Bài 11. Tác động của ngoại lực đến địa hình bề mặt Trái Đất

QUAN SÁT HÌNH SAU
VÀ GIẢI THÍCH HIỆN TƯỢNG XẢY RA?
KIỂM TRA BÀI CŨ
Bài 11:TÁC ĐỘNG CỦA NGOẠI LỰC ĐẾN ĐỊA HÌNH BỀ MẶT TRÁI ĐẤT
I.NGOẠI LỰC:
Em hãy cho biết ngoại lực là gì?
1 /Khái niệm
Là những lực sinh ra bên ngoài Trái Đất.
Em hãy cho biết nguyên nhân chủ yếu sinh ra ngoại lực?
Nguyên nhân chủ yếu: Do nguồn năng lượng bức xạ Mặt Trơì
II.TÁC ĐỘNG CỦA NGOẠI LỰC
1/ Qúa trình phong hóa.
a/ phong hoá lý học
_ Phong hóa lý học là sự phá hủy đáthành những khối vụn có kích thước to nhỏ khác nhau
_Đá nứt vỡ, thay đổi kích thước , không thay đổi thành phaanf hóa học
_Do thay đổi nhiệt độ đôt ngột , sự đống băng. ,tác động của sinh vật
b/ Phong hóa hóa học
- Phong hóa hóa học là quá trinh phá hủy , chủ yuế làm biến đổi thành phần, tính chất của đá và khoáng vật
- Đá và các thành phần khoáng vật, biến đổi thành phần, tính chất hóa học.
_ Do tác động của chất khí , nước , những chất khoáng hồa tan trong nước , các chất do sinh vật bài tiết
c/Phong hóa sinh hoc:
-Là sự phá hủy đá và các khoáng vật dưới tác động của sinh vật
_Do sự lớn lên của rễ cây , sự bài tiết của sinh vật


�Qúa trình phong hóa:
Là sự phá hủy làm thay đổi đá, khoáng vật về kích thước , thành phần hóa học
2/ Qúa trình bóc mòn:
a. Xâm thực :
- Làm chuyển rời các sản phẩm đã bi phong hóa
_ Nguyên nhân :


Tác động của nước trên mặt thể hiện ở cả 3 quá trình: * Phá huỷ (bào mòn, xâm thực)
* Vận chuyển vật liệu * Tích tụ vật liệu
Nước chảy trên mặt:

Chảy tràn
Chảy theo dòng
Rãnh nông trên sườn (Vĩnh Sơn, Bình Định)
Quá trình phá huỷ đã tạo ra nhiều loại vật liệu:
* Các vật liệu mịn và hoá tan trôi lơ lửng theo dòng nước: phù sa, các ion
* Các vật liệu thô lăn theo đáy dòng chảy: Cuội, sỏi, tảng lăn, cát.
:
Nước chảy thành dòng tác động bào mòn, xâm thực bề mặt theo 2 hướng:
Khoét sâu đáy xâm thực sâu
Đào xói bờ xâm thực ngang
Sông ngòi và một số dạng địa hình do dòng nước tạo thành (thung lũng sông, bãi bồi, thác nước...)

Các dạng địa hình do dòng chảy trên mặt tạo thành:
Dạng địa hình xâm thực do dòng nước chảy tràn trên mặt: rãnh nông, đồi tròn bát úp
Rãnh nông trên sườn (Vĩnh Sơn, Bình Định)

