Bài 11. Lực hấp dẫn. Định luật vạn vật hấp dẫn

Chào mừng quý thầy cô
cùng các em học sinh !


Chào mừng ngày Phụ nữ Việt Nam
20 - 10
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO LÂM ĐỒNG
TRƯỜNG THPT LÊ QUÝ ĐÔN
TỔ VẬT LÍ – CÔNG NGHỆ
Giáo viên thực hiện: Nguyễn Thị Quý
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 1 :
- Phát biểu định luật III Newton ?
- Nêu đặc điểm của lực và phản lực ?
Câu 2 :
Trọng lực là gì? Đặc điểm của trọng lực?

BÀI CŨ
Trả lời:
Câu 1: ? Nội dung định luật III Niu-tơn:
Trong mọi trường hợp, khi vật A tác dụng lên vật B một lực, thì vật B cũng tác dụng lại vật A một lực. Hai lực này có cùng giá, cùng độ lớn nhưng ngược chiều.
? Đặc điểm của lực và phản lực:
Lực và phản lực luôn xuất hiện (hoặc mất đi) đồng thời.
Lực và phản lực là hai lực trực đối
Lực và phản lực không cân bằng nhau.
BÀI CŨ
Trả lời:
Câu 2: ? Khái niệm trọng lực:
Trọng lực là lực của Trái đất tác dụng lên vật, gây ra cho vật gia tốc rơi tự do.
Ký hiệu :
Công thức: m
? Đặc điểm của trọng lực:
Điểm đặt: tại trọng tâm của vật.
Phương : thẳng đứng.
Chiều : từ trên xuống dưới.
Độ lớn : P = mg
ISAAC NEWTON
Isaac Newton (1642 - 1727)
nhà vật lý, toán học nước Anh, người được thế giới tôn là "người sáng lập ra vật lý học cổ điển"
Quả táo rụng!
Quả táo rụng, mặt trăng không rơi?
Mặt trăng chuyển động quanh Trái đất

Trái đất chuyển động quanh Mặt trời
Lực nào đã giữ cho
Mặt Trăng chuyển
động gần như
tròn đều quanh
Trái đất ?

Lực nào giữ cho
Trái đất chuyển động
gần như tròn đều
quanh Mặt trời ?
Tiết 20:

LỰC HẤP DẪN
ĐỊNH LUẬT VẠN VẬT
HẤP DẪN
I. LỰC HẤP DẪN
Định nghĩa: Lực hấp dẫn là lực hút giữa vạn vật trong vũ trụ.

Đặc điểm: lực hấp dẫn là lực tác dụng từ xa qua khoảng không gian giữa các vật.
Lực hấp dẫn
giữa Trái đất
và Mặt trăng
giữ cho Mặt
trăng chuyển
động quanh
Trái đất
Lực hấp dẫn giữa MT và các hành tinh giữ
cho các hành tinh chuyển động quanh MT
II. ĐỊNH LUẬT VẠN VẬT HẤP DẪN
1) Định luật:

r
m1
m2
II. ĐỊNH LUẬT VẠN VẬT HẤP DẪN
1) Định luật:
Lực hấp dẫn giữa hai chất điểm bất kỳ tỷ lệ thuận với tích hai khối lượng giữa chúng và tỷ lệ nghịch với bình phương khoảng cách giữa chúng.
II. ĐỊNH LUẬT VẠN VẬT HẤP DẪN
Fhd : Lực hấp dẫn (N)
m1, m2: Khối lượng của hai vật (kg)
r : Khỏang cách giữa hai tâm của hai vật (m)
G : Hằng số hấp dẫn ; G ? 6,67.10-11 Nm2/kg2
2) Hệ thức:
(11.1)
II. ĐỊNH LUẬT VẠN VẬT HẤP DẪN
Lưu ý: hệ thức (11.1) được áp dụng khi:
- khoảng cách giữa hai vật rất lớn so với kích thước của chúng.
- Các vật đồng chất có dạng hình cầu thì r là khoảng cách giữa hai tâm của hai vật.
2) Hệ thức:
(11.1)
III. TRỌNG LỰC LÀ TRƯỜNG HỢP RIÊNG CỦA LỰC HẤP DẪN
Trọng lực của một vật là
lực hấp dẫn giữa Trái đất
và vật đó.
? Xét vật có khối lượng m ở
độ cao h so với mặt đất.
Trái đất có khối lượng M và
bán kính R. Dựa vào định
nghĩa trọng lực ở trên tìm công
thức tính gia tốc rơi tự do của
vật. Nêu nhận xét về kết quả.
Ta có: P = Fhd
Mặt khác, ta lại có:
P = mg (2)
III. TRỌNG LỰC LÀ TRƯỜNG HỢP RIÊNG CỦA LỰC HẤP DẪN
- Từ (1) và (2), ta có :
(11.2)
- Nếu vật ở gần mặt đất (h << R), thì:
O
III. TRỌNG LỰC LÀ TRƯỜNG HỢP RIÊNG CỦA LỰC HẤP DẪN
(11.3)
III. TRỌNG LỰC LÀ TRƯỜNG HỢP RIÊNG CỦA LỰC HẤP DẪN
Gia tốc rơi tự do của vật:
- Khi vật ở độ cao
h so với mặt đất:
Khi vật ở gần
mặt đất:
(11.3)
(11.2)
Kết luận: Gia tốc rơi tự do phụ thuộc vào
độ cao h và có thể coi là như nhau đối
với các vật ở gần mặt đất.
Củng cố
Định luật vạn vật hấp dẫn:


Trọng lực là lực hấp dẫn giữa Trái đất và vật đó.
Trọng tâm của vật là điểm đặt của trọng lực
Công thức tính gia tốc rơi tự do:

G ? 6,67.10-11 Nm2/kg2
Câu 1: Chọn phát biểu đúng:
A. Một vật nhỏ hút Trái đất một lực, có độ lớn nhỏ hơn so với lực mà Trái đất hút vật.
B. Một vật nhỏ hút Trái đất một lực, có độ lớn lớn hơn so với lực mà Trái đất hút vật.
C. Một vật nhỏ hút Trái đất một lực, có độ lớn bằng lực mà Trái đất hút vật.
D. Một vật nhỏ không thể hút Trái đất.
Câu 2: Câu nào sau đây đúng khi nói về lực hấp dẫn do Trái Đất tác dụng lên Mặt Trăng và do Mặt Trăng tác dụng lên Trái Đất?

Hai lực này cùng phương, cùng chiều
Hai lực này cùng phương, ngược chiều.
Hai lực này cùng chiều, cùng độ lớn.
Phương của hai lực này luôn thay đổi và không trùng nhau.

Câu 3: Khi khối lượng của hai vật và khoảng cách giữa chúng đều tăng lên gấp đôi thì lực hấp dẫn giữa chúng có độ lớn:
Tăng gấp đôi B. Giảm đi một nửa
C. tăng gấp 4 D. giữ nghuyên như cũ

Câu 4: Một vật khối lượng 1kg, ở trên mặt đất có trọng lượng 10N. Khi di chuyển vật tới một điểm cách tâm Trái Đất 2R (R là bán kính Trái Đất) thì nó có trọng lượng bằng bao nhiêu?

A. 1N B. 2.5N C. 5N D. 10N
Chân thành cám ơn quý thầy cô
và các em học sinh !