Bài 11. Lực hấp dẫn. Định luật vạn vật hấp dẫn

ISSAC NEWTON
(1642-1727)
Trả lời:
Trọng lực là lực của Trái đất tác dụng lên vật, gây ra cho chúng gia tốc rơi tự do.
Biểu thức:
Câu 1: Phát biểu và viết biểu thức của trọng lực?
KIỂM TRA BÀI CŨ
Trả lời:
- Định luật III Niu-tơn: Trong mọi trường hợp, khi vật A tác dụng lên vật B một lực, thì vật B cũng tác dụng lại vật A một lực. Hai lực này cùng giá, cùng độ lớn, nhưng ngược chiều.
Biểu thức:
Câu 2: Phát biểu và viết biểu thức định luật III Niu-tơn? Nêu đặc điểm của cặp lực và phản lực?
KIỂM TRA BÀI CŨ
Trả lời:
Đặc điểm của cặp lực và phản lực:
- Lực và phản lực luôn luôn xuất hiện
hoặc mất đi đồng thời.
- Lực và phản lực là hai lực trực đối.
- Lực và phản lực không cân bằng nhau
vì chúng đặt vào hai vật khác nhau.
Câu 2: Phát biểu và viết biểu thức định luật III Niu-tơn? Nêu đặc điểm của cặp lực và phản lực?
KIỂM TRA BÀI CŨ
ISSAC NEWTON
(1642-1727)
Vì sao quả táo lại rơi xuống đất?
Chuyển động của mặt trăng xung quanh trái đất.
TIẾT 21
LỰC HẤP DẪN.
ĐỊNH LUẬT VẠN VẬT HẤP DẪN
Chuyển động của mặt trăng xung quanh trái đất
Chứng minh
Giả sử giữa Trái Đất và Mặt Trăng không tồn tại một lực nào cả.Thì theo định luật I Newton hoặc là Mặt Trăng sẽ đứng yên,hoặc là Mặt Trăng sẽ chuyển động thẳng đều theo phương tiếp tuyến với quỹ đạo của nó quanh trái đất.
Nhưng trong thực tế thì mặt trăng lại chuyển động gần như tròn đều quanh Trái Đất.
Chuyển động của các hành tinh quanh Mặt Trời