Dạng địa hình xâm thực do dòng nước chảy tạm thời: Khe rãnh xói mòn, địa hình đất xấu.
Địa hình đất xấu bang Azizôna (Hoa Kì)
Dạng địa hình do dòng chảy thường xuyên tạo thành là: * Thung lũng sông, suối (địa hình xâm thực)
* Bãi bồi, đồng bằng phù sa sông, tam giác châu (địa hình bồi tụ)
Thung lũng sông và bãi bồi ven sông
Cù lao vùng cửa sông Công Gô (Châu Phi)
Tác động phá huỷ của gió chủ yếu do quá trình thổi mòn và mài mòn
Quá trình phaự huỷy cuỷa gioự:
Mài mòn: Gió thổi đem theo vật liệu vụn va đập vào bề mặt đất đá, phá huỷ đá.
HỐC ĐÁ MÀI MÒN TRONG HOANG MẠC BANG AZIZONNA-HOA KÌ
Các dạng địa hình thổi mòn: hố trũng thổi mòn, nấm đá.
Nấm đá thổi mòn
Các dạng địa hình mài mòn, thổi mòn: hố trũng thỏi mòn, nấm đá.
Cầu đá, thổi mòn trong hoang mac Bang Azizôn na - Hoa Kì
Tác động phá huỷ, vận chuyển của gió trong hoang mạc




Sóng là nhân tố quan trọng nhất hình thành địa hình miền bờ biển. Tác động của sóng thể hiện ở quá trình: Xâm thực, vận chuyển và bồi tụ
Tác động của sóng biển
Bờ biển sâu, cấu tạo bằng đá cứng, tác động phá huỷ của sóng chủ yếu là mài mòn: Khi sóng vỗ bờ, dưới tác động của trọng lực, vật liệu vụn trong nước do sóng mang theo. khiến bờ bị mài mòn, bị lõm sâu tạo thành các hàm ếch và sau đó đổ sụp xuống tạo thành vách biển, nền mài mòn.
Sông băng miền núi (vùng Alatxca)
Hồ, đầm lầy do sự đóng và tan băng ở Canada
3.Quá trình vận chuyển và bồi tụ

Các dạng địa hình tích tụ: Các cồn cát, luống cát ven biển, hồ lớn và trong hoang mạc
Các dãy cồn cát trong hoang mạc Sahara

