướp ruộng
Thợ thủ công
Bị tước đoạt tư liệu sản xuất
Làm ăn giàu có
(Tư sản)
Chủ xưởng, chủ ngân hàng, chủ đồn điền
3. Phong trào Văn hóa Phục hưng:
a. Nguyên nhân:
- Giai cấp tư sản có thế lực về kinh tế nhưng chưa có địa vị xã hội.
- Những quan điểm lỗi thời của xã hội phong kiến kìm hãm sự phát triển của giai cấp tư sản.
3. Phong trào Văn hóa Phục hưng:
b. Nội dung:
Khôi phục lại tinh hoa xán lạn của các quốc gia cổ đại Hilạp và Rô ma, xây dựng nền văn hóa mới, đề cao giá trị con người, đòi quyền tự do cá nhân, coi trọng khoa học kĩ thuật.
3. Phong trào Văn hóa Phục hưng:
c. Thành tựu:
- Sự tiến bộ của khoa học kĩ thuật, phát triển phong phú về văn học, sự nở rộ của các tài năng.
- Tiêu biểu: Ra- bơ- le, Đê- các- tơ, Lê- ô- na đơ Vanh-xi, Sếch- xpia.
William Shakespeare
Hamlet
Leonardo de van`s (1452-1519)
Bức họa " La Giô-công" của Lê- ô - na đơ Vanh-xi
- Là một tác phẩm tiêu biểu của Lê-ô-na đờ Vanh-xi, vẽ năm 1503.
- Chất liệu: được vẽ bằng sơn dầu trên gỗ, kích thước: 0,77 x 0,53m
- Bức tranh còn có tên gọi khác là La Giô-công-đơ, được vẽ trong 1 thời gian dài và công phu.
3. Phong trào Văn hóa Phục hưng:
d. Ý nghĩa:
- Lên án Giáo hội Kitô, tấn công vào trật tự xã hội phong kiến, đề cao giá trị nhân bản và tự do cá nhân, xây dựng thế giới quan tiến bộ.
- Đây là cuộc đấu tranh công khai đầu tiên trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa của giai cấp tư sản chống lại chế độ phong kiến.
- Cổ vũ và mở đường cho văn hóa châu Âu phát triển.
4. Cải cách tôn giáo và chiến tranh nông dân:
a. Cải cách tôn giáo:
- Giáo hội Kitô ngày càng có xu hướng ngăn cản, chống lại phong trào đấu tranh của giai cấp tư sản  phong trào cải cách tôn giáo.
- Phong trào cải cách tôn giáo diễn ra đầu tiên ở Đức, Thụy Sĩ sau đó lan sang Bỉ, Hà Lan, Pháp, Anh.

- Tiêu biểu là cải cách của M. Lu- thơ (1483- 1546) ở Đức và của Can- Vanh (1509- 1564) ở Thụy Sĩ.
M. Lu-thơ
G. Can- vanh
4. Cải cách tôn giáo và chiến tranh nông dân:
a. Cải cách tôn giáo:
- Nội dung: không thủ tiêu tôn giáo nguyên thủy, dùng biện pháp ôn hòa để tiến hành cải cách, bãi bỏ các thủ tục và lễ nghi phiền toái.
- Ý nghĩa: là cuộc đấu tranh của giai cấp tư sản trên lĩnh vực tư tưởng chống lại giai cấp phong kiến, cổ vũ và mở đường cho văn hóa châu Âu phát triển cao hơn
4. Cải cách tôn giáo và chiến tranh nông dân:
b. Chiến tranh nông dân Đức:
- Nguyên nhân: nông dân bị áp bức bóc lột nặng nề, ảnh hưởng của phong trào văn hóa phục hưng và cải cách tôn giáo.
4. Cải cách tôn giáo và chiến tranh nông dân:
b. Chiến tranh nông dân Đức:
- Phong trào đấu tranh bùng nổ từ mùa xuân năm 1524. Lãnh đạo phong trào là Tô- mát Muy- xe.

Tô-mát Muyn- xe
Tô-mát Muyn- xe xuất thân từ một gia đình thợ mỏ ở Xton-bét. Thở nhỏ ông rất chăm học. Năm 15 tuổi đã lập trong trường ông học một hội kín chống giám mục Ma- đơ-bua và nhà thờ La mã. Sau khi đỗ Tiến sĩ, ông trở thành Linh mục. Năm 1521, ông ra nước ngoài, sau đó trở về Đức lãnh đạo cách mạng.
Khởi nghĩa nông dân
Khởi nghĩa nông dân
4. Cải cách tôn giáo và chiến tranh nông dân:
b. Chiến tranh nông dân Đức:
- Phong trào nông dân đã giành thắng lợi bước đầu, đã đi đến đòi thủ tiêu chế độ phong kiến.
- Ý nghĩa: biểu hiện tinh thần đấu tranh quyết liệt và khí phách anh hùng của nông dân Đức chống lại giáo hội và chế độ phong kiến. Báo hiệu sự khủng hoảng suy vong của chế độ phong kiến.