I. Lực hấp dẫn:
TIẾT 21: LỰC HẤP DẪN.
ĐỊNH LUẬT VẠN VẬT HẤP DẪN
- Mọi vật trong vũ trụ đều hút nhau với một lực gọi là lực hấp dẫn.
- Lực hấp dẫn là lực tương tác từ xa, qua không gian giữa các vật .
II. Định luật vạn vật hấp dẫn:
TIẾT 21: LỰC HẤP DẪN.
ĐỊNH LUẬT VẠN VẬT HẤP DẪN
QUAN SÁT HIỆN TƯỢNG VÀ NHẬN XÉT
Lực hấp dẫn giữa hai chất điểm bất kì tăng lên khi khoảng cách giữa chúng giảm
m1
m2
1. Định luật:
Lực hấp dẫn giữa hai chất điểm bất kì
tỉ lệ thuận với tích hai khối lượng của chúng và tỉ lệ nghịch với bình phương khoảng cách giữa chúng.
II. Định luật vạn vật hấp dẫn:
2. Hệ thức:
Trong đó:
F hd : Lực hấp dẫn giữa hai chất điểm (N)
m1, m2: khối lượng của 2 chất điểm (kg)
r: khoảng cách giữa 2 chất điểm (m)
G: hằng số hấp dẫn (G = 6,67.10-11 Nm2/kg2)
II. Định luật vạn vật hấp dẫn:
Bài tập vận dụng
Hai quả cầu bằng chì, mỗi quả có khối lượng là 45 kg, tâm hai quả cầu cách nhau 10m. Hãy tính lực hấp dẫn giữa chúng.
= 1,35.10-9 N
Đáp án
m1
m2
*ĐẶC ĐIỂM CỦA LỰC HẤP DẪN
- Là lực hút
- Điểm đặt: Đặt tại trọng tâm của vật ( chất điểm )
- Giá của lực : Là đường thẳng đi qua tâm 2 vật
- Khoảng cách giữa hai vật rất lớn so với kích thước của chúng ( Được coi là chất điểm)
- Đối với các vật đồng chất và có dạng hình cầu, r là khoảng cách giữa 2 tâm và lực hấp dẫn nằm trên đường thẳng nối 2 tâm và đặt vào 2 tâm đó .
* Phạm vi áp dụng hệ thức:
Sau khi học xong lực hấp dẫn, em hiểu thế nào là trọng lực?
m
III. Trọng lực là trường hợp riêng của lực hấp dẫn
- Trọng lực của một vật là lực hấp dẫn của Trái Đất và vật đó.
- Trọng tâm của vật là điểm đặt của trọng lực tác dụng lên vật.
III. Trọng lực là trường hợp riêng của lực hấp dẫn
Xét một vật có khối lượng m ở độ cao h so với mặt đất. Gọi M và R lần lượt là khối lượng và bán kính của Trái Đất.
P = mg
(1)
(2)
Với P = Fhd
- Trọng lực tác dụng lên vật:
- Lực hấp dẫn giữa vật và Trái Đất:
Gia tốc rơi tự do:
III. Trọng lực là trường hợp riêng của lực hấp dẫn
Nếu vật ở gần mặt đất (h<Gia tốc rơi tự do:
III. Trọng lực là trường hợp riêng của lực hấp dẫn
Nếu vật ở gần mặt đất (h<* Nh?n xột: Gia t?c roi t? do ph? thu?c v�o d? cao c?a v?t v� coi l� nhu nhau d?i v?i cỏc v?t ? g?n m?t d?t.
Có nhận xét gì về gia tốc rơi tự do của các vật?
Lực hấp dẫn của Mặt Trời làm các hành tinh quay quanh Mặt Trời.
SỰ TỒN TẠI CỦA LỰC HẤP DẪN TRONG TỰ NHIÊN
Lực hấp dẫn cũng giúp gắn kết các vật chất để hình thành Trái Đất, Mặt Trời và các thiên thể khác, nếu không có nó thì các vật thể không thể liên kết với nhau được và cuộc sống như chúng ta hiện nay không thể tồn tại
SỰ TỒN TẠI CỦA LỰC HẤP DẪN TRONG TỰ NHIÊN
Hiện tượng thủy triều
- Chiến thắng quân Nam Hán trên sông Bạch Đằng của Ngô Quyền vào năm 938. (Nhờ hiện tượng thủy triều)
- Chiến thắng Bạch Đằng lần 2 năm 1288.
Trong Môn Địa Lí
Thủy triều lên cao nhất ( Triều Cường ) xảy ra vào những ngày Trăng Non và Trăng Tròn , khi Trái Đất , Mặt Trời và Mặt Trăng cùng nằm thẳng hàng thì dao động thủy triều lớn hơn rất nhiều .

Chế tạo tên lửa
KHOA HỌC – KĨ THUẬT
Ứng Dụng
Dây dọi luôn hướng vuông góc với mặt đất do lực hút của Trái Đất
Cân đòn : Vật nào có khối lượng lớn hơn thì sẽ bị Trái Đất hút với 1 lực lớn hơn

Câu 2: Khi khối lượng của hai vật và khoảng cách giữa chúng đều tăng lên gấp đôi thì lực hấp dẫn giữa chúng có độ lớn:
Tăng gấp đôi B. Giảm đi một nửa
C. Tăng gấp 4 lần D. Không đổi
CỦNG CỐ
Câu 3: Lực hấp dẫn do một hòn đá ở trên mặt đất tác dụng vào Trái Đất thì có độ lớn:
A. lớn hơn trọng lượng của hòn đá.
B. nhỏ hơn trọng lượng của hòn đá.
C. bằng trọng lượng của hòn đá.
D. bằng 0.
CỦNG CỐ

- Học bài cũ về lực hấp dẫn
- Đọc phần: “Em có biết?” trang 70 SGK.
Chuẩn bị bài mới: Lực đàn hồi của lò xo. Định luật Húc.
(Ôn lại các khái niệm: lực đàn hồi, biến dạng đàn hồi, tính chất đàn hồi của lò xo).
HƯỚNG DẪN TỰ HỌC Ở NHÀ