Tác động vận chuyển và bồi tụ ở những vùng biển nông sẽ tạo thành các dạng địa hình bồi tụ như: Bãi biển, thềm bồi tụ, cồn cát ngầm.
Bãi biển Lăng Cô (T.T.Huế)
Bờ đá gốc bị phá huỷ thuộc bờ biển nước Pháp
Dạng địa hình do dòng chảy thường xuyên tạo thành là: * Thung lũng sông, suối (địa hình xâm thực)
* Bãi bồi, đồng bằng phù sa sông, tam giác châu (địa hình bồi tụ)
Thung lũng sông và bãi bồi ven sông
Cù lao vùng cửa sông Công Gô (Châu Phi)
Quan sát hinh sau và cho bieỏt hỡnh ủoự mô tả quá trình gì?
Quá trình phá huỷ bờ đá gốc
Quá trình bồi tụ vật liệu vụn
Quá trình phá huỷ bờ đá gốc, vận chuyển và bồi tụ vật liệu vụn
Quá trình vận chuyển và bồi tụ vật liệu vụn
III. t¸c ®éng cña c¸c ngo¹i lùc vµ ®Þa h×nh do chóng t¹o thµnh
1. T¸c ®éng cña n­íc trªn mÆt
Tác động của nước trên mặt thể hiện ở cả 3 quá trình: * Phá huỷ (bào mòn, xâm thực)
* Vận chuyển vật liệu * Tích tụ vật liệu
TáC Động của ngoại lực đến địa hình bề mặt trái đất
Quá trình phá huỷ đã tạo ra nhiều loại vật liệu:
* Các vật liệu mịn và hoá tan trôi lơ lửng theo dòng nước: phù sa, các ion
* Các vật liệu thô lăn theo đáy dòng chảy: Cuội, sỏi, tảng lăn, cát.
Quá trình phá huỷ đã tạo ra nhiều loại vật liệu:
* Các vật liệu mịn và hoá tan trôi lơ lửng theo dòng nước: phù sa, các ion
* Các vật liệu thô lăn theo đáy dòng chảy: Cuội, sỏi, tảng lăn, cát.
III. t¸c ®éng cña c¸c ngo¹i lùc vµ ®Þa h×nh do chóng t¹o thµnh
1. T¸c ®éng cña n­íc trªn mÆt
Tác động của nước trên mặt thể hiện ở cả 3 quá trình: * Phá huỷ (bào mòn, xâm thực)
* Vận chuyển vật liệu * Tích tụ vật liệu
B�i1: TáC Động của ngoại lực đến địa hình bề mặt trái đất
Nước chảy trên mặt:
Chảy tràn
Chảy theo dòng
Nước chảy thành dòng:
Dòng chảy thường xuyên
Dòng chảy tạm thời
Nước chảy thành dòng tác động bào mòn, xâm thực bề mặt theo 2 hướng:
Khoét sâu đáy xâm thực sâu
Đào xói bờ xâm thực ngang
Nước chảy thành dòng tác động bào mòn, xâm thực bề mặt theo 2 hướng:
Đào xói bờ xâm thực ngang
Đào xói bờ xâm thực ngang
III. t¸c ®éng cña c¸c ngo¹i lùc vµ ®Þa h×nh do chóng t¹o thµnh
1. T¸c ®éng cña n­íc trªn mÆt
TáC Động của ngoại lực đến địa hình bề mặt trái đất
Sông ngòi và một số dạng địa hình do dòng nước tạo thành (thung lũng sông, bãi bồi, thác nước...)
III. t¸c ®éng cña c¸c ngo¹i lùc vµ ®Þa h×nh do chóng t¹o thµnh
1. T¸c ®éng cña n­íc trªn mÆt
TáC Động của ngoại lực đến địa hình bề mặt trái đất
Các dạng địa hình do dòng chảy trên mặt tạo thành:
dạng địa hình xâm thực do dòng nước chảy tràn trên mặt: rãnh nông, đồi tròn bát úp
Rãnh nông trên sườn (Vĩnh Sơn, Bình Định)
III. t¸c ®éng cña c¸c ngo¹i lùc vµ ®Þa h×nh do chóng t¹o thµnh
1. T¸c ®éng cña n­íc trªn mÆt
TáC Động của ngoại lực đến địa hình bề mặt trái đất
Dạng địa hình do dòng chảy trên mặt tạo thành:
Dạng địa hình xâm thực do dòng nước chảy tạm thời: Khe rãnh xói mòn, địa hình đất xấu.
Địa hình đất xấu bang Azizôna (Hoa Kì)

Sóng là nhân tố quan trọng nhất hình thành địa hình miền bờ biển. Tác động của sóng thể hiện ở quá trình: Xâm thực, vận chuyển và bồi tụ

Tác động của sóng biển
TáC Động của ngoại lực đến địa hình bề mặt trái đất
Tác động phá huỷ, vận chuyển của gió trong hoang mạc
Các dạng địa hình mài mòn, thổi mòn: hố trũng thỏi mòn, nấm đá.
Hốc đá thổi mòn trong hoang mac Bang Azizôn na - Hoa Kì
Bờ đá gốc bị phá huỷ thuộc bờ biển nước Pháp
Bờ biển sâu, cấu tạo bằng đá cứng, tác động phá huỷ của sóng chủ yếu là mài mòn: Khi sóng vỗ bờ, dưới tác động của trọng lực, vật liệu vụn trong nước do sóng mang theo. khiến bờ bị mài mòn, bị lõm sâu tạo thành các hàm ếch và sau đó đổ sụp xuống tạo thành vách biển, nền mài mòn.

III. t¸c ®éng cña c¸c ngo¹i lùc vµ ®Þa h×nh do chóng t¹o thµnh
1. T¸c ®éng cña n­íc trªn mÆt
TáC Động của ngoại lực đến địa hình bề mặt trái đất
2. T¸c ®éng cña giã
Các dạng địa hình hình thành do gió:
Các dạng địa hình mài mòn, thổi mòn: hố trũng thổi mòn, nấm đá.
Nấm đá thổi mòn
III. t¸c ®éng cña c¸c ngo¹i lùc vµ ®Þa h×nh do chóng t¹o thµnh
1. T¸c ®éng cña n­íc trªn mÆt
TáC Động của ngoại lực đến địa hình bề mặt trái đất
2. T¸c ®éng cña giã
Các dạng địa hình hình thành do gió:
Các dạng địa hình mài mòn, thổi mòn: hố trũng thỏi mòn, nấm đá.
Hốc đá thổi mòn trong hoang mac Bang Azizôn na - Hoa Kì
III. t¸c ®éng cña c¸c ngo¹i lùc vµ ®Þa h×nh do chóng t¹o thµnh
1. T¸c ®éng cña n­íc trªn mÆt
TáC Động của ngoại lực đến địa hình bề mặt trái đất
2. T¸c ®éng cña giã
Tác động phá huỷ của gió chủ yếu do quá trình thổi mòn và mài mòn
Quá trình phá huỷ:
Thổi mòn: do gó thổi vật liệu vụn rời khỏi bề mặt đất đá.
Mài mòn: Gió thổi đem theo vật liệu vụn va đập vào bề mặt đất đá, phá huỷ đá.
Quá trình vận chuyển:
ở những vùng khí hậu khô khan, tác động vận chuyển của gió rất mạnh. Gió tạo thành những trận bão bụi trong hoang mạc,. tích tụ lại trên mặt đất khi gặp vật cản.
III. t¸c ®éng cña c¸c ngo¹i lùc vµ ®Þa h×nh do chóng t¹o thµnh
1. T¸c ®éng cña n­íc trªn mÆt
TáC Động của ngoại lực đến địa hình bề mặt trái đất
Các dạng địa hình do dòng chảy trên mặt tạo thành:
Dạng địa hình do dòng chảy thường xuyên tạo thành là: * Thung lũng sông, suối (địa hình xâm thực)
* Bãi bồi, đồng bằng phù sa sông, tam giác châu (địa hình bồi tụ)
Thung lũng sông và bãi bồi ven sông
Cù lao vùng cửa sông Công Gô (Châu Phi)
Thung lũng sông và bãi bồi ven sông
Thung lũng sông và bãi bồi ven sông
Dạng địa hình do dòng chảy thường xuyên tạo thành là: * Thung lũng sông, suối (địa hình xâm thực)
* Bãi bồi, đồng bằng phù sa sông, tam giác châu (địa hình bồi tụ)
Dạng địa hình do dòng chảy thường xuyên tạo thành là: * Thung lũng sông, suối (địa hình xâm thực)
* Bãi bồi, đồng bằng phù sa sông, tam giác châu (địa hình bồi tụ)
III. t¸c ®éng cña c¸c ngo¹i lùc vµ ®Þa h×nh do chóng t¹o thµnh
1. T¸c ®éng cña n­íc trªn mÆt
TáC Động của ngoại lực đến địa hình bề mặt trái đất
2. T¸c ®éng cña giã
Các dạng địa hình hình thành do gió:
Các dạng địa hình mài mòn, thổi mòn: hố trũng thỏi mòn, nấm đá.
Cầu đá, thổi mòn trong hoang mac Bang Azizôn na - Hoa Kì
III. t¸c ®éng cña c¸c ngo¹i lùc vµ ®Þa h×nh do chóng t¹o thµnh
1. T¸c ®éng cña n­íc trªn mÆt
TáC Động của ngoại lực đến địa hình bề mặt trái đất
2. T¸c ®éng cña giã
Các dạng địa hình hình thành do gió:
Các dạng địa hình tích tụ: Các cồn cát, luống cát ven biển, hồ lớn và trong hoang mạc
Các dãy cồn cát trong hoang mạc Sahara
Tác động của gió là nguyên nhân tạo thành các hoang mạc đá và hoang mạc cát
III. t¸c ®éng cña c¸c ngo¹i lùc vµ ®Þa h×nh do chóng t¹o thµnh
1. T¸c ®éng cña n­íc trªn mÆt
TáC Động của ngoại lực đến địa hình bề mặt trái đất
2. T¸c ®éng cña giã
Sóng là nhân tố quan trọng nhất hình thành địa hình miền bờ biển. Tác động của sóng thể hiện ở quá trình: Xâm thực, vận chuyển và bồi tụ
Tác động của sóng biển
3. T¸c ®éng cña sãng biÓn
III. t¸c ®éng cña c¸c ngo¹i lùc vµ ®Þa h×nh do chóng t¹o thµnh
1. T¸c ®éng cña n­íc trªn mÆt
TáC Động của ngoại lực đến địa hình bề mặt trái đất
2. T¸c ®éng cña giã
Tác động xâm thực (mài mòn), phá huỷ bờ đá gốc conga rắn:
3. T¸c ®éng cña sãng biÓn
Bờ biển sâu, cấu tạo bằng đá cứng, tác động phá huỷ của sóng chủ yếu là mài mòn: Khi sóng vỗ bờ, dưới tác động của trọng lực, vật liệu vụn trong nước do sóng mang theo. khiến bờ bị mài mòn, bị lõm sâu tạo thành các hàm ếch và sau đó đổ sụp xuống tạo thành vách biển, nền mài mòn.
vách biển
vách biển
III. t¸c ®éng cña c¸c ngo¹i lùc vµ ®Þa h×nh do chóng t¹o thµnh
1. T¸c ®éng cña n­íc trªn mÆt
TáC Động của ngoại lực đến địa hình bề mặt trái đất
2. T¸c ®éng cña giã
Tác động xâm thực (mài mòn), phá huỷ bờ đá gốc cứng rắn:
3. T¸c ®éng cña sãng biÓn
Tác động xâm thực của sóng biển tạo thành các vịnh biển ăn sâu vào đất liền và các mũi đất nhô ra biển
III. t¸c ®éng cña c¸c ngo¹i lùc vµ ®Þa h×nh do chóng t¹o thµnh
1. T¸c ®éng cña n­íc trªn mÆt
TáC Động của ngoại lực đến địa hình bề mặt trái đất
2. T¸c ®éng cña giã
3. T¸c ®éng cña sãng biÓn
Tác động vận chuyển và bồi tụ ở những vùng biển nông sẽ tạo thành các dạng địa hình bồi tụ như: Bãi biển, thềm bồi tụ, cồn cát ngầm.
Bãi biển Lăng Cô (T.T.Huế)
Bờ đá gốc bị phá huỷ thuộc bờ biển nước Pháp
III. t¸c ®éng cña c¸c ngo¹i lùc vµ ®Þa h×nh do chóng t¹o thµnh
1. T¸c ®éng cña n­íc trªn mÆt
TáC Động của ngoại lực đến địa hình bề mặt trái đất
2. T¸c ®éng cña giã
3. T¸c ®éng cña sãng biÓn
Bờ đá gốc bị phá huỷ thuộc bờ biển nước Pháp
III. t¸c ®éng cña c¸c ngo¹i lùc vµ ®Þa h×nh do chóng t¹o thµnh
1. T¸c ®éng cña n­íc trªn mÆt
TáC Động của ngoại lực đến địa hình bề mặt trái đất
2. T¸c ®éng cña giã
Tác động của băng hà thường ở những khu vực có khí hậu lạnh, những vùng núi cao thông qua các quá trình xâm thực (mài mòn),vận chuyển và tích tụ
3. T¸c ®éng cña sãng biÓn

Các dạng địa hình do băng hà tạo thành: băng tích, đá lưng cừu, lạch dài.
ở miền núi tạo thành các thung lũng băng hà
ở ven biển các sông băng có thể tạo thành các phio (thung lũng rất hẹp và sâu)
4. T¸c ®éng cña b¨ng hµ
TáC Động của ngoại lực đến địa hình bề mặt trái đất
Sông băng miền núi (vùng Alatxca)
Hồ, đầm lầy do sự đóng và tan băng ở Canada
back
back
back